S&P’den Biden’a enflasyon uyarısı
Memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), ABD’de dün açıklanan enflasyon verisinin 1982’den bu yana görülen en yüksek düzeyde yer almasının akabinde uyardı. S&P tarafından yapılan açıklamada, 2021 yılı enflasyon verisinin geldiği düzeyde güç maliyetlerindeki artışın bir numaralı etken olduğu belirtilerek, bu durumun 2022’de Biden idaresi üzerinde kıymetli baskı oluşturacağı söz edildi. Bilhassa akaryakıt fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekilen açıklamada, fiyat artışlarının Kasım 2022’de yapılacak Kongre orta seçimleri öncesinde ABD idaresi için değerli bir test niteliğinde olacağı vurgulandı.
ABD’de en çok neyin fiyatı arttı?
Global piyasalarının yakından izlediği ABD enflasyon verisinde üst taraflı trend devam ederken, fiyat artışlarının
en çok hangi eser ve hizmet kümelerine yansıdığı konusundaki ayrıntılar dikkat çekiyor. Talep ve global tedarik meselelerinin birebir anda artması, tüm dünyada olduğu üzere ABD’de de en çok güç bölümüne yansımış durumda. Akaryakıt son bir yılda yüzde 50’yi bulan fiyat artışıyla birinci sırayı alırken, çabucak akabinde yüzde 28’lik artışın görüldüğü doğalgaz geliyor. Çip krizinin global imalat sanayiinde tesirli olmaya devam etmesi ikinci el araç fiyatlarını
son bir yıldaki yüzde 26’lık yükselişle üçüncü sıraya taşıyor. Fakat uzmanlar bunda, pek çok eyalette binlerce aracın kullanılamaz hale gelmesine neden olan Ida Kasırgası’nın da hissesi olduğuna dikkat çekiyor. Son bir yılda kiralık araç bölümündeki artış oranı ise yüzde 40’a yaklaşıyor.
Bilindiği üzere yakıt ve ulaştırma maliyetlerindeki artışın, besin fiyatlarında tüm dünyada son 10 yılın en yüksek düzeyinin görülmesinde kıymetli hissesi bulunuyor. ABD’deki besin fiyatları artışında bunlara ek olarak, daldaki istihdam problemleri da kıymetli ölçüde tesirli oluyor. Başta kırmızı et olmak üzere spesifik hayvansal eser kategorilerinde enflasyon oranı son bir yılda yüzde 15 ile çift haneli sayılara ulaşmış durumda.
Mobilya ve yatak kategorisindeki artış oranı yüzde 14’e yaklaşırken, başta kereste olmak hammadde fiyatlarında görülen yükseliş ve global tedarik zinciri sorunlarından en besbelli biçimde etkilenen bölümdeki fiyat artışlarının ABD’deki enflasyon sayısında değerli hissesi bulunuyor.
Halk nelerden tasarruf ediyor?
Enflasyonun pek de süreksiz olmadığını gören ve fiyat artışlarının tesirini giderek daha çok hisseden ABD halkı devayı tasarruf etmekte buluyor. Fiyat artışlarından en fazla ziyan gören bölümlerin yüklü olarak nelerden tasarruf ettiği konusunda yapılan son anketlere nazaran, halkın yüzde 88’i enflasyon konusunda telaşlı. İştirakçilerin yüzde 48’i dışarıda ya da restaurantta yeme tercihlerini azaltarak tasarruf ediyor. Ankete katılanların yüzde 30’u telefon ve tablet üzere teknoloji eserlerinde bir üst modele geçmeyi ertelerken, yüzde 29’u besin alışverişinde indirimli satış noktalarını seçmeye başladı. Fiyat artışları nedeniyle giysi ve aksesuar alışverişini azaltanların oranı da tekrar yüzde 29. Konutunda yapmak istediği tadilat, renovasyon üzere süreçleri erteleyenlerin oranı ise yüzde 23.
ABD’de enflasyon oranı, Merkez Bankası’nın (Fed) hedeflediği yüzde 2 düzeyinin hayli üzerinde. Yıllık enflasyon dün açıklanan dataya nazaran Aralık ayında beklentilere paralel bir biçimde yüzde 7 artış kaydetti ve 40 yılın en yüksek düzeyinde gerçekleşti. ABD Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya nazaran, Aralık ayında tüketici fiyatları bir evvelki aya nazaran ise yüzde 0,5 arttı. Bu sayıların, Fed’in üzerindeki “Mart’ta faiz artırımlarını başlatması tarafındaki baskıyı” daha da artırması bekleniyor.
