Merkeziyetsiz Borsalara Kripto Ateşi “SEC”ecek mi?
Son vakitlerde merkezi borsalara yönelen baskılar, merkeziyetsiz borsalara para geçişini artırırken, riskleri de beraberinde getiriyor olabilir mi?
Bir müddettir kripto sanayisini meşgul eden mevzuların başında “merkezi borsa problemleri” yer alıyor. Geçtiğimiz süreçte birçok tanınan kripto borsasına davalar, ihtarlar ve yaptırımlar geldiğini gözlemledik. SEC’in, 23 Mart tarihinde Coinbase’e, menkul değer ihlallerine karşı icra eylemi sürdürdüğü uyarısında bulunması, olayları daha da önemli boyuta taşıdı. 27 Mart tarihi itibariyle, dünyanın en büyük ve en çok ticari hacme sahip kripto borsası Binance’a CFTC tarafından dava açılması bu olayların en büyük örneği oldu.
Peki ya merkezi borsalara yönelik gerisi gerisine gelen atılımlar, SEC ve birçok unsur ile birlikte merkeziyetsiz borsalara da sekebilir mi?
Başlıca Kriter: Ekosistemin İçi Etkileşim
Kripto kesimini bütünüyle ele aldığımızda aslında kısımlar ortasında ne kadar farklar görülsede işin kripto yatırımcısında kullanıcılarda bittiği görülüyor. Dal bazlı yaşanabilecek olumlu yahut olumsuz rastgele bir olayda ekosistemin öbür alanlarında yansımalarını görmek mümkün oluyor.
Konu, kripto borsaları tarafından incelendiğinde merkezi/merkeziyetsiz ortasında pek çok farklar masada yer alıyor. Ancak dal bazlı genel tablo incelendiğinde, rastgele bir alanda yaşanabilecek olumsuz bir gelişmenin tesiri ne kadar küçük de olsa başka alanlara sıçarayabiliyor. Son günlerde öne çıkan SEC ve CFTC yönlü haberler, kripto piyasasını sarsan esas ögeler haline geldi.
Kripto yatırımcılarının ve kullanıcıların oluşturduğu bu toplulukta, yaşanabilecek bir olay sonrası yatırımcı psikolojisi sebebiyle birçok farklı durum gözlemlenebilir. Bilhassa de “işin içine SEC girdiğinde”daha da önemli boyutlar kazanan kaos zinciri, sadece merkezi borsalar ile kalmayabilir.
Birçok yatırımcı tarafından dünyanın en güvenilir kripto borsası olarak ilan edilen Binance’a, CTFC tarafından dava açılması, ekosisteme “kara bulutları davet ederek” başka pek çok “olumsuz unsurun habericisi” olabilir. Kripto yatırımcısında oluşan korku ve panik havasıyla birlikte, dal gün geçtikçe “farklı alanlara kayabilir“. Bu olay örgüsünde sadece merkezi borsalar değil, sanayideki pek çok alan da büyük değişiklikler gözlemlenir.
Sonuç olarak merkezi borsaların bu denli hedef alınması, bölümü giderek “yaralayabilir” ve oluşabilecek farklılıkların tesirlerine “merkeziyetsiz borsalar da dahil olmak üzere” birçok alanda tanıklık ederiz.
Merkezi/Merkeziyetsiz Borsalar Ortasındaki Veriler
Merkeziyetsiz borsalar ile ilgili dataları ele aldığımızda, merkezi borsalardan gelen dair raporlar iyi ipuçları sunabiliyor. Son haftalardaki “merkezi borsalardan para çıkışları ciddi oranda artarak“, ekosistemde de baş karışıklığına sebep oldu. Bilhassa de Binance taraflı gelen para çıkış haberleri, dışarı aktarılan bu paraların merkeziyetsiz borsalara akabileceği ihtimalini de güçlendirmiş oldu.
Thanefield Capital tarafından yayınlanan bilgilere doğrultusunda, 27 Mart tarihinde Binance – CFTC davasından yalnızca birkaç saat evvel, merkezi borsalardan şaşırtıcı miktarda para çekildi. Davadan evvelki 12 saat içerisinde Binance, Kraken, Coinbase ve Bitfinex üzere kripto borsalarından yaklaşık olarak 1,5 milyar dolarlık çıkış gerçekleşti. Bunun yarısından fazlası, yani 850 milyon dolar ise Binance’dan gerçekleşen para çıkışıydı.
CoinGecko’dan son 7 günlük bilgilere bakıldığında ise, merkezi kripto para borsalarından büyük oranda hacim çıkışları göze çarpıyor. Bilhassa de Huobi borsasındaki sert değişimler piyasanın tehlikeleri için ipuçları sunuyor olabilir. Bu tıp tanınan borsalardan gerçekleşen para çıkışlarının merkeziyetsiz borsalara yansımalarını ele alalım.
İşlem hacmi bakımından öne çıkan “merkeziyetsiz kripto para borsalarını” incelediğimizde, birçok bilgide güzelleşme görülüyor. Merkeziyetsiz dendiğinde, akla gelen birinci tabirlerden olan Uniswap’in datalarına göz atalım.
SEC‘in merkezi borsalara olan uyarıları, Binance’a CTFC tarafından açılan dava ve birçok merkezi borsalar ile ilgili gelişmeler, merkeziyetsiz borsaları harekete geçirmiş durumda. Uniswap’in hacmindeki gözle görülür artış, bunun bir destekçisi oluyor. Geçtiğimiz günlerde “yakın vakitli taban yapan” Uniswap hacmi, tekrardan harekete geçerek yükseliş ivmesi yakalamış halde.
Merkezi kripto borsalarından gelen tehlike sesleri, merkeziyetsiz borsaları canlandırarak piyasa yapısında farklılığa gidildiğini gösteriyor.
Merkeziyetsiz Borsaların Tehlikesi
Merkezi borsalarda giderek artan tehlikeler, ekosistemin diğer alanlarını da ele geçirebilir. SEC ve birçok değerli kurumun “merkezi borsaları hedef alması“, yayınalanan raporlara da tamamiyle yansımış halde. Şuan için tehlikeli liman olarak görülmeyen merkeziyetsiz borsalarda ekstra riskli bir hareketlilik gözlemlenmiyor.
SEC üzere birçok düzenleyici makamdan rastgele bir halde eleştiri, ikaz ve dava kelam konusu olduğunda, borsaların kendi yapılarında zayıflama süreci başlayabilir. Merkeziyetsiz kripto borsalarının en popüler olanı Uniswap‘i ele alalım. Uniswap’in bu biçim bi durumlar karşı karşı kalması, kendi token‘ı olan UNI‘yi büyük oranda sarsacaktır. Token taraflı fiyat hareketlerinin giderek dalgalanması da ekosistemi paniğe tetikleyen bir unsur teşkil ediyor. Dalın başından bu yana itibaren bir alanda gerçekleşen olumsuzluğun, aynı alanın farklı bir noktasında patlak vermesi de olası olacaktır.
Konuları UNI tarafından ele almaya devam edersek oradaki büyük fiyat dengesizlikleri, öbür merkeziyetsiz borsaların yapısını ve ilgili token’ların kimyasını önemli manada bozarak “merkeziyetsiz” kavramını değişik bir boyuta taşıyabilir.