Afrika’da demir üretimi arttı: Fiyatlarda düşüş beklentisi
Dünyanın en büyük demir cevheri üreticileri Avustralya ve Brezilya’nın yanı sıra Cezayir, Moritanya ve Gine üzere Afrika ülkeleri de demir cevheri üretimini artırıyor. Uzmanlara nazaran artan arz ve zayıf taleple demir fiyatları gelecek beş yılda 50-60 dolar seviyelerine gerileyebilir. Moritanya’nın yılda 24 milyon ton üretimle en fazla demir üretimi yapan 20 ülke sıralamasında Türkiye’nin önüne geçmesi, Cezayirin ise yılda 40 ila 50 milyon ton demir üretimine ulaşması, Çin ile yılda 500 bin tonluk bir tedarik muahedesi yapması öngörülüyor.
Ekonomim’den Hilal Sarı’nı haberine nazaran, iki Afrika ülkesi Moritanya ve Cezayir demir cevheri üretimini artırıyor. Cezayir’in 2026 itibariyle 40-50 milyon ton demir üretimine ulaşmayı, Afrika’nın en büyük ikinci demir üreticisi Moritanya’nın ise birebir tarih itibariyle demir üretimini iki katına çıkartarak 24 milyon ton demir üretimi yapmayı hedefl iyor. 2022 yılında global demir cevheri üretimi 2,6 milyar ton seviyesindeydi. Moritanya ve Cezayir’in bu toplamdaki hissesi epeyce düşük. Cezayirli bir kesim yetkilisi ülkenin batısındaki Gara Djebilet demir madeninden yılda yalnızca 2-3 milyon ton demir cevheri çıkarılması beklenirken, artık bu maksadın yılda 40 ila 50 milyon tona yükseldiğini söyledi.
CEZAYİR DEV REZERVİNDE ÜRETIM ATAĞINA GEÇIYOR
Gara Djebilet 3,5 milyar ton iddiası rezerv ile dünyanın en büyük demir cevheri rezervlerinden biri ve bunun 1,7 milyar tonunun çıkartılabileceği belirtiliyor. Cezayir’in devlete ilişkin çelik şirketi Algerian National Steel Company Yöneticisi Ahmed bin Abbas yetkililerin bu ay açıkladığı ve madeni Bechar eyaletine bağlayacak 1000 km’lik demir yolu kontağının akabinde madenin yılda 40-50 milyon ton cevher üretimi yapabileceğini söyledi. Ayrıyeten şirket Çin’e yılda 500 bin ton demir cevheri tedarik edecek bir mutabakat imzalamaya hazırlanıyor. Gine’de de hükümet dev Simandou madeninde Avusralyalı ve Singapurlu madencilik şirketleriyle anlaşarak tekrar üretime başladı ve madenin yılda 150 milyon ton demir üretimi gerçekleştirmesi bekleniyor.
880 milyon ton demir üretimiyle dünyanın en büyük demir üreticisi Avustralya’da da arzın Rio Tinto, BHP ve Fortescue üzere büyük oyuncuların yeni projeleriyle artması bekleniyor.
Avustralya’nın akabinde 410 milyon tonla ikinci sırada gelen Brezilya’nın demir cevheri ihracatlarının da 2028’e kadar yılda yüzde 6 artması öngörülüyor.
MORITANYA TÜRKIYE’NIN ÖNÜNE GEÇECEK
Cezayir’in batı hudut komşusu ve Afrika kıtasının Güney Afrika’dan sonra ikinci büyük demir üreticisi Moritanya da demir üretimini iki katına çıkarma gayesi açıkladı. Ülkenin yüzde 80’i devlete ilişkin olan ve tek başına GSYH’nin yüzde 15’ini toplam ihracatın yüzde 30’unu oluşturan madencilik şirketi Societe National Indurstrielle et Miniere (SNIM) 2026 itibariyle demir cevheri üretimini iki katına çıkartarak 24 milyon ton üretim yapmayı böylelikle dünyanın en büyük 20 demir cevheri üreticisi sıralamasında Türkiye’nin de önüne geçmeyi hedefl iyor. Statista datalarına nazaran 2022 yılında Moritanya 13 milyon ton demir cevheri üretmiş, birebir yıl Türkiye’nin üretimi 17 milyon ton olmuştu.
FİYATLAR YAVAŞ TALEP VE ARTAN ARZLA DÜŞECEK
Demir cevheri fiyatları Mayıs 2021’de 220 dolar/tonla rekor kırmış sonrasında da Kasım 2021’de 84,50 dolarla tabanları görmüştü. 2022 yılı da demir için çalkantılı bir yıl oldu ve Mart 2022’de 171 dolar seviyeleri görüldükten sonra tekrar 81 dolara kadar geriledi. Yılı 100 doların üzerinde kapatan demir cevheri fiyatları 2023’ün başları itibariyle Avustralya ve Brezilya’daki arz kasvetleri ve Çin’in yine açılmasıyla 130 dolar seviyelerine yükselmiş durumda. Wood Mackenzie çelik ve ham husus araştırmaları yöneticisi David Cachot Çin’in çelik tüketiminin 2023’te sonlu kalacağını, bunun da demir cevherine olan talebin 2022’ye nazaran birebir seviyede kalmasına yol açacağını söylüyor.
Mining.com’da yer alan bir tahlilde ise fiyatların hem yavaş talep büyümesi hem de artan azla gelecek beş yıl içinde düşüş eğiliminde olacağı değerlendirmesi yapılıyor. Dünyanın en büyük demir üreticisi Avustralya’da hükümetin yayınladığı bir raporda toplam çelik üretiminin gelecek 5 yılda yavaşlayacağı, bunun da demir cevherine olan talebi yavaşlatacağı öngörülüyor. Avustralya Sanayi Bakanlığı’nın öngörülerine nazaran gösterge demir fiyatları mevcut 120 dolar seviyelerinden 100 doların altına inecek ve 2028’e kadar kademeli olarak 60 dolara kadar gerileyecek. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch de kısa vadede fiyatların 125 dolar/tonu görmesini lakin uzun vadede I’m (2032 itibariyle) demir fiyatlarının 50 dolar/ton seviyelerine kadar gerilemesini öngörüyor.
patronlardunyasi.com
