Batman 40 bin çalışanla dokuma merkezi oldu

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde, DÜNYA 81 vilayetteki oda ve borsa liderleriyle iktisadın nabzını tutuyor. 23’üncüsü düzenlenen “Başkanlar Konuşuyor” söyleşi dizisinin bu haftaki konuğu Batman oldu. Batman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Abdulkadir Demir ve Batman Ticaret Borsası Lideri Arif Güneş kent iktisadını anlattı.

Dokuma, organik tarım ve hayvancılıkla anılmak istiyoruz

Abdulkadir Demir / Batman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri

Elbette pandemiyi tüm kentlerimiz üzere biz de zorlukla geçirdik. Genç bir nüfusumuz var. Batman çok bilinmese de bir dokuma kenti. Evet petrolümüz var, kuyularımızın doruğunda ‘at başları’ yükseliyor lakin dokumadan para kazanıyoruz. Şu anda kentimizde dokumada bölümünde çalışan sayısı 40 bin kişi. Dokumacılık istihdam açısından çok kıymetli bir dal. Düşünün 40 bin kişi minimum fiyattan çalışsa bile kente neredeyse her ay 170 milyon lira sıcak para giriyor. Başka firmalarımızdaki istihdamı da sayarsak 200 milyon TL Batman’a sıcak para olarak geliyor. Pandemi periyodunda bir araştırma yaptık, bu istihdamın yüzde 51’ini bayanların yüzde 49’unu da erkeklerin oluşturduğunu bulduk. Bu da kentimizin istihdam hayatı için değerli bir sayı. Aslında dokuma burada bir toplumsal sorumluluk projesi. Daha evvel şiddet olayları nedeniyle buradan göç edenler, bilhassa gençler pandemi sırasında buraya geri döndüler. Birçok da yoksul ailelerin çocuklarıydı. Artık kendi topraklarına dönüp, büyükşehirlerde öğrendikleri işleri yapmaya başladılar. Kentimizin yetişmiş elemanları oldular. Bu insanlarımız Batı’nın varoşlarından kurtulup kendi topraklarına döndü ve Batman’ı bir dokuma kenti yaptılar. Şu anda 252 tane firmamız var. Bu firmalardan en az işçi çalıştıranı 80, en çok çalıştıranı 700 kişiyi istihdam ediyor. Biz Batman olarak Türkiye’de dokuma, organik tarım ve hayvancılıkla anılmak istiyoruz. 600 bin nüfuslu kentimizde sokakta yürüyen her 3 şahıstan birinin konutuna dokumadan ekmek giriyor.

İKİNCİ OSB’NİN KURULMASINI İSTİYORUZ

İkinci bir OSB kurulması için çaba veriyorum. Siz hiç ambarda, depoda bekleyen fabrika gördünüz mü? Benim var… Fabrikam hazır ancak kuracak yerim yok. 8 yıldır liderim lakin geldiğim günden beri 2. bir OSB kurulmasını sağlayamadım. Bunun yapılmasını istiyorum. Dokuma kentiyiz diyoruz lakin hala bir cazibe merkezi oluşturamadık. Dokumacılık elini taşın altına koyalım burada bir yatırım yapalım ki kalıcı olsun.

GÜNEŞ DOĞU’DAN DOĞUYOR PARA BATI’YA GİDİYOR

Bir öbür değerli kıymetimiz de topraklarımız. Burası Mezopotamya. Yabanî sulamayla mısır ekmeyelim, damlama sulama yapalım pamuğu teşvik edelim. Madem bir dokuma kentiyiz, burada üretilmesi gereken eser pamuktur. Bu sayede dokumacılık kalıcı hale gelir. Katma bedelin bu kentte kalması değerli. İstanbul firmaları modül başına 5 dolar alıyor. Bana bunu bir dolardan veriyor. Oturduğu yerden bilgisayarın başında 4 dolar kazanıyor. Buradaki beşerler yeniden her zamanki üzere mağdur oluyor. Güneş Doğu’dan doğuyor ancak para Batı’ya gidiyor.

KOMŞU ÜLKELERİ BİZ İMAR ETMELİYİZ

Yeni bir yıla başladık. 2022’de ne yapmamız gerektiğini düşünmemiz lazım. Bizim için mevzu açık. Yanı başımızda komşu iki devlet var. Biri Suriye oburu Irak. Burada savaşlar ömür uzunluğu sürmeyecek. Suriye’nin inşasına kendimizi hazırlamalıyız. Amerika gelsin burada ihaleyi alsın biz tekrar personellik mi yapalım… Hayır, ülke olarak buna hazırlanmalıyız. Zira hepimizin akrabaları bu ülkelerde. Amerikalı gelse İngilizce konuşacak, fakat bizde lisan sorunu yok. Birebir kültüre sahibiz, birebir inancı paylaşıyoruz. Bizim orada pazar bulmamız sorun değil. Bu bölgelerde barışın sağlanması için taban hazırlamamız lazım.

DALIŞ, İNANÇ, KÜLTÜR VE TABİAT TURİZMİMİZ VAR

Biz kentimizin artık yalnızca ‘at başları’yla anılmasını istemiyoruz. At başı dediğimiz petrol kuyularının başındaki sondajlar. Artık Ilısu Barajı’yla bir arada 5 vilayetimizi kapsayan yapay bir denizimiz var. Dalış turizmi, inanç turizmi, kültür turizmi, tabiat turizmi yapılıyor. Yani Batman artık kabuğunu kırmış bir kent. Hasankeyf üzere bir kıymetimiz var. Hasankeyf Ilısu Barajı yapılmadan evvel biliniyordu ancak bu kadar tanınır değildi. Ne vakit ki barajın altında kalacak dendi, o vakit insanların ilgisini çekti. Daha çok da yerli turistin. Biz Hasankeyf’ten değerli bir varlığı müzelere taşıdık. Dünyada bir birinciydi. Kümbeti, minareyi sular altında bırakmak istemedik. Ayrıyeten burada dalış turizmini büyüttük. Suyun altındaki mağaralara dalışa büyük ilgi var. Ayrıyeten sofralarımızı da balıklar süslemeye başladı. Ayrıyeten inanç turizmi için de kıymetli yerlerimiz var.

ÇİLEĞİN BİRDEN FAZLA YURT DIŞINA GİDİYOR

Kentimizin birinci coğrafik işaretli eseri Sason Çileği oldu. Oda olarak biz aldık. Cennet vatanının bir kesimiyiz. Her ilçemizin kendine has aroması var. Sason Çileği sofralıktır, organiktir. Birden fazla yurt dışına gidiyor. Çok fazla piyasaya satılmıyor. Her sene biraz daha fazla ekiliyor.

BESİ OSB İÇİN ÇALIŞMALAR BEKLENİYOR

Batman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Abdulkadir Demir ve Batman Ticaret Borsası Lideri Arif Güneş; İdare Şurası Liderimiz Hakan Güldağ, Genel Koordinatörümüz Vahap Munyar, Yazıişleri Müdürümüz Handan Sema Ceylan’ın sorularını yanıtladı. Liderler; kentin tarım ve hayvancılık kesimindeki potansiyelinin altını çizerek, kurulacak Hayvancılık ve Besi OSB için çalışmaların hızlandırılmasını istiyor.

TKDK takviyelerinin içine Batman da alınmalı, kırsal kalkınma desteklenmeli

Arif Güneş / Batman Ticaret Borsası Lideri

Pandeminin çabucak akabinde global ısınmanın da tesiriyle büyük bir kuraklık yaşadık. Burası kıymetli üretimlerin yapıldığı tarıma elverişli topraklarıyla bilinen bir yer. Pamuğundan mercimeğine mısırından buğdayına kadar pek çok eser bölgemizde yetişiyor. Lakin kuraklık nedeniyle 2021’de bir evvelki yıla nazaran rekoltelerimiz yüzde 70 civarında düştü. Çiftçimiz köylümüz berbat bir yıl yaşadı. Burada su var mı, var… Lakin onu toprağımızla buluşturamıyoruz. Mesleğim olduğu için söylüyorum, evvelden pamuk fabrikalarına veriyorduk. Artık eskiye nazaran yüzde 10’lardayız hatta yüzde 5’lerdeyiz. Ben mesleğim olduğu için söylüyorum biz bütün dokuma fabrikalarına pamuk yetiştiriyorduk. Artık bu oran yüzde 10’lara tahminen yüzde 5’lere düştü. Batman ve yöresinde yapılan su kanalları çalışır hale getirilse kâfi. Batman’daki bir çiftçinin çıkarı, tüm Türkiye’nin yararıdır. Her üretilen eser, enfl asyona karşı bir savunmadır. Pamuk yetiştirilen yerlerde mısıra dönüldü. Oralarda inanılmaz bir yabanî sulama yapılıyor. Evet petrol denince Batman, Batman denince akla petrol geliyor. Evet biz bununla gurur duyuyoruz ancak artık tarım ve hayvancılıkta da öne çıkmak istiyoruz.

EGE TİPİ PAMUĞUMUZ VAR, ÜRETİM YOK

Bizim sıkıntımız yalnızca sulamayla bitmiyor. Çiftçimizi bilinçlendirmemiz lazım. Onları âlâ tarıma ve verimli tarıma alıştırmalıyız. Köylü toprağını tahlil etmeden ekim yapıyor. Ne ekeceğini bilmiyor. Bu sayede kalite ve randımandan kazanan üretici, devletten daha çok takviye de ummayacaktır. Bizim toprağımızda yetişen pamuk, Ege tipi. 30 numara kaliteli ip çıkıyor. Modanın dev isimleri bunları kullanıyor. Bir de değerli bir sıkıntımız var. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) takviyeleri Batman’a verilmedi. Geçen Şanlıurfa’da yapılan bir toplantıda kendimi tutamadım. Şanlıurfa var, Diyarbakır var, Mardin var. Lakin bizim insanımız daha yoksul. Neden bize vermiyorsun, Batman her istikametiyle; insanlarıyla, randımanıyla bir cazibe merkezi. Neden kırsal kalkınmada Batman desteklenmiyor.

DİJİTAL SATIŞ SALONLU, LİSANSLI, DEPOLU BORSA…

Ticaret Borsası olarak ben büyük bir projeye başlıyorum. 120 dönüm içerisinde bir alanda çağdaş bir borsa inşa edeceğiz. Lisanslı depoculuk yapılacak. Dijital satış salonu olacak. Yani bizim Batman’daki bir eserimiz üzerinde Ankara’daki bir yün fabrikası süreç yapabilecek.

NÜFUSUN % 15’İ HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN YÖRÜKLERDEN

İki yıl evvel harekete geçtik. Batman’da bir Hayvancılık ve Besi OSB kurulmasını istedik. Bakanımız uygun gördü, valimizle birlikte çok seri bir halde hayata geçirdik. OSB için yer tahsis herhalde edildi. Çalışma var. Biraz daha hızlandırmalıyız. Şu anda Batman nüfusunun yüzde 15’ini Yörükler yani göçerler oluşturuyor. Onların cet mesleği besicilik. 80’li yıllarda burada kıymetli bir deri sanayi vardı. Kuzu etimizi ihraç ederdik. Artık sığır ithal ediyoruz. Bu duruma gelmemeliyiz. Potansiyelimiz var. Göçerler kültürlerini sürdürüyor. Onlar için besicilik projeleri hayata geçirmeliyiz. Onlara kent merkezinden uzak yerler oluşturmalıyız.

100 BİN HEKTARDA FISTIK EKTİK

Fıstık deyince akla Gaziantep-Siirt geliyor. İki yıla kadar artık ambalajlarda fıstığın yetiştiği yeri belirten etikette Batman’ı okuyacaksınız. Zira burada 100 bin hektarın üzerinde fıstık ekildi. Şu anda lakin yüzde 25 randımanda. Fakat kısa müddet sonra bunu yükselteceğiz. Bu çalışmalarla işsizliği de önleyeceğiz.