Banka karlarında birinci çeyrekte yüzde 40 düşüş bekleniyor

Ekonomi Gazetesi’nden Şebnem Turhan, Borsa İstanbul şirketlerinin bilanço devrinde bankaları mercek altına aldı. Habere nazaran geçen yıl enflasyonun da dayanağıyla güçlü kar sayılarına ulaşan şirketlerde bu yılın birinci çeyreğinde ivme kaybı bekleniyor.

Aracı kurumların hazırladıkları beklenti raporlarına nazaran bankacılık bölümünde net kar geçen yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 50 civarı artarken 2022 son çeyreğine nazaran en az yüzde 40 azalacak. TÜFE endeksli kağıtların getirisinde beklenen düşüş, regülasyonlar nedeniyle kredi-mevduat getiri makasındaki bozulma faaliyet masraflarındaki artış bankacılık kesiminde kar düşüşünde tesirli olacak. Finans dışı dallarda ise kapsama alınan şirketler açısından değişim göstermekle birlikte yüzde 24 yıllık net kar artışı ile yüzde 22 son çeyreğe nazaran azalış beklentileri öne çıkıyor.

Ak Yatırım

Araştırma kapsamındaki bankaların toplam karının bu yıl birinci çeyrekte geçen yılın son çeyreğine nazaran yüzde 40 gerilemesini bekliyor. Dalda regülasyonlarla kredi mevduat getiri makasının kötüleşmesine ve TÜFE endeksli tahvillerin getirisinde beklenen düşüşe karşın komite gelirlerinin güçlü artış ivmesini koruduğunu belirten Ak Yatırım karşılık ayırma baskısının rahatlaması ve taşınmaz değerlemesi ve bağış kaynaklı olarak faal vergi oranının düşmesi kesim genelinde kar açısından bir ölçü rahatlama yarattığını kaydetti. Bankaların net faiz marjının birinci çeyrekte 2022 yılı ortalamasına nazaran 275 baz puan gerileyerek ortalama yüzde 4,3 seviyesinde kalacağını lisana getiren Ak Yatırım ortalama öz kaynak karlılık oranının özel bankalarda 2022’deki yüzde 50’den yüzde 30’a; kamu bankalarında da 2022’deki yüzde 25’ten yüzde 16’ya gerileyeceğini öngördü.

Banka tarafında Albaraka Türk’ün TÜFE tahvil getirisindeki düşüşten daha az etkilenmesi nedeniyle birinci çeyrekte kar artışı sağlayan tek banka olarak dikkat çektiği kaydedilen Ak Yatırım’ın raporunda Garanti BBVA’nın nispeten daha küçük TÜFE tahvil portföyü ve daha olumlu kredi-mevduat fiyatlaması ve TSKB’nin düzenlemelerden çok daha az etkilenmesi nedeniyle birinci çeyrekte net karlarında ortalamaya nazaran daha hafif daralmalar bekleniyor.

Deniz Yatırım

Şirket araştırma kapsamımızda yer alan bankaların net kar sayılarının bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 43 daralırken, geçen yılın birebir devrine nazaran ise yüzde 50 artış göstermesini bekliyor. Özsermaye karlılığının yaklaşık yüzde 30 ile 2022 son çeyreğine nazaran 20 puan kadar daralmasını öngören Deniz Yatırım, geçen yıl birinci çeyreğe nazaran ise çabucak hemen yatay kalabileceğini vurguladı. Birinci çeyreğin ön plana çıkan dinamiklerini Deniz Yatırım şöyle sıraladı: “TL kredilerdeki büyümenin bir evvelki periyoda nazaran hafif hızlanmış olması, TL mevduat büyümesinin TL kredi artışının üzerinde gerçekleşmesi, TL tarafta mevduatın krediye dönüşüm oranının evvelki çeyreğe nazaran 5 puan kadar güzelleşmesi ve güçlü faal kalitesinin artan karşılık oranları ile birlikte korunmuş olması. Karlılık tarafında ise artan TL mevduat maliyetleri nedeniyle TL kredi/mevduat faiz makasında aşağı taraflı net bir eğilim, TÜFE’ye endeksli bonoların enflasyondaki gerilemeye bağlı olarak marj katkısının evvelki çeyreğe nazaran çok daha düşük olması, komite gelirlerindeki güçlü seyrin devamı olarak sıralayan Deniz Yatırım raporunda “Ancak, operasyonel masraflara farklı bir parantez açılırsa; işçi ve kira masraflarındaki artışın yansımasının yanı sıra sarsıntı ile ilgili takviye harcamalarının operasyonel sarfiyatların bu dönemki yıllık artışını ortalamada yüzde 150 düzeyinin üzerine taşıması beklenebilir.”

Deniz Yatırım yıllık bazda kar artışında TSKB ve Halkbank’ın daha ön planda olabileceğini TÜFE’ye endeksli bono portföylerinin yüksek olmasından ötürü Akbank ve Yapı Kredi’nin bu devirde daha fazla marj baskısı hissedecek olsa da takip eden devirlerde bu negatif tesirin dengelenmesini ve her iki bankanın da yılın bilhassa ikinci yarısında çok daha kuvvetli bir marj artışı yakalamasını bekliyor.

Garanti Yatırım

Bankacılık bölümünde çeyreksel kar daralması bekleyen kurum araştırma kapsamında bankaların birinci çeyrekte ypüzde 44 çeyreksel kar daralması ile, toplam 43.7 milyer TL net kâr açıklamalarını bekliyor. Bunun sonucunda, bankaların birinci çeyrek özkaynak karlılığının ise yüzde 25 olacağını iddia ediyor. Garanti Yatırım raporuna nazaran yabancı para kredilerin yatay kaldığı çeyrekte, tüketici kredilerinin dayanağı ile TL krediler çeyreklik bazda yüzde 17,4 büyüdü. Kredi mevduat makası ise hem artan TL fonlama maliyetleri hem de azalan kredi getirileri sonucunda ortalamada 350-400baz puan daralıyor. Evvelki çeyrekte yüzde 85’e yakın oran ile pahalanan TÜFE kağıtları ise bu çeyrekte yaklaşık yüzde 35-40 ortasında bir değerleme oranı ile muhasebeleştiriliyor. Münasebetiyle, Garanti Yatırım aylık bilgilerden de görüldüğü üzere değerli bir net faiz marjı daralmasının kaçınılmaz olduğunu vurgulayarak “Aktif kalitesi tarafında değerli bir sorun yaşamayan bankaların faaliyet masrafları ise artan işçi sarfiyatları ve zelzele yardımları ile baskı altında kalıyor” dedi.

Vakıf Yatırım

İlk çeyrekte araştırma kapsamında bulunan bankaların toplam net karının, evvelki çeyreğe nazaran yüzde 41,9 düşüş, yıllık bazda ise yüzde 51,0 yükseliş göstererek 52.2 milyar TL olacağını varsayım etti. Araştırma kapsamında bulunan bankaların tümünün net karında çeyreksel bazda düşüş bekleyen Vakıf Yatırım, bu periyotta Akbank’ın ve İş Bankası’nın bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 50,2’lik azalış ile net karı en fazla gerileyen bankalar olacağını öngördü. Tıpkı devirde en az düşüşün ise yüzde 5,9 ile TSKB’de görüleceğini varsayım etti. Bankaların net faiz gelirlerinde birinci çeyrekte çeyreksel yüzde 41,3 gerileme bekleyen Vakıf Yatırım bu düşüşün temel olarak, TL kredi-mevduat makasındaki dikkat cazip düşüşün yanı sıra TÜFE tahvillerinin değerlemesinde kullanılan enflasyon iddiasındaki aşağı istikametli güncellemeden kaynaklandığını kıymetlendirdi. Araştırma kapsamımızda bulunan mevduat bankaları ortasında, TÜFE tahvillerinin gelirlerindeki muhasebeleştirme yolu farklılığı ve buna bağlı oluşan düşük baz nedeniyle net faiz gelirlerinde en az düşüşün yüzde 10,0 ile İş Bankası’nda görüleceğini iddia etti. Birinci çeyrekte bankaların net karını olumsuz etkilemesini öngördüğümüz öteki değerli faktör ise, tek seferlik masrafların yanı sıra enflasyonist ortamın tesiriyle artmasını beklediği faaliyet sarfiyatları olacak. Bu devirde bankaların faaliyet sarfiyatlarında ortalama yüzde 36,4 artış iddia etti.

Vakıf Yatırım bankaların birinci çeyrekte toplam kredi hacminde yüzde 10,7, mevduat büyüklüğünde ise yüzde 14,8 artış iddia ederken büyümede hem kredi hem de mevduat tarafında bu devirde en yüksek artışın Halk Bankası’nda olacağını kıymetlendirdi.

Yapı Kredi Yatırım

Şirket birinci çeyrekte takibindeki bankaların net karında çeyreksel yüzde 44 düşüş, yıllık olarak ise yüzde 50 artış öngördü. Azalan TL kredi-mevduat makası, TÜFE’ye endeksli tahvillerden düşük katkı ve yüksek faaliyet masrafları artışı zayıf çeyreklik karlılık gelişiminin en temel nedenleri olarak sıralayan Yapı Kredi Yatırım yaklaşık yüzde 15 TL kredi büyümesi sayesinde kurul gelirlerinde güçlü seyir olmasını iddia etti. Faal kalitesi korunurken bankaların karşılık masraflarını azaltmalarını bekleyen Yapı Kredi Yatırım “Takibimizdeki bankalar ortasında Albaraka Türk, TSKB ve Garanti BBVA’nın görece daha güçlü çeyreklik performans göstermelerini bekliyoruz” dedi.

Finans dışı şirketlerde kesimlere nazaran farklılık

Finans dışı dallar konusunda ise araştırma kapsamında bulunan şirket sayısı ile takip edilen bölümlere nazaran aracı kurumların raporları farklılık gösteriyor. Ak Yatırım banka dışı şirketlerde evvelki yılın tıpkı devrine nazaran satış gelirlerinde yüzde 63, FAVÖK’te yüzde 29 ve net karda yüzde 24 artış bekliyor. Ak Yatırım yılbaşındaki fiyat artışlarının talep üzerindeki olumlu tesiri ve hala yüksek seyreden enflasyon ile satışlarda güçlü büyüme trendinin devam ettiğini lisana getirirken güçlü satış büyümesine karşın, devam eden maliyet baskıları, yaşanan zelzelenin stoklar üzerindeki olumsuz tesirleri ve kısmen de görece yüksek baz tesiriyle FAVÖK marjında daralma öngördü.

Deniz Yatırım araştırma kapsamı en geniş olan kurum. Raporunda finans dışı şirketlerin net kar sayısının bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 55 azalış, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde %41 artış göstermesini beklediği yer aldı. Finans dışı tarafta; holdinglerde, şirket özelindeki gelişmeler hasebiyle farklılaşmalar olabileceğini öngörürken, beyaz eşya bölümünde yıllık bazda zayıflayan parite ve artan maliyetler münasebetiyle operasyonel karlılıkların geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran zayıf kalacağını, demir çelik dalında de daralan eser fiyatı-maliyet makası münasebetiyle yıllık bazda zayıf finansallar görüleceğini varsayım etti.

Garanti Yatırım banka dışı şirketler için birinci çeyrekte çeyreklik yüzde 19 FAVÖK daralması ve yatay satış gelirleri kestirim etti. Öte yandan, birinci çeyrekte çeyreksel olarak dolara karşı yalnızca yüzde 2,4 düzeyinde kıymet kaybeden TL’nin yabancı para gelirleri olan şirketlerde baskı yarattığını belirten Garanti Yatırım sarsıntı yardımları ve yarattığı tesir bilançolara yansırken, evvelki çeyrekte birçok şirkette görülen vergi gelirlerinin bu çeyrekte olmayacağını kaydetti.

Vakıf Yatırım ise takip listesinde yer alan banka dışı şirketlerin satış gelirlerinde yıllık yüzde 75 artış öngörürken, bu şirketlerinde FAVÖK büyümesini yıllık yüzde 38 hesapladı. Net kar büyümesinin ise yıllık yüzde 22 düzeylerinde kalmasını bekliyor.

Yapı Kredi Yatırım ise banka-dışı şirketlerde toplam satış gelirlerinin ve FAVÖK’ün sırasıyla yıllık yüzde 66 ve yüzde 35 artış göstermesini varsayım ederken net karlarda ise yıllık yüzde 43 artış kestirim etti. Çeyrekle ilgili ön plana çıkan ana temalar yıllık gelir artış trendinde yavaşlama ve evvelki çeyreklere nazaran marjlarda zayıflama olarak sıralayan Yapı Kredi Yatırım karjlardaki zayıflamanın ana nedenleri enflasyonda gerileme (hala yüksek), minimum fiyatın yıllık iki kat artışı ve yüksek enerji maliyetlerini saydı. Finansman şartlarındaki sıkılaşma işletme sermayesi muhtaçlığı olan şirketlere olumsuz yansırken, görece yatay seyreden TL kur farkı değerlemelerinin her iki istikamette de tesirini sınırladı.