Diyanet Yanıtladı: Kripto Para ile Zekat ve Fitre

Kripto para ile zekat ve fitre verilip verilmeyeceği, dijital varlıklara yatırım yapan şahıslar tarafından merak konusu oldu. Bilhassa kripto paranın zekatı verilir mi? sorusunun cevabı sıklıkla araştırılıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı, maddi durumu elveren Müslümanlar için Ramazan ayında verilmesi farz olan zekat ve fitrenin kripto varlıklar için de geçerli olup olmadığı konusuna açıklık getirdi.

Kripto Paranın Zekatı Verilir mi?

Diyanet İşleri Başkanlığı, kripto para ile zekat ve fitre verilip verilemeyeceği konusunda sorularımızı yanıtladı.

Başkanlığın açıklamasına nazaran, kripto paralar ile zekat ve fitre verilmiyor fakat elinizde bulunan dijital varlığın karşılığı üzerinden hesaplanan ölçü ile zekat vermek gerekiyor. Bunun için de aktüel altın fiyatları baz alınarak hesaplama yapılıyor. Şayet elinizdeki kripto para ölçüsü 80.18 gram altın fiyatına ulaşıyorsa, rayiç piyasa bedeli üzerinden zekatlarının ödenmesi gerekir.

Diyanet İşleri Başkanlığı, bahis ile ilgili açıklamasında şu sözleri kaydetti:

“Kripto varlıklar, rastgele bir düzenleme ve kontrol düzeneğine tâbi olmaması, bu hususta merkezi bir muhatabın bulunmaması, piyasa bedellerinin çok oynaklık göstermesi, anonim yapıları nedeniyle yasadışı faaliyetlerde kullanılabilmesi ve süreçlerin geri dönülemez nitelikte olması üzere taraflar açısından kıymetli riskler barındırmakta birlikte, bu çeşit varlıklar yaygın olarak yatırım ve çıkar gayesi ile elde bulundurulan likit varlıklar olduğundan, zekâta tabi öteki varlıklarla birlikte kıymeti nisap ölçüsüne (80.18 gr. altın) ulaşan kripto varlıkların rayiç piyasa bedeli üzerinden zekatlarının ödenmesi gerekir. Kripto varlıkların ödeme aracı olarak kullanılması yasal olarak uygun görülmediğinden gerek bu cins varlıkların gerekse zekâta tâbi başka varlıkların zekâtının TL yahut öbür rayiç para üniteleri ile ödenmesi uygun olur. Fitre ve fidyenin ödeneceği para üniteleri konusunda da birebir kararlar geçerlidir.”

Zekat Nedir?

Zekat İslam’da, mal varlığının makul bir yüzdesini yoksullara ve muhtaçlık sahiplerine verme yükümlülüğünü söz eder. Ekseriyetle, nakit para, altın, gümüş, tarım eserleri, hayvanlar ve ticari mallar üzere aşikâr başlı maddi varlıkların üzerinden yılda yüzde 2,5 oranında zekat verilir. Zekat, bir Müslüman’ın maddi varlığının İslami unsurlar doğrultusunda paylaşımına ve toplumsal dayanışmaya katkıda bulunmaya yönelik bir ibadettir.

Zekat ergenlik çağına erişmiş, hür ve akli yeterliliği olan Müslümanlara farzdır. Zekatı verilecek malın üzerinden bir yıl geçmiş olmasının yanı sıra bir yıllık borçtan ve asli gereksinimlerden fazla olması gerekmektedir.

Asgari zenginlik ölçüsü olan nisap ölçüsü; altında 80,18 gr yahut bunun meblağında para yahut ticaret malı, gümüşte 595 gr, devede 5, büyükbaşta 30, küçükbaşta 40 adettir. Zekât hesaplaması yaparken mevcut borçlar düşüldükten sonra kalan mal üzerinden zekat oranı hesaplanmaktadır.

Zekat verecek kişinin asli muhtaçlıklarını karşılayacak ölçüden fazla mala sahip olması gerekir. Barınma, giyecek ve yiyecek üzere hayatın inançlı ve sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi için gerekli olan asli gereksinimlerini temin etmek üzere yazılı yahut kelamlı bir taahhüde giren şahısların de zekat vermesi gerekmez.