Sarsıntı telaşı: Endüstrici de İstanbul’dan kaçıyor

6 Şubat felaketinin yaşattığı yıkım gözleri mümkün İstanbul sarsıntısına çevirdi. Mümkün zelzelenin yıkım senaryoları vatandaşların zelzele riski düşük yerlere göçünü hızlandırırken göç furyasına endüstrici de katıldı.

Cumhuriyet’ten Ali Can Polat’ın haberine nazaran, Türkiye’nin dış ticaretinin yüzde 48.7’si, vergi gelirlerinin yüzde 48.2’sini karşılayan ve yabancı sermayeli şirketlerin yüzde 62’sini barındıran İstanbul’da 7.5 şiddetinde büyük zelzele bekleniyor. İstanbul’daki sanayi ve üretim alanlarının yüzde 60’ı ise sarsıntının beklendiği bölgede. Mümkün bir zelzelede 300 milyar doları bulan bir zararın yanı sıra 100 binden fazla insanın hayatını kaybetmesi bekleniyor.

Bu kayıpların yanı sıra ülkenin vergi gelirlerinin kesintiye uğraması, finansın kalbinin İstanbul’a taşınması sebebiyle finans sisteminin de çökmesi mümkün riskler ortasında yer alıyor. Bütün bu riskler mahallî yöneticileri İstanbul için acil planlara yöneltirken endüstriciler de üretim tesislerini zelzele riski yüksek bölgelerden kaydırmaya başladı.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) ve Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) üzere kurumlar sarsıntının birinci gününden bu yana üretimin İstanbul’a sıkıştırılmaması gerektiğini vurguluyor. İSO’nun 29 Mart’ta yapılacak aylık meclis toplantısında bu bahis ile ilgili önemli adımların atılması için taleplerini ve hareket planını açıklaması bekleniyor.

Önce İstihdam, Sonra Deprem

İstanbul’dan kaçış için hazırlıkların uzun vakittir sürdüğünü söyleyen Türkiye İhracatçılar Meclisi Lider Vekili ve İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Lideri Çetin Tecdelioğlu da İstanbul’un bir tasarım merkezi haline gelmesi gerektiğini söylüyor. Tecdelioğlu, “Yurtdışından gelen müşterileri İstanbul’da ağırlarız, eserleri gösteririz. Lakin ölçülü üretimi bu kadar dar ve riskli bir bölgeye sıkıştırmaya gerek yok. Biz hırdavatçılar olarak Balıkesir’e gitmek için çalışıyoruz” diyor.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Hazır Giysi ve Konfeksiyon Bölüm Meclisi Lideri Erdem Fayat, kendi tesislerini uzun vakit evvel Kırklareli bölgesine taşımıştı. Bu karara sarsıntıdan evvel istihdam meselesinin sebep olduğunu söyleyen Fayat, “İstanbul’da genç kuşak fabrikalarda çalışmıyor. Biz bu yüzden Kırklareli’ne gitmiştik. Artık de Erzincan’da yeni parsellemeler yaptık yatırıma başlayacağız. Evvelce çok yoktu bu akım lakin zelzeleyle birlikte hızlandı. Orta ve büyük ölçekli işletmeler Marmara’dan kaçmaya başladı. Küçük işletmelerin gücü yetmiyor onlar kaldı. Onlar için de ekstra teşvikler verilebilir” dedi.

Çoğunlukla ilaç, akaryakıt ve sigorta kesimlerinde faaliyet gösteren küresel firmaların yöneticilerin de yer aldığı afet kriz masası kurduğunu söyleyen Şapka Koçluk Eğitim Danışmanlık şirketinin ortağı Müge Çevik, “Global şirketler İstanbul’daki depolarını Eskişehir, Ankara ve Konya üzere kentlere taşımaya başladı” diyor.

İstanbul birinci kaçış noktası

Marmara’dan kaçan sanayicilerin birinci durağı Trakya Bölgesi oluyor. Bu bölgede ise öne çıkan iki yer var Kırklareli ve Çerkezköy. Kırklareli’nin büyük göç dalgasının birinci muhatabı olduğunu söyleyen Belediye Lideri Mehmet Siyam Kesimoğlu değerli ihtarlarda bulunuyor:

“Kırklareli’ye süratli bir insan akışı başladı. Vatandaşlarımız konutunu, işini buraya taşımak için uğraşıyor. Orta vadede buraya yerleşmeyi düşünenler ise şimdiden arsa, tarla ve konut satın alıyor. Talep büyüyünce fiyatlar da arttı” diyor.

83 bin nüfuslu Kırklareli merkezinin denetimsiz bir göçü kaldıramayacağını söyleyen Kesimoğlu, merkezi idareyle birlikte kente ve bölgeye özel siyasetler üretmek gerektiğini belirtti.

Çerkezköy Emlakçılar Derneği Lideri Daimi Tavan ise birçok fabrika danışmanının bölgede arazi aradığını ve emlakçılarla görüştüğünü belirterek, “Arsa fiyatları zelzeleden sonra yüzde 50 arttı. Lakin bölgemizde tarım çok kıymetli burayı fabrikayla doldurup tarımı yok etmelerini de istemiyoruz” diye konuşuyor.