Bakan Nebati: Yüksek faiz söylemi aslında öğretilmiş bir yanlıştır
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, NTV yayınında iktisat gündemine ait soruları yanıtladı.
Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaşanan ekonomik problemlere dikkati çeken Nebati, “Biz, bize öğretilmiş şeyleri yapmaktan vazgeçme vaktinin geldiğine inanıyoruz.” diye konuştu.
Nebati, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2002 yılından bu yana söylemlerinde bir değişiklik olmadığını, söylemlerindeki dozun bilhassa 2013’ten sonra yaşanan gelişmelerle yükseldiğini söz ederek şu değerlendirmede bulundu:
“2013 yılına geldiğimizde yalnızca Seyahat olayları yok, bunun öncesinde Türkiye’de faizin ve enflasyonun düştüğü, tek haneye geldiği ortamda bir sıkıntıyla karşı karşıya kaldığımızı görüyoruz. Bu sorun ne? Yüksek büyüme için yüksek cari açık. Cari açığın temel nedeni de sıcak para ya da açık borçlanma. Biz 2013’te 400 milyar dolara yakın borçlanmışız. 2013’ten bu yana borçluluk şu anda 445 milyar dolar düzeyinde. Aslında 8 yıldır bununla ilgili bir gayret sürdürülüyor lakin öğretilmiş yönlendirmeler içinde geri adımlar atılmak zorunda kalınıyor. Gerek 2013’te, gerek 17-25 Aralık, 15 Temmuz, 2018’deki çok açık taarruzlar, 2019’da Döviz kullanılarak yapılan taarruzlar, bütün bunlar birtakım değişikliklere sebep oldu.”
Nebati, Türkiye İktisat Modeli’nin yüksek ihracata dayalı, cari açığı azaltıcı ve refah düzeyinin toplumun tamamına yansıtıldığı bir model olduğu bilgisini vererek “Bu model içinde bir yüksek teknoloji üssü olmak istiyoruz. Büyük sanayi bölgeleriyle yalnızca Türkiye’nin değil, yakın etrafının muhtaçlıklarını karşılayan bir üs olmak istiyoruz. Orta gelir tuzağını aşmamızın tek yolunun da bu olduğunu biliyoruz.” tabirini kullandı.
“Sıcak parayla üzerimizde bir oyun oynanmasının yolunu kapatıyoruz”
Bakan Nebati, sıcak paranın bilhassa gelişmekte olan ülkelerin temel sorunlarından biri olduğuna işaret ederek bunun ne vakit geldiğinin ve gittiğinin muhakkak olmadığını, giderken yapacağı tahribatların öngörülemediğini söyledi.
Sıcak paranın ülkelerin iktisadını sarsacak tehdit noktasına kadar dönüşebildiğini lisana getiren Nebati, bu noktada Türkiye İktisat Modeli’nin değer taşıdığını anlattı.
Nebati şöyle konuştu:
“Bu, sıcak paraya karşı direkt yatırımı çekecek özel bir model. Sıcak paradan çok direkt yatırım için gelinmesini istiyoruz. Bunun için de teşviklerde bulunuyoruz. 2021 yılının geçen ayına kadar Türkiye’nin aldığı direkt yatırım 12,7 milyar dolar. Dünyanın en problemli olduğu bir periyotta Türkiye direkt yatırımı artarak almaya devam ediyor. Türkiye’nin geçen yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında aldığı önlemler. Bu başarılarıyla kanıtlanmış oldu. Sıcak para, Türkiye’de artık kendisinin isteyebileceği formda istikamet bulabileceği bir alanı da kaybetti. Bilhassa 2018, 10 Ağustos ve akabinde atılan twitler ve 2019’daki iki çok değerli hücum, tüm bu hücumlarda kullanılan temel araç sıcak paraydı. Bununla dilediğiniz formda manipüle edebiliyorsunuz ve ülke iktidarlarını da tehdit edebilecek boyutlara gelinebiliyor. Sizi bir kıskaca alıyor. Münasebetiyle biz sıcak parayla bizim üzerimizden bir oyun oynanmasının, üzerimizde egemenliğini farklı bir halde kullanabileceğinin yolunu kapatıyoruz.”
“Yüksek faiz söylemi aslında bir öğretilmiş yanlıştır”
Nebati, son 3 ayda bir türbülansın yaşandığını belirterek “3 günde Türkiye’nin bütün ortamını biz dışarıdaki sıcak paranın gelişiyle ya da yüksek faizle gerçekleştirmedik. Bir gecede sayın Cumhurbaşkanımızın adeta bir manifestoyla ortaya koymuş olduğu tahlil teklifleri ve önlemler paketiyle, kendi imkanlarımızla bu hale getirdik. Düne kadar ‘Yüksek faiz bu işin kesin tahlilidir.’ diyenlere de adeta tokat üzere bir karşılık oldu. Yüksek faiz söylemi aslında bir öğretilmiş yanlıştır.” dedi.
Faizi artırmanın yurt dışından sıcak parayı çekmesi demek olduğunu vurgulayan Nebati şunları kaydetti:
“Faizi artırmak, yurt dışından gelip sıcak paranın sizin bedellerinizi alıp götürmesidir. Makroekonomik göstergelerde bir sorunun olmadığı bir yerde döviz fiyatlarında bir artış yaşıyorsanız, bu içerideki psikolojinin farklı bir biçimde yönlendirilmesi ve bilhassa de muhalefetin bu husustaki destekleyici beyanlarından kaynaklandı. Artık onun da karşılığı kalmadı.”
“Olumlu sonuçlarını, süratli değişimi yaza kalmadan göreceğiz”
Türkiye İktisat Modeli’ne ait “Olumlu sonuçlarını, süratli değişimi yaza kalmadan göreceğiz.” diyen Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, “Döviz kurlarıyla ilgili pazartesi akşamına kadar spekülasyon, manipülasyon vardı. Artık köpük gidiyor. Optimal noktaya kendisi ulaşacaktır.” biçiminde konuştu.
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, “Kur muhafazalı TL mevduatına geçiş sabah prestijiyle 10 milyar liraydı, öğlenden sonra bu katlanarak gitti.” dedi.