MÜSİAD’dan 10 unsurluk manifesto
Merve YİĞİTCAN
Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), yeşil dönüşüme ait 10 husustan oluşan İklim Manifestosu’nu Vizyoner 21’ doruğunda kamuoyuyla paylaştı. Yeşil üretime geçişte, güç verimliliğinden besin tasarrufuna, iklim diplomasisinden sıfır atık siyasetine kadar birçok başlıkta ekosistemini harekete geçireceği alanları açıklayan MÜSİAD, Emisyon Ticaret Sistemi’nin de kaidelere uygun altyapıyla oluşturulmasını talep etti.
MÜSİAD’ın iş insanlarını bilgilendirme, geleceğe hazırlama ve iş hayatına katkı sağlama maksadıyla düzenlediği Vizyoner tepesinin dördüncüsü “Fark Et” temasıyla Haliç Kongre Merkezi’nde başladı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank tarafından açılışı yapılan dorukta, İstanbul Ticaret Odası (İTO) Lideri Şekib Avdagiç iklim krizine dikkat çekti. Türkiye’nin yeşil dönüşümle rekabetçi avantajını geleceğe taşımayı hedefl ediğini söyleyen Avdagiç, “Dünyanın koca bir seraya dönüşmesine yalnızca 2°C kaldı” dedi.
Varank: Hiçbir döviz kuru iktisadi gerçekliğimizden daha güçlü değil
Tepenin açılışında iktisattaki son gelişmelere değinen Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, hiçbir döviz kurunun, Türk iktisadının iktisadi gerçekliğinden daha güçlü olmadığını söylerken, “Temel önceliğimiz, kurda ve fiyatlarda istikrarı sağlamak, öngörülebilirliği daha da artırmaktır” dedi.
Başta TÜSİAD olmak üzere uygulamadaki yeni iktisat modelini eleştirenlere reaksiyon gösteren Bakan Varank, “Genel iktisat bilimi kurallarına geri dönülsün diyerek, hükümetimizi, iktisat siyasetimizi özgür piyasa şartlarının dışında göstermeye çalışanlar da oldu. Türkiye’nin geçtiği siyasi ve ekonomik zahmetli süreçlerin hiçbirinde elini milletten yana taşın altına koyamayanlardan esasen öbür bir hal beklemiyorduk. İktisat ilmi dediklerinde kurun yalnızca üst çıkmasını anlıyorlar. Kur aşağı gidince kimse iktisat ilminden bahsetmiyor. Hiçbir döviz kuru, Türkiye iktisadının iktisadi gerçekliğinden daha güçlü değildir” sözlerini kullandı.
‘MÜSİAD iktisadımızı bilerek konuşuyor’
“Türkiye iktisadının geldiği seviyeyi, sahip olduğu kapasiteyi, herkesten daha çok iş insanlarımızın bilmesi gerek” diyen Varank, “Sağ olsun, MÜSİAD bunu bilerek konuştu, konuşmaya da devam ediyor. İşte geçtiğimiz gün sayın Cumhurbaşkanımızın ilan ettiği yeni enstrümanlar ve ekonomik manifesto sonucunda piyasalarda yaşanan Türk Lirası lehine gelişmeleri daima birlikte izliyoruz. Türkiye iktisadını her manada dışa bağımlılıktan kurtaracak adımları da daha fazla yerli üretimle atacağız. Böylelikle dış kaynaklı şoklara daha dirençli hale geleceğiz. Yatırım yapmak isteyenin finansmana erişimini kolaylaştıracak bir ekonomik iklimi hâkim kılacağız” dedi.
20 milyar dolarlık ek katma kıymet hedefleniyor
Bu gayelerde muvaffakiyet sağlamak için reçetenin Ulusal Teknoloji Atılımı olduğunu söyleyen Varank, şöyle devam etti: “Türkiye’nin dijital yetkinliklerini ve dijital olgunluk düzeyini daha da üstlere taşıyarak, imalat endüstrinde kısa vadede 20 milyar dolara yakın ek bir katma paha oluşturmayı hedefl ediyoruz. Start-up’lara, filiz teknoloji firmalarına yapılan teşebbüs sermayesi yatırımlarında bu yıl 10 kattan fazla artış gerçekleşti. 2023’te hedefl ediğimiz sayılara çoktan ulaşmış olduk. Bununla birlikte, Türk unicornlar yani Turcornlar birbiri gerisine ilan edilmeye devam ediyor. Bugün 1 milyar dolardan fazla değerlemeye ulaşan tam 5 Turcorn’umuz var. Biz 2023 yılına kadar 10 Turcorn çıkarma gayesi koyduğumuzda bizimle dalga geçmişlerdi.”
Türkiye’nin yeni unicornlar çıkarmasını hızlandıracak, ileri kademe teşebbüsler için tasarlanan Turcorn 100 Programı’nı devreye alacaklarını bildiren Varank, kamunun yanında özel kesime de girişimciliğin geliştirilmesi konusunda kıymetli vazifeler düştüğünü lisana getirdi.
Asmalı: Düşük faiz odaklı yeni siyasetin gerisindeyiz
MÜSİAD Genel Lideri Mahmut Asmalı ise Vizyoner 21’de yaptığı konuşmada yeni iktisat modeli ve TL müdafaa önlemlerine ait değerlendirmelerde bulundu. Ülke olarak son devirde dar kapılardan geçildiğini söz eden Asmalı, makroekonomik temellere dayanmayan yapay bir güvensizlik ortamı oluşturulmaya çalışıldığına dikkat çekti. MÜSİAD olarak gerçek ekonomik göstergelerle değil algılarla taraf verilen her türlü ekonomik iklimin karşısında olduklarını söyleyen Asmalı, yeni ekonomik modelin üretim, ihracat, istihdam ve büyüme odaklı kazanımlarını artıracağına inandığını, düşük faiz odaklı yeni siyasetin destekçisi olduğunu yineledi. En son açıklanan TL Özendirme Paketi kapsamında alınan önlemlerin, piyasalara tesir etme suratı bakımından, yeni iktisat siyasetinin başarısına dair birinci işaretleri sunduğunu lisana getiren Asmalı, “TL mevduatlarındaki getirinin kur artışı karşısında korunacak olması dolarizasyonu önemli manada önleyerek, döviz üzerindeki algı manipülasyonu kısa müddette sona erecektir. Bu düzenlemenin yanı sıra; Ferdî Emeklilik Sistemi’ne devlet katkısının artırılması, Devlet İç Borçlanma Senetleri’ne yönelik stopaj aff ı ve yastık altı diye tabir ettiğimiz altın yatırımları için geliştirilecek olan yatırım araçları, vatandaşlarımıza döviz karşısında alternatif finansal yatırım alanları açacaktır. İhracata yönelik uzun vadeli kur uygulaması, ihracatçılarımız için önemli bir öngörü sağlayacak, belirsizliğin ortadan kalkmasına ve döviz kurunun öngörülebilirliğine dayanak verecektir.”
Yapay fiyatlamalar her daim kaybetmeye mahkum
Kelam konusu önlem ve teşviklerin açıklanmasının akabinde piyasalarda gözlenen rahatlamanın, orta ve uzun vadede de süreceğini ve Türk Lirası’nın eski gücüne kavuşacağını ileri süren Asmalı, gerçek ekonomik gelişmelere yaslanmayan, süreksiz ve sun’i gelişmelere nazaran yapılan fiyatlamaların her daim kaybetmeye mahkûm olduğunu kaydetti. Faizin finansmana erişimin önüne önemli bir set çekmekte ve yeni yatırımlara yönelik artışı büyük oranda engellediğini lisana getiren Asmalı, faiz oranlarındaki geri çekilmenin başta ticari olmak üzere bütün finansman maliyetlerine yansımasıyla birlikte, yatırımların da süratli bir biçimde artış kaydedeceğine inandığını kelamlarına ekledi.
Vizyoner girişimcilere ödül
Dorukta, Vizyoner 21′ Girişimcilik Yarışı’nın kazananları da mükafatlarına kavuştu.
“Özgün Ürün” kategorisinin şampiyonu Bilişim Vadisi’nden Saha Robotik (Murat Ayrancı) olurken, “Sınır Tanımayan Ürün” kategorisinde Teknopark İstanbul’dan Çekirdek Ar-Ge (Emin Yücel), “En Çevreci Ürün”de TÜBİTAK Marmara Teknokent’ten (MARTEK) Biriktir projesi (Yağmur Gömürlü) birinciliğe layık görüldü.
Avdagiç: Karbonsuzlaşmayı Türkiye için fırsata çevirebiliriz
Yeşil dönüşümün, yaklaşan tehlikeye karşı tahlilin en değerli kesimi olduğunu vurgulayan Avdagiç, “OECD bilgilerine nazaran son 10 yılda AB’nin yeşil teknoloji patentleri içindeki hissesi yüzde 25’lerde. ABD ve Japonya’nın toplam hissesi ise yüzde 50 civarında. Onları Almanya izliyor. Çin, Almanya’ya yetişmek üzere. Son 10 yılda Çin’in hissesi yüzde 3’lerden yüzde 10’ların üzerine çıktı. Ne yazık ki, Türkiye’nin yeşil teknoloji patentlerinden aldığı hisse şimdi binde 3 oranında. Elbette aldığımız hissede artış eğilimi var. Lakin epey geride olduğumuz çok açık. Münasebetiyle bizim çok süratli bir çalışmanın içinde bulunmamız gerekiyor” sözlerini kullandı.
‘Rekabetçilik karı daha büyük olacak’
AB, ABD, Japonya ve Çin’in ‘sıfır karbon’ üzerine ticaret programları olduğunu lisana getiren İTO Lideri, “Yeşil dönüşümü ek maliyet üzere değil, rekabetçilik kaybını önleyecek bir sermaye olarak görmek daha hakikat. Zira Yeşil Mutabakat’ın ve ayrılmaz kesimi olan dijital dönüşüme yapacağımız yatırımın getireceği fırsat ve ‘rekabetçilik kazancı’ çok daha büyük olacak. Karbonsuzlaşmayı Türkiye için bir fırsata çevirebiliriz. Yeşil Mutabakata uyan firmalar, mal satmak için yeni kanallar açma imkanı yakalayacak” diye konuştu.
YEŞİL DÖNÜŞÜM MANİFESTOSU
MÜSİAD Lideri Asmalı’nın açıkladığı iklim manifestosundaki unsurlar şu halde:
1-Yenilenebilir gücün sürdürülebilir bir formda artarak kullanımını destekliyor, genel merkezimizde yeşil güçten üretim sağlayarak net sıfır emisyon yolunda ilerleyeceğimizi açıklıyoruz.
2-Yeşil hidrojen, yeni jenerasyon batarya, karbon yakalama ve yenilenebilir gaz teknolojilerinin geliştirilmesi için MÜSİAD ekosisteminde çalışmalar yapacağız.
3-Döngüsel iktisat ile bir endüstriyel atığın oburu için hammadde yahut güç olacak formda endüstriyel simbiyozun artırılmasına ve organize sanayi bölgelerinde yeşil üretime geçişe üyelerimiz ile birlikte takviye vereceğimizi açıklıyoruz.
4-Enerji verimliliği ve güç tasarrufu için sanayicilerimize yönelik farkındalık çalışmaları yapacağımızı bildiriyor, güç verimliliği bilgi tabanı oluşturulmasını desteklediğimizi beyan ediyoruz.
5- Türkiye’nin gitgide azalan su kaynaklarının verimli kullanılması için tarımda salma sulamaya alternatifl eri ve endüstride döngüsel su kullanımına yönelik her türlü çalışmanın destekçisi olacağımızı bildiriyoruz.
6- Sıfır atık siyasetini destekliyor, MÜSİAD’ın üyelerini iklim değişikliğinin tesirlerine karşı daima bilgilendirileceğini, gerçekleştireceği her tertibi ve sivil toplum çalışmalarını karbon salımı açısından kıymetlendirerek aksiyon alacağını açıklıyoruz.
7- İklim değişikliği süreci ile ülkemiz için iklim diplomasisinin değerinin arttığının farkında olarak, MÜSİAD‘ın yurt dışı ve yurt içi tüm platformlarda iklim diplomasimizin geliştirilmesi için devletimiz tarafından yapılacak her çalışmaya dayanak sağlayacağımızı beyan ediyoruz.
8- Türkiye’de Emisyon Ticaret Sisteminin koşullara uygun altyapı ile oluşturulmasını talep ediyoruz.
9- Milyonlarca insanın yaşadığı yerleri terk etmek zorunda kalabileceğini ve iklim mültecisi olabileceğini görüyor, MÜSİAD‘ın milletlerarası misyonu ile iklim mülteciliği çalışmaları yürüteceğimizi beyan ediyoruz.
10- Dünyada %30’a varan global besin israfının azaltılması için MÜSİAD bedellerinden hareketle devlet siyaseti oluşturulmasını talep ediyor ve siyasete şartsız takviye sağlayacağımızı açıklıyoruz.
