Türkiye’de birleşme ve satın almalar 7 yılın tepesinde

Bu yıl dünyada birleşme ve satın alma süreçlerinde rekor kırılırken, Türkiye’de de artan süreç hacmi ve süreç sayısı da dikkati çekti.

KPMG Türkiye, bu yıl üçüncüsünü hazırladığı yıllık “KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2021” raporunun sonuçlarını çevrim içi düzenlenen toplantıda açıkladı.

Rapora nazaran, Türkiye’de satın alma ve birleşme süreç hacmi ve süreç sayısı bir evvelki yıla kıyasla kıymetli oranda artış kaydetti. Raporda, 2022 yılı için optimist beklenti korunurken, teknoloji ve üretim bölümlerine olan ilgi ile birlikte süreç hacimlerinin ve adetlerinin artacağı öngörülüyor.

Rapora nazaran, 2020’de olduğu üzere 2021 yılında da salgın küresel ve ulusal ölçekte toplumsal, ekonomik ve ticari hayatta tesirini sürat kesmeden sürdürmeye devam etti.

Türkiye’de son 7 yılın tepesinde

Rapora nazaran, 2021’de dünyada birleşme ve satın alma aktivitesinde tüm yılların üzerinde bir performans gerçekleşirken, Türkiye’de de emsal biçimde süreç hacminde bariz artış gözlemlendi. Süreç adedinde de evvelki yıllara kıyasla artış kaydedildi.

2021 yılında dünyada yaklaşık 5,1 trilyon dolarlık birleşme ve satın alma süreci gerçekleşti. Bu meblağ, son 20 yılın en yüksek bedeli olarak kayıtlara geçti. Dünyada rekor düzeyde gerçekleşen süreç hacminin gerisindeki temel nedenler olarak likidite bolluğu ve finansal yatırımcıların yatırım iştahı, sektörel konsolidasyon ve tedarik zincirlerindeki yine yapılanma ön plana çıktı. Türkiye’de ise bedeli açıklanan süreç hacmi son 7 yılın en yüksek düzeyine ulaşarak toplam 14 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

2021’in iki ‘mega’ süreci Antalya Havalimanı ve Trendyol

Bu yıl global trendlere paralel olarak, teknolojinin farklı alanlarının giderek değer kazanmasının yanı sıra dijitalleşme ve tedarik zincirlerinde tekrar şekillenme ile birlikte süreç sayısı bazında teknoloji, medya ve telekomünikasyon kesimi öne çıktı.

Kelam konusu trendler doğrultusunda süreç hacmi bazında ise nakliyat bölümünün öne çıktığı görüldü. Nakliyat kesimindeki en büyük süreç Antalya Havalimanı’nın 25 yıllığına işletme hakkı ihalesinin TAV Havalimanları ve Fraport tarafından oluşturulan ortak teşebbüs tarafından 8 milyar 211,4 milyon dolar bedelle kazanılması oldu.

Teknoloji, medya ve telekomünikasyon kesimindeki en büyük süreç Trendyol’un yüzde 8,7 payının bir yabancı yatırımcı kümesi tarafından 1 milyar 435 milyon doları bedelle satın alınması oldu.

Kelam konusu 2 süreç tıpkı vakitte 2021 yılında milyar dolar düzeyini aşarak “mega işlemler” olarak kayıtlara geçti.

Getir’in 2021 yılında farklı çeşitlerde çeşitli yabancı ve yerli yatırımcılardan elde ettiği yaklaşık 983 milyon dolar fiyatındaki yatırımlar da öne çıkan süreçler ortasında yer aldı.

Finansal yatırımcılardan 3 milyar dolarlık süreç hacmi

Finansal yatırımcılar (özel sermaye, risk sermayesi, varlık fonları ve benzeri) geçen yıl 129 süreç gerçekleştirirken, yarattıkları süreç hacminin toplam süreç hacmindeki hissesi yüzde 52 olmuştu. 2021 yılında toplam 150 süreç gerçekleştiren finansal yatırımcıların yapmış oldukları süreçlerin toplam süreç hacmindeki hissesi ise geçen yılın altında kalarak yüzde 21 düzeyinde gerçekleşti.

Turkven’in, Elif Plastik’in yüzde 100 payını Finlandiya kökenli stratejik yatırımcı Huhtamaki’ye 483 milyon dolar bedel ile satışı bu yılın en değerli finansal yatırımcı çıkış süreçlerinden biri oldu. Bir öteki öne çıkan finansal yatırımcı süreci ise Trendyol paylarının yüzde 8,7’sinin bir küme finansal yatırımcı tarafından 1 milyar 435 milyon dolar bedel ile satın alınması olarak kayıtlara geçti. Bu yatırım cinsiyle birlikte Japonya menşeli SoftBank Investment Advisers, Birleşik Arap Emirlikleri menşeili ADQ ve ABD menşeili Princeville Capital, Türkiye’deki değerli yatırımlarından birisini gerçekleştirmiş oldu.

Yerli yatırımcıların yarattığı süreç hacmi yabancı yatırımcıları aştı

Yabancı yatırımcılar 2021 yılında toplam 60 birleşme ve satın alma süreci gerçekleştirdi. Yabancı yatırımcıların gerçekleştirdiği birleşme ve satın alma süreç sayısı, 2021’de geçmiş yılların altında kalarak toplam süreç sayısının yüzde 19’u oldu. Buna rağmen 2021 yılında yabancı yatırımcıların geçen yıla kıyasla yarattıkları süreç hacmi 4 milyar dolar olarak gerçekleşip artış gösterse de toplam süreç hacminden aldığı hisse yüzde 28 ile yerli yatırımcıların gerisinde kaldı.

Ayrıyeten, 2021 yılında en büyük birinci 10 sürecin 6’sının yabancı yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmesi de dikkati çeken bir başka nokta oldu.

Kamu süreçleriyle bedel yaratımı bu yıl da devam etti

2020 yılında Türkiye Varlık Fonu’nun (TVF) etkin rol oynadığı stratejik ve büyük ölçekli yatırımlar ile kamu kaynaklı süreçlerde hareketlilik yaşanmıştı. 2021 yılında ise Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ve Özelleştirme Yönetimi Başkanlığı (ÖİB) kaynaklı süreçler ile kamuda kıymet yaratımı devam etti.

Kamu kaynaklı süreçler ortasında öne çıkanlar DHMİ tarafından gerçekleştirilen Antalya Havalimanı’nın 25 yıllığına işletme hakkının ihalesinin 8 milyar 211,4 milyon dolar bedelle TAV Havalimanları ve Fraport tarafından oluşturulan ortak teşebbüs tarafından kazanılması, ÖİB tarafından düzenlenen Türkiye Denizcilik İşletmeleri’ne (TDİ) ilişkin Fenerbahçe-Kalamış Yat Limanı’nın 40 yıllık mühlet ile işletme hakkı dönemi ihalesinin 285,6 milyon dolar bedelle Koç Holding tarafından kazanılması ve ÖİB tarafından düzenlenen Taşucu Limanı’nın 40 yıllık müddet ile işletme hakkı evresi ihalesinin 79,2 milyon dolar bedelle CEY Küme tarafından kazanılması oldu.

2022’ye yönelik öbür beklentiler

Raporda 2022’ye yönelik başka beklentiler şöyle sıralandı:

“2022 yılında birleşme ve satın almalar açısından teknoloji, medya ve telekomünikasyon, endüstriyel üretim ve otomotiv, nakliyat, ilaç ve sıhhatin öne çıkan bölümler ortasında yer alması bekleniyor. TVF tarafından hedeflenen stratejik yatırımların hayata geçirilmesi, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) devredilen şirketlerin ihale süreçleri ve ÖİB’in portföyünde yer alan varlıklar için ihale süreçlerini başlatması süreç hacmini artırabilecek etkenler ortasında yer alıyor.

Birleşme ve satın alma aktivitelerinde temel belirleyici konunun yatırımcı iştahı ve risk algısı olduğunu belirtmekle birlikte yabancı yatırımcı ilgisinin bilhassa stratejik dallar için Türkiye’ye yöneldiği gözlemleniyor. Bununla birlikte salgın süreci sonrası stratejik olarak birleşme ve satın alma opsiyonunu kıymetlendirmek isteyen şirketlerin de süreç sürecine girmesi süreç hacmini artırabilecek etkenler ortasında yer alıyor. 2021 yılında küresel olarak birleşme ve satın alma süreçlerinde yaşanan artış trendinin 2022 yılında Türkiye’de tesirini sürdürmesi ve süreç hacminin artması bekleniyor.”