Ciner Kümesi CEO’su Usta: Türkiye yatırım açısından öbür ülkelere nazaran daha cazip

Usta, Ciner Grubu’nun faaliyetleri ve Türkiye iktisadı için uygulanan yeni modele ait AA’ya yaptığı açıklamada, 2021 yılının 2020’nin tesiriyle başladığını, 2020 yılında salgın nedeniyle tüm dünyada önemli üretim durdurmalarının yaşandığını, kendilerinin daha esnek bir şirket oldukları için bu periyodu daha az kayıpla atlattıklarını, bir ölçü da üretim kaybettiklerini söyledi.

2021 yılı içerisinde dünyada önemli talep patlamaları yaşandığını ve bunda büyük fonların emtia stoklama çabası içerisinde olmalarının da kıymetli bir etmen olduğunu tabir eden Usta, “Bu çerçevede talep çok fazla olduğu için yapabileceğimiz bütün üretimi had safhada yaptık ve yaklaşık 700 milyon dolarlık ihracatla geçtiğimiz yılı kapatmış olduk. Sonuçta başarılı bir yıldı. 2021 yılındaki talep patlamasının tesiri artık bizi 2022 yılında çok daha yüksek ihracat maksatlarına koşturacak. Bunun iki tane nedeni olacak; biri üretim artışı, başkası de dünya piyasalarındaki fiyat artışı.” diye konuştu.

Usta, ihracatçılar için en büyük sorunun nakliye maliyetleri olduğuna işaret ederek, dünyada gemicilik kesiminin dış nakliyede Türkiye ihracatçısına önemli dezavantaj yaratacak halde navlun fiyatlarının dökme eserlerde 2 katın, konteynerlerde 3 katın üzerine hatta bazen son vakitlerde 5 kata kadar çıkan fiyat artışlarının gündeme geldiğini, onun dışında 2021’in çoklukla âlâ bir yıl olduğunu, 2022’de buna nazaran durum aldıklarını lisana getirdi.

– “2015-2020 ortasında Türkiye’de 4 milyar dolarlık yatırım yaptık”

Gürsel Usta, 2022 yılı için ihracat gayelerinin 1 milyar 100 milyon dolar olduğuna dikkati çekerek, “Bu uçuk bir maksat değil, şu anda mutabakatlarını yaptığımız fiyatlar ve satacağımız ölçülerin çarpılması sonucu bulunan bir ihracat sayısı.” dedi.

Kimya dalının, Türkiye ihracatının otomotivden sonraki ikinci büyük kolu olduğuna işaret eden Usta, inorganik kimya alanında kendilerinin Türkiye birincisi, bu dalda de dünyanın en büyük şirketi olduklarını vurguladı.

Usta, 2015-2020 ortasında Türkiye’de 4 milyar dolarlık yatırım yaptıklarını aktararak, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Konjonktürden çok fazla etkilenmiyoruz. Bu alışılmış ki faiz ve kur siyasetlerini yadsıdığım manasına gelmesin lakin konjonktürel şeylere çok bakmayız ve yatırım yaparız. Şu anda üretimi devam eden 50 milyon avro fiyatında deka ve kostik yatırımımız var. Bununla birlikte 2022 yılı sonuna kadar tamamlanacak bir yatırım. 300 bin ton civarında üretim artıracağız, tıpkı vakitte 600 bin tonluk yeni bir yatırıma başladık. Bu da 200 milyon avro fiyatında yatırım. Kontratları imzalandı, iş başlamış durumda. Bunun yatırımı 2,5 sene civarında bitiyor. Üretimini 2024 yılının sonu, 2025 yılının başında piyasaya verecek biçimde alacağız. 300 bin tonluk yatırımın yaklaşık 75 milyon dolar civarında, daha sonra artıracağımız 600 bin tonun da ihracatımıza en az 150 milyon dolar katkısı olacak. Bu soda tarafında yaptığımız yatırımlar.”

Şişecam’dan sonra Türkiye’deki en büyük cam ambalaj üreticisi olduklarına işaret eden Usta, “Bilecik Bozüyük’teki OSB’de yeni bir cam tesisi daha kuruyoruz. Orada bizim 2 fırınımız vardı, bu günde 500 ton cam ambalaj üretecek bir tesis. Ayrıyeten Ankara Kazan’da da 2 tane 650 tonluk fırın ile yeni bir cam fabrikası kuruyoruz.” halinde konuştu.

Usta, bu tesislerin tümünün ihracata dönük çalışacağını vurgulayarak, son periyotlardaki kur siyasetleri, Türkiye’deki üretim maliyetlerinin rakip Avrupa pazarlarına nazaran daha düşük ve uygun olması, ürettikleri eserin kalitesi, teknolojik üstünlükleri, yeni tesislerin karbon ayak izinin Avrupa’daki eski tesislere kıyasla daha güzel bir durumda olmasının kendilerinin tercih edilir bir firma olmasını sağladığını anlattı.

Türkiye’den bu pazarlara da ihracat yapacaklarını aktaran Usta, “Cam ambalaj eserlerinde yapacağımız ihracatın toplamı 120 milyon dolar civarında olacak. 2022 yılında 1 milyar 100 milyon dolarla ihracatımızı tamamlayacağız. 2025 yılı geldiğinde 1 milyar 550 milyon dolarlık ihracat yapar duruma geleceğiz. Biz baştan beri cari açığın kapatılması istikametindeki siyasetlere önemli bir biçimde takviye oluyoruz, bunu hem işletmemiz hem de memleketimiz ismine yapıyoruz.” diye konuştu.

– “Türkiye yatırım açısından öbür ülkelere nazaran daha cazip”

Usta, Ciner Kümesi olarak yaklaşık 6 bin bireye direkt iş verdiklerini, dolaylı olarak 12 bin bireye iş sağladıklarını belirtti.

Yeni yapacakları yatırımlarla bu istihdamlara dayanak vereceklerini, Kazan’daki soda şirketinde yeni yatırımla birlikte 100 bireye direkt istihdam sağlayacaklarını, 150 şahsa de bunun dolaylı tesirinin olacağını, cam ambalaj tarafında da ilaveten 1.000 bireye istihdam imkanı sağlayacaklarını söyledi.

Gürsel Usta kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Eğer düzgün bir iş yapıyorsanız ve milletlerarası pazarda ona ait bir talep var ise mal fiyatını zati buluyor. Biz de küme olarak esasen evvel malımızı satıyoruz, sonra yatırımımızı yapıyoruz. Türkiye yatırım açısından öbür ülkelere nazaran daha cazip. Yani üretim maliyetlerine bakıyorsunuz. Üretim maliyetleri açısından Türkiye’de gaz, Avrupa’dan ucuzsa avantajlısın. Elektrik rakibinizden ucuzsa avantajlısın. İstihdam ucuzsa avantajlısın. Münasebetiyle bir tek farkı kalıyor. Malı dış pazarlarda kullanım noktalarına ulaştırma maliyeti.

Geçtiğimiz yıldaki en büyük sorun neydi? Kurdaki dalgalanma. Dalgalanma durduğu an bir sorun yok. Kurun düzeyi çok değerli değil, istikrar esasen tabiatıyla pazarda oluşur. Değerli olan insanların bütçe hazırlayabileceği, geleceğini ve planlamasını yapabileceği istikrarlı bir kur. Bu gördüğünüz üzere oturdu. İkinci olarak dünyada gemi navlun fiyatları sanırım bu yılın sonuna kadar olağan mertebelerine inecek. O denli olduğu takdirde bu bizim ihracat gereksinimimizi, ihracat hevesimizi daha da kolaylaştıracak. İstediğimiz maksatları tahminen daha güzel bir formda bize yakalatacak bir düzeye gelecek.”

– “Refah düzeyi artan bir ülkede iş adamlarımız daha yatırımcı olabilirler”

Usta, Türkiye’nin üretimini artırması, cari fazla vermesini herkesin isteyeceğini, yıllardır bununla ilgili efor ve takviyelerin olduğunu belirterek, “Yeni siyasetler Sayın Bakan Nebati’nin de dediği üzere bir kısmı alışılmamış siyasetler. O yüzden bunu daima bir arada sonuçları prestijiyle göreceğiz.” dedi.

Üniversitede okuduğu periyotta bir akademisyenin “Siz hangi para ve maliye siyasetlerini uygularsanız uygulayın sonuçta piyasayı belirleyen tüketici davranışlarıdır.” kelamına atıfta bulunan Usta, tüketici davranışlarının ekonomik sonuçları belirleyeceğini söyledi.

Usta, Türkiye’de kâfi yatırım, patent teşviklerinin olduğunu, katma pahalı eserlerin teşvik edilebileceğini belirterek, Türkiye’deki temel sorunun finansman olduğunu lisana getirdi.

Yatırım yapılması, istihdamın artırılması ve ulusal gelirin refah düzeyine yükselebilmesinin temel yolunun inanç ortamının sağlanıyor olmasından geçtiğini anlatan Usta, “Üretimin artırılıp, cari açığın kapatılması herkesin ortak maksadı. Bu memleketimizin refah seviyesini artıracak bir durumdur. Refah düzeyi artan bir ülkede iş adamlarımız çok daha rahat, kendine inançlı, ucuz finansman bulabilir, daha yatırımcı olabilirler.” diye konuştu.

Büsbütün ihracat odaklı firma olduklarını, ihracat limanlarına mal taşıyan araçlarının dünyanın etrafını günde 5,5 sefer dolaşacak kadar yol aldığını vurgulayan Usta, “Yeni yapacağımız yatırımlar da büsbütün ihracata dönük olacağı için biz hem cari açığın kapatılmasına dayanak vermiş hem de şirketimiz açısından ihracatımızı çok daha üst düzeylere çıkarmış olacağız. Takviyeler, teşvikler doğal ki hepimizin her vakit dilek ettiği, bütün ihracatçıların dilek ettiği bir şeydir. Bilhassa son zamanlardaki kur düzeyleri de ihracatın süratli biçimde artmasına bence yararlı olmuştur.” formunda konuştu.

Usta, nitelikli ve yüksek katma pahalı eserlerin ihracatının kıymetli olduğuna dikkati çekerek şunları kaydetti:

“Bizim soda külü tarafındaki ihracatımızın hepsi yüzde 100 katma kıymetlidir. Yani dışarıdan hiçbir ithal girdi bünyeye girmeden yapılan ihracattır. Biz geçen sene 700 milyon dolar ihracat yaptık. Bizim üzere 340 tane daha şirket olsaydı, Türkiye’nin bütün ihracatını yapabilirdi. Bu sayı inşallah 2022’de 1,1 milyar dolar ihracat yaptığımızda 250’ye düşecek. Yani bizim üzere 250 tane daha olduğu vakit Türkiye’nin hedeflenen 250 milyon dolarlık ihracatının tümünü yapabilecek seviyeye gelinecek.”