Bankalardan Kobi’lere 1 trilyon
Ülkedeki tüm işletmelerin yüzde 99,8’ini oluşturan, toplam istihdamın yüzde 80’e yakınını, toplam üretimin yarıdan fazlasını gerçekleştiren, lakin bankacılık dalı kaynaklarından aldığı hisse yıllar prestijiyle düşük kalan küçük ve orta uzunluk işletmelere (KOBİ) kullandırılan krediler son bir yılda genel kredi genişlemesinin epeyce üzerinde bir artış kaydetti.
Bankacılık bölümünün toplam kredi genişlemesinin yüzde 10,4’le enflasyonun altında kaldığı bu yılın birinci çeyreğinde, sayıları 3,5 milyona yaklaşan ve ülke iktisadının adeta omurgasını oluşturan KOBİ’lere kullandırılan kredilerin hacmi yüzde 13,8 oranında net 278,7 milyar lira artarak mart ayının son haftası prestijiyle 2 trilyon 298,9 milyar liraya ulaştı.
KOBİ kredilerinin enflasyonun üzerinde bir genişleme kaydettiği birebir periyotta tüketiciler dahil iktisattaki öbür aktörlere açılan kredilerin toplam hacmindeki büyüme ise yüzde 9,2 ile enflasyonun altında kaldı.
Başka deyişle gerçek bazda kredi daralması yaşanmasına karşın, KOBİ kredileri gerçek olarak artış gösterdi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) toplulaştırılmış bilgilerine nazaran bankalar, 24 Mart prestijiyle son bir yılda KOBİ’leri kredi yoluyla “net” 1 trilyon 70,2 milyar lira fonladı.
Anılan devirde bankacılık dalının toplam kredi hacminde yüzde 53 oranında bir genişleme yaşanırken, KOBİ kredilerinin bakiyesi bu periyotta yüzde 87,1 artarak 2 trilyon 298,9 milyar lira ile tarihindeki en yüksek seviyeye ulaştı. Birebir periyotta KOBİ’ler dışındaki kısımlara açılan kredilerin toplam hacmi ise yüzde 43,1 büyüdü.
Enflasyondan arındırıldığında bankacılık kesimi kredi hacmi gerçek olarak daralırken, KOBİ kredilerinin gerçek olarak arttığı dikkati çekti. Bu gelişmeyle, toplam kredi pastasında KOBİ’lerin hissesi son bir yılda 5 puan artarak yüzde 27,5’e kadar yükseldi.
Pandemiden sonra canlanma
Bankacılık bölümünün 2012 sonunda 200 milyar liranın altında bulunan KOBİ kredi hacmi, 2014’de 300 milyarı, 2016’da 400 milyarı, 2017’de 500 milyarı, 2018’de 600 milyarı, 2020’de 800 milyarı, 2021 sonunda 1 trilyon, 2022 sonunda 2 trilyon lirayı aştı.
2012 yılında toplam kredi hacminin dörtte birini oluşturan KOBİ kredilerinin hissesi, 2015’te yüzde 26,9’a kadar çıktıktan sonra, öbür kesitlerin kullandığı kredilerin daha fazla artması hasebiyle düşüş sürecine girmiş, pandemi yılı olan 2021’de yüzde 21,9’a kadar inmişti.
KOBİ kredilerinin ikiye katlandığı geçen yılın sonunda bu hisse yüzde 26,8 olmuştu. KOBİ’lerin kredi kullanımındaki artış paralelinde bu işletmelerin toplam pastadaki hissesi büyümesini sürdürerek bu yıl 24 Mart prestijiyle yüzde 27,5’e çıkarken, toplam üretim ve istihdamdaki hisselerine kıyasla KOBİ’lerin bankacılık kaynaklarından aldığı hissenin hala düşük olduğu dikkati çekiyor.
İşletmelerin yüzde 99,8’i KOBİ
TÜİK bilgilerine nazaran Türkiye’deki toplam 3 milyon 427 bin 891 işletmenin, en son belirlenen kriterlere nazaran 3 milyon 421 bin 817’si KOBİ tarifi içinde yer alıyor. Buna nazaran Türkiye’de işletmelerin sayıca yaklaşık yüzde 99,8’ini KOBİ’ler oluşturuyor. Toplam istihdamın yüzde 77,8’ini, toplam yatırımların yüzde 53,2’sini, üretimin de yüzde 54,2’sini gerçekleştiren KOBİ’ler ülke iktisadının ana omurgası pozisyonunda.
Ekonomide istikrarın aktörleri
KOBİ’ler, tüm dünyada, sadece ekonomik gelişimin değil toplumsal istikrarın ve istikrarın da en kıymetli aktörleri olarak kabul ediliyor. OECD üyesi ülkelerde toplam işletmelerin yüzde 85’lik kısmını oluşturan KOBİ’ler, istihdamın yüzde 70’ini gerçekleştiriyor. Ülkeler, ekonomilerinin güçlü ve sürdürülebilir olarak kalkınması için KOBİ’lerin güçlendirilmesine kıymet ve öncelik veriyor.
Ülkelerin global ekonomik sistemde güçlü bir yer alabilmesi için KOBİ’lerin rekabet gücü ve verimliliklerinin yükseltilmesi, memleketler arası piyasalarla entegrasyon süreçlerinin desteklenmesi, yatırım, üretim ve pazarlamada onlara teknik bilgi ve danışmanlık hizmetleri sağlanması ve yatırımlarının düşük maliyetli uzun vadeli kaynaklarla fonlanması stratejik ehemmiyette.
patronlardunyasi.com
