Bakan Kurum’un kira artış düzenlemesi açıklaması konut dalını etkileyebilir
![](https://www.gunlukekonomi.com/wp-content/uploads/2023/04/bakan-kurumun-kira-artis-duzenlemesi-aciklamasi-konut-dalini-etkileyebilir-SI2XWAr2-780x470.jpg)
14 Mayıs seçimlerine az bir vakit kala Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, konut kira artışını yüzde 25 ile sınırlayan düzenlemeyi uzatacaklarını açıkladı. Milyonlarca kiracı ve mesken sahibini ilgilendiren bu düzenlemenin önümüzdeki periyotta gayrimenkul dalında dengeleri değiştirmesi bekleniyor. Geçen yıl olağandışı enflasyon şartlarında getirilen düzenleme enflasyonda düşüş eğilimine karşın uzatılıyor. Bunun, 2 yıl üst üste enflasyonun çok altında bir getiri elde eden konut sahiplerinin dalda değerli tesirde bulunabilecek kararlar almasına yol açabileceği belirtiliyor.
TSKB Gayrimenkul Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, kira sınırlamasında sürenin uzamasının yatırım amaçlı gayrimenkul alımlarını durduracağını söyledi. Maya, “Kiracıları korumak için getirilen bu sınırlama konut sahipleri ile kiracıları bir kere daha karşı karşıya getirebilir. Kiracılarını meskenden çıkarmak isteyen mesken sahiplerinin sayısı artacaktır” dedi.
“YILLIK KONUT MUHTAÇLIĞI 800 BİNE YÜKSELDİ”
Kiracılar için avantajlı olan uygulamanın kira ile geçinenlerin getirilerinin enflasyonun altında kalmasına yol açacağını belirten Maya, “Mevduat faizleri bile yüzde 25’leri geçtiği bir ortamda konut sahipleri tasarruflarını öbür alanlarda kıymetlendirme yolunu seçebilir” tabirini kullandı. Maya bu durumun konut üretimine çok fazla bir tesir etmesini beklemediklerini kaydederek, “Yatırım emelli konut üretimi esasen bir müddettir sonluydu. Türkiye’de yıllık konut gereksinimi 800 bine yükseldi, bu sayı 5 yıl evvel 600 bin civarındaydı. Yani konut yatırımları bu karardan çok fazla etkilenmez” diye konuştu.
Finanskent Emlak’ın sahibi Ümit Yalçın, kararın yatırımlara tesiri ile ilgili tıpkı görüşte değil. “Uygulama konut yatırımlarını baltalayacak” diyen Yalçın, yatırım için daire alımlarının düşeceğini belirtti. Kira gelirinin sınırlanmasının yabancı yatırımcıyı da konut almaktan vazgeçireceğini lisana getiren Yalçın, “İnşaat Türkiye’nin lokomotif sektörlerinden biri. Alım olmayınca üretim de olmayacak” diye konuştu.
Yalçın, “İnsanlar yatırımlarının karşılığını alamadıklarında, buradan elde etti parayla mutfak masrafını karşılayamadığı vakit malın pahasının artması çok bir şey söz etmiyor” dedi. Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Lideri Hakan Akdoğan ise kira artışının yüzde 25’te sabitlenmesinin konut sahiplerinin büyük reaksiyonunu çekeceğini söyledi. Uygulamanın tersine kiraları artıracağını tabir eden Akdoğan şunları söyledi:
“EV SAHİBİ KİRAYI O FİYATTAN İSTEMİYOR”
“Uygulamanın uzatılmasıyla boşalan kiralık mesken piyasasında fiyatların daha da yukarılara çıkacağı kaygısı yaşanıyor. Konut sahibi, mukavelenin dolmasıyla eski kiracı yerine yeni kiracı tercih edecek, burada da yeni fiyat belirlenecek. Aynı bina içinde iki farklı dairede eski kiracı 5 bin liraya oturuyor, yeni kiracı 10 bin liraya. 7 yıllık kiracı 2 bin liraya otururken daireden çıkıyor yeni kiracı 8 bin liradan giriyor. Haliyle beşerler oturduğu yerden çıkmak istemiyor ancak mesken sahibi de o kiradan istemiyor.”
Akdoğan’a nazaran sorunun en sağlıklı tahlili semt semt ‘değer haritaları’ oluşturmakta.
Kirada yüzde 25 artış sınırlamasının uzatılmasının yeni kiralık fiyatlarını daha da artıracağını söyleyen MasterTürk Kümesi Türkiye Başkanı Gökhan Taş da “Zaten son vakitlerde eski-yeni kiracı ortasındaki fiyat farkı 5 katına çıkmıştı. Artık daha da artacak. Başka taraftan içinde kiracı olan konutlarda tahminen çok hareket olmayacak ancak kiracısı çıkan konutlarda mesken sahibi yeni kiracı yerine satışı tercih edecek” dedi.
Taş, bu durumun ikinci el konut satışlarını hareketlendireceğini, tercihin ‘kiraya vermek’ yerine ‘satmaya’ kayacağını belirtti. Geçici düzenlemelerin kalıcı hale getirilmesinin piyasalardaki istikrarları bozduğunu söyleyen Gayrimenkul Hukukçuları Derneği Lideri Ali Güvenç de “Uygulamanın süreksiz olması çok kıymetliydi. Fakat yeni haliyle kalıcı olacak üzere. Mal sahipleri esasen piyasa enflasyonundan ötürü mağdur oldular. Son periyotta çokça karşılaştığımız ‘boş ev’ kavramı güzelce yaygın hale gelecek” dedi.
“EV SAHİBİ SATMAK İSTİYOR, KİMSE ALMAK İSTEMİYOR”
Sahada karşılaştıkları örnekleri anlatan Güvenç, “Gayrimenkullerinde bilhassa geçen sene kiradan kaynaklı çok önemli ziyana uğrayan mal sahipleri açısından bir sene daha katlanılabilir olmaz. O nedenle çok kişi konutunu satmak istiyor. İçinde kiracı olan meskeni de kimse almak istemiyor. O nedenle de kiracı çıktığı anda kimse yeni kiracı istemiyor. Bu da piyasada boş mesken artışı yaratıyor” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kentsel dönüşümde yarısı bizden kampanyası başlattıklarını açıkladı. Kentsel dönüşümde 2+1 100 metrekareye kadar ve 3+1 120 metrekareye kadar olan konutların maliyetinin yarısının devlet tarafından karşılanacağını belirten Erdoğan şunları söyledi:
“100 metrekare 2+1 konutunu yapmak isteyen vatandaşın önüne 1.5 milyon maliyet mi çıktı, 750 bin lirasını hibe olarak vereceğiz. Kalan 750 bin lirayı kendisi koyacak ve meskenini yenileyebilecek. Devletin karşılayacağı kısım 120 metrekare 3+1 için mesken için 1.8 milyonun yarısına tekabül eden 900 bin lira olacak. Borçlanacaksa vatandaş 0.79 faizle 10 yıl vadeli kredi kullanabilecek. Yüzde 10’u peşin, kalanı 10 yıl vadeli olarak ÜFE/TÜFE memur artış oranından yüksek olmayacak halde borcunu ödeyebilecek. 750 bin liralık aylık taksit 5.625 lira, 900 bin lira için aylık taksit 6.750 lira olacak. Ayrıyeten İstanbul’da kira yardımlarını 3 bin 500 liradan 5 bin 250 liraya yükseltiyoruz.”
Mülk sahibi 26 Nisan – 29 Mayıs tarihleri ortasında e-devlet üzerinden müracaat yapacak.Bu ortada, bölüm temsilcileri, kampanyanın dönüşümü hızlandıracağını ve bilhassa kenti konutunu yenilemek isteyen vatandaşa büyük kolaylık sunacağını bildirdi. İNDER Lideri Nazmi Durbakayım, “Kampanya muhtaçlık duyulan dönüşüm atağının öncüsü olacak” formunda konuştu.
patronlardunyasi.com