TÜSİAD Lideri Kaslowski: Hakikat adımlar atıyorsak, enflasyon neden bu derece şiddetli yükseliyor?
Türk Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) ve Koç Üniversitesi iş birliğiyle oluşturulan Ekonomik Araştırma Forumu (EAF), evvelki akşam “2022’ye Girerken Türkiye Ekonomisi” temalı bir panel gerçekleştirdi. Panelin açılışında konuşan TÜ- SİAD Lideri Simone Kaslowski, gündemdeki ekonomik gelişmelere ait değerlendirmelerde bulundu.
Yüksek enfl asyon oranına değinen Kaslowski’nin, yeni ekonomik modele ait atılan adımların gözden geçirilmesi gerektiği tarafındaki sözleri dikkat çekti. Dünyanın kestirim edilenden daha süratli bir dönüşüm içinde olduğunu söyleyen Kaslowski, bu dönüşümü süratli kavrayan ve gerçekleştirenlerin ön plana çıkma talihinin artacağını söyledi. Kaslowski, “Bu nedenle her alanda ezberleri bozmamız gerekecek” dedi.
Dolarizasyon artarak devam ediyor Aralıkta yüzde 36,08 ile 19 yılın tepesine yükselen tüketici enflasyonuna da işaret eden Kaslowski, şu tabirleri kullandı: “Hafta başında açıklanan yüksek enfl asyon sayıları da attığımız adımları tekrar gözden geçirmemiz gerektiğini net formda ortaya koymakta. Enfl asyon ile gayrette nitekim hakikat adımları mı atıyoruz? Bunlar gerçek adımlar ise neden enfl asyon bu derece şiddetli yükseliyor? Evet, bugün baktığımızda ihracatımız, 2021 yılını son derece yüksek, 225 milyar dolar düzeyinde tamamladı. Geride bıraktığımız yıl gerçek bazda yüzde 10’un üzerinde büyüme kaydettik. Ama önümüze baktığımızda var olan şartlar, öngörülebilirliği ve yatırım ortamını ne kadar destekliyor? Bu süreç ne kadar sürdürülebilir? Son devirde attığımız adımlar, bizi istek ettiğimiz noktaya getirdi mi? Dolarizasyon artarak devam ediyor. Kısa vadeli süreksiz tahlillere yönelirken büyük resmi kaçırmıyor muyuz? Faiz indirimi yaptığımız halde neden piyasa faizleri ya da kredi faizleri düşmüyor? Bilakis yükseliyor. Geride bıraktığımız bu son 3 aylık süreç bize neler öğretti? Vakit çok değerli. Ülke olarak bu vakti daha hakikat kullanma maliyeti artık eskisinden de yüksek.”
Öngörülebilirlik telaşı
“Ülke olarak odaklanmamız gereken, özgür piyasa işleyişine sadık kalarak verimlilik artışı ile katma kıymeti yüksek teknolojiye dayalı yeşil dönüşümü destekleyen üretim ortamına kaymaktır” diyen TÜSİAD Lideri Kaslowski, bunun beraberinde ihracat artışını da getireceğini savundu. Ülke olarak odaklandığımız noktanın bugünkü küresel iktisadi gerçeklerle kâfi ölçüde örtüşmediği eleştirisini yapan Kaslowski, “Uyguladığımız sistemler bizi temennilerimize ulaştırmadığı takdirde, her seferinde yeni usullerle gelmek yahut daha liberal piyasa işleyişinden ödün vermek mecburiyetinde kalırız. Bu, tıpkı vakitte rekabetçi piyasa işleyişini bozarken verimliliğe de hasar verir. Unutmayalım ki bu yol, kısa vadede süreksiz tahlil sunuyor üzere gözükmekle birlikte öngörülebilirliğe de ziyan vermekte. Gün sonunda iktisatta erişmek istediğimiz refah artışından da ülkemizi uzaklaştırmaktadır” diyerek kelamlarını tamamladı.
“Model arayışı ve takıntısı yanlış”
Kaslowski’nin açılış konuşmasını yaptığı panelde, ekonomistler Cevdet Akçay, Gizem Öztok Altınsaç, Ege Cansen, Selva Demiralp, Uğur Gürses ve Hakan Kara konuşmacı olarak yer aldı. Döviz kurundaki süratli çıkışa karşı alınan tedbirlere değinen Ege Cansen, “TL’ye inanç kaybolmuştur. Buz üzerinde fren yapmak üzere bir durum var. Bugün frenle duran otomobil değil, tekerlekleri. Buz üzerinde kaymaya devam ediyoruz. Kuvvetli bir sürece girdik. TL Türk iktisadını taşıyamayacak duruma geldi” dedi. Cevdet Akçay ise, model arayışları ve takıntısının yanlış olduğuna işaret etti. Akçay, iktisatta şu an bir model sunulmadığını hatta bir çerçeve dahi olmadığını belirtti. Uğur Gürses ise, “Ekonomide belirsizlik devrine girildi. Ekonomik krizin politik kriz çerçevesinde konuşulması gerekiyor” tespitini yaptı. Gizem Öztok Altınsaç da TL’deki sıkışıklığın devam ettiğini, bozulmaların kelam konusu olduğunu belirtirken, “Kur, enfl asyon, faiz sarmalından çıkamayan bir ekonomiyiz. Rotatif krediler bile çok yüksek seyrediyor. Kredi faizini düşürmeden yatırımların üst gitmesi mümkün değil” dedi. Selva Demiralp, Türkiye’nin enfl asyon kıymetine büyümeyi tercih ettiğini vurgularken, düşük faizle cari açığı aşağı çekmenin ortaya çıkardığı sıkıntılara vurgu yaptı. Hakan Kara ise kur oynaklığının gerçek kesimin davranışlarını etkilediği, bunun da yatırımları yavaşlatacağı ikazında bulundu.
