Nebati: Yeni enstrümanlar geliştirerek enflasyonu azaltacağız
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Türkiye İktisat Modeli’nin ayrıntıları ve 2022 yılı beklentilerine ait değerlendirmede bulundu.
Türkiye İktisat Modeli ile kalıcı makroekonomik istikrarın sağlanması, yüksek katma kıymetli üretimin teşvik edilmesi, üretim ve istihdamın büyütülmesi ve ihracatın artırılarak cari açığın düşürülmesinin amaçlandığını tabir eden Nebati, “Güvenli yatırım ortamının tesis edilmesi modelimizin kesin amacına ulaşması için kıymetlidir. Bu nedenle birinci etapta finansal istikrarın devamlılığını sağlayacak adımlar atıyoruz.” diye konuştu.
Nebati, piyasa beklentilerini güzelleştirip, yatırım ve üretim kararlarına pürüz olabilecek belirsizlikleri ortadan kaldırmak emeliyle “Kur muhafazalı TL mevduat hesabı”, ihracatçılara “Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satımı” üzere araçları uygulamaya aldıklarını söyledi.
Kur muhafazalı mevduat hesabını teşvik için bir dizi önlem açıkladıklarını anımsatan Nebati, finansal istikrar tarafında atılan adımların değerine dikkati çekti.
Nebati, bu gayeyle devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) stopaj oranını yüzde sıfıra indirdiklerine işaret ederek, “Temettü gelirlerine uygulanan stopaj oranını yüzde 15’ten yüzde 10’a indirdik. Yastık altı altınların iktisada kazandırılması için ehemmiyet arz eden hurda altın değerleme sisteminin işlerliğinin ve sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesini temin emeliyle hurda altın değerlemesinde kullanılacak minimum milyem bedellerinde değişiklik yaptık.” sözlerini kullandı.
Yeni düzenlemeler yolda
Gelecek periyotta yapılacak çalışmalara ait de bilgi veren Nebati, şunları söyledi:
“Önümüzdeki periyotta de yastık altındaki altınların finansal sisteme aktarılması tarafında öbür çalışmalar yapılacaktır. Ferdî Emeklilik Sistemi’nde (BES) devlet katkısı yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkarılacaktır. Kurumlar vergisi oranı rekabetçi hale getirilecektir. Katma kıymet vergisi sadeleştirilecektir. Yatırım fon ve iştiraklerinden elde edilen kar hisselerine istisna uygulanacaktır. Gelire endeksli senetler ihraç edilecektir. Öncelikli Kesim Kredilendirme Programı hayata geçirilecektir. Yatırımların teşviki için uzun vadeli kredi ve kefalet imkanı Kredi Garanti Fonu paketi olarak geliştirilecektir. Proje bankacılığı yaygınlaştırılacaktır.”
“Vatandaşların kur muhafazalı TL sistemine ilgisi yüksek”
Bakan Nebati, kur muhafazalı TL vadeli mevduat hesabına geçişlere ait yeni bilgileri de paylaşarak, “Uygulamanın şimdi başlarında olmamıza karşın vatandaşların kur muhafazalı TL vadeli mevduat/katılım fonuna ilgisinin yüksek olduğu görülmektedir. Bankalardan temin edilen süreksiz son datalara nazaran, bankacılık bölümünde 84,05 milyar lira kur muhafazalı mevduat/katılım fonu bakiyesi bulunmaktadır.” dedi.
Teşvik sisteminde öncelikli olacak kesimlerin ayrıntılarını da anlatan Nebati, şöyle konuştu:
“Cari açığa direkt tesir edecek, ileri teknolojiye ve yüksek toplam faktör verimliliğine sahip güç, savunma endüstrisi, havacılık, ilaç üzere stratejik bölümlerle tarım ve hayvancılık üzere yaşamsal ehemmiyete sahip bölümler yerli ve katma pahalı üretimi teşvik etmek üzere desteklenecektir.”
“KDV’nin sadeleştirilmesinde yasal altyapı çalışmaları sürüyor”
Katma bedel vergisinin (KDV) sadeleştirilmesi kapsamında ilgili kanunda aktiflik, adalet ve kolaylık prensiplerini sağlamaya yönelik çalışmalar yaptıklarına dikkati çeken Nebati, KDV istisnaları, oranları ve iade süreçlerine ait bahislerde yasal altyapı çalışmalarının sürdüğünü lisana getirdi.
Nebati yapılacak düzenlemelerle kayıt dışı iktisadın boyutunun azaltılması, kayıtlı mükellef sayısının artırılması, iş ve yatırım ortamının uygunlaştırılması, ihracatın özendirilmesi ve firmaların KDV iadesi yoluyla finansmana süratle erişiminin planlandığını bildirdi.
“Enflasyonu azaltacağız”
Bakan Nebati, beklentileri güzel yönlendirmenin döviz kuru üzerindeki tesirini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 20 Aralık’ta açıkladığı tedbir paketinden sonra gördüklerini belirterek, “Döviz kurunun enflasyon üzerindeki geçişgenliği hepinizin malumudur. Bu sistemde, beklentileri âlâ yöneterek ve Türk lirasının cazibesini artırıcı yeni kur muhafazalı mevduat hesabı üzere enstrümanlar geliştirerek enflasyonu azaltacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
Para siyasetinin tesirinin hudutlu kaldığı arz şokları durumunda devreye girmesini öngördükleri bir yapının daha kelam konusu olduğunu bildiren Nebati, 28 Aralık 2021’de birinci toplantısını gerçekleştirdikleri Fiyat İstikrarı Komitesi’nde bu çerçevede hayata geçirebilecekleri adımları ele aldıklarını söyledi.
Nebati, “Önümüzdeki periyotta de enflasyonla uğraş konusunda kurumlarımız tam ahenk içinde koordineli hareket edecektir. En son gayemiz enflasyonda kalıcı düşük düzeylerin yakalanmasıdır.” sözlerini kullandı.
“Kurda vakit içinde istikrarlı bir seyir oluşmasını bekliyoruz”
Türkiye iktisadının dinamik yapısıyla, karşılaştığı çok önemli şokları geçmişe nazaran dahi en az hasarla atlattığını vurgulayan Nebati, “Son devirde finansal piyasalarda görülen oynaklıkların ekonomik aktivite ve inanç üzerindeki tesirinin süreksiz ve sonlu olmasını bekliyoruz.” dedi.
Bakan Nebati, 2022’ye ait enflasyon, kur, siyaset faizi ve büyüme beklentilerine değinirken şunları kaydetti:
“Döviz kurları hür piyasada belirlenmektedir. Bu sebeple rastgele bir döviz kuru amacımız bulunmuyor lakin finansal piyasalarda iktisadın temelleri ile uyumlu olmayan hareketlere seyirci kalmadık. Finansal piyasalardaki hareketlere yönelik alınan önlemlerin tesirini 2022 yılında daha net göreceğiz. 2022 yılı için daha istikrarlı bir büyüme performansı ve artan istihdama ek olarak güçlü ihracat ve turizmin olumlu katkısıyla cari istikrardaki olumlu görünümün sürmesini öngörüyoruz.”
Döviz kurlarında son devirde yaşanan artışa da değinen Nebati, “Açıkladığımız aksiyon adımlarının tesiriyle bu geçiş sürecinde gerçekleşen dalgalanmaların vakit içinde azalmasını ve kurda istikrarlı bir seyir oluşmasını bekliyoruz.” diye konuştu.
