Bölge Adliye Mahkemesi’nden İşverenleri üzecek “Arabulucu” kararı
Son devirde yaygınlaşan arabuluculuk sistemiyle yıllar sürecek davaların önüne geçiliyor. Patronların bir kısmı, ferdî yahut toplu işten çıkarmaları arabulucu yoluyla yapmayı tercih ediyor. Arka niyetli kimi patronlar ise birden fazla vakit personelin arabulucuyu dahi görmeden imzaladığı mutabakat tutanakları yahut direkt işyerinde gerçekleştirilen arabuluculuk toplantıları ise sürece gölge düşürüyor.
İşçilere, fesih sebebiyle, sadece bir kısım alacakları ödenirken, mutabakat tutanakları sonunda tüm personellik alacaklarına yer verilerek ‘diğer tazminat ve personellik alacakları bakımından işe iade davası da dahil olmak üzere hak talebinde bulunamayacağı istikametinde anlaşmışlardır’ sözlerine yer veriliyor. Arabuluculuk sürecini başlatmak isteyen uyanık işverenlere berbat haber Bölge Adliye Mahkemesi’nden geldi.
Bölge Adliye Mahkemesi, patronlarca emekçilerin arabulucuya götürülerek arabuluculuk muahede dokümanının düzenlenmesinin geçerli geçerli bir arabuluculuk faaliyeti olmadığına hükmetti.
MAHKEME ÇALIŞANLARIN İTİRAZINI REDDETTİ, KARAR İSTİNAFA GÖTÜRÜLDÜ
Aynı işyerinde çalışırken kapı önüne konulan çalışanlar, işverenin ayarladığı arabuluculuk ofisine götürüldü. Tüm personeller, ofisin bulunduğu binanın farklı katlarında arabulucu tutanağına imza attı. İşe iade davası açamayan kimi emekçiler, durumu yargıya taşıdı. Mahkeme, çalışanların itirazını reddetti.
Karar istinafa götürülünce devreye giren Bölge Adliye Mahkemesi (BAM), emsal nitelikte bir karara imza attı. Kararda şu tabirlere yer verildi:
“Müşahhas uyuşmazlıkta davacının ihtiyari arabulucuya yordamına uygun bir müracaatının olmadığı, yapıldığı belirtilen görüşmelerde, bir çok emekçiye birebir biçimde sırayla davalı patronun bulunduğu plazada tıpkı blokta farlı bir katta evrakların imzalatıldığı ortadadır. Türk Borçlar Kanunu’nun 420. hususuna alışılmamış bir biçimde ibra tesiri kazandırılmaya çalışıldığı, tazminat ve alacaklarla ilgili olarak kanıt oluşturma ve dava açma yasağı oluşturma tarafında uğraş içine girildiği anlaşılmaktadır.
“ARABULUCULUK FAALİYET OLARAK NİTELENDİRİLMEZ”
Bütün bu süreçlerin yoluna uygun bir arabuluculuk müracaatının ve görüşmesinin yapılmadığı üzere mevzuat kararları çerçevesinde arabuluculuk muahede evrakının düzenlenmediği sonucuna varılmaktadır. Bu nedenle, dava tarihi itibariyle taraflar ortasında 6325 sayılı kanun kararları dikkate alındığında yapılan süreçler geçerli ihtiylari arabuluculuk faaliyeti olarak nitelendirilemez.
Mevzuat kararları çerçevesinde yoluna uygun, geçerli bir tutanak düzenlenmediği ortadadır. Dava tarihi prestiji ile zarurî arabuluculuk kuralının yürürlüğe girdiği de dikkate alınarak davaya husus iş kontratının feshinin geçersizliği ve işe iade talebi istikametinden işin temeline girilerek sonuca gidilmesi gerekirken hukuken geçerli bir mutabakatın varlığı kabul edilerek ‘arabuluculuk faaliyeti sonunda mutabakata varılan bahislerde dava açılamayacağı’ istikametindeki münasebetle davanın reddine karar verilmesinin evrak çerçevesine uygun olmadığı anlaşılmıştır.”
