DTH’tan geçiş yüzde 1-2 bandında kaldı

Şebnem TURHAN

Döviz kurlarındaki çok dalgalanmaya karşı vatandaşın yatırımlarını korumak için devreye alınan kur muhafazalı TL mevduatı Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin verdiği bilgiye nazaran 91.5 milyar liraya ulaştı. Bankacılık kaynaklarından alınan bilgiye nazaran kur muhafazalı TL mevduatına daha çok vatandaşlar TL mevduatlarını dönüştürmeyi tercih ediyor. Bankacılık kaynakları ferdî döviz tevdiat hesaplarında dönüştürülebilir ölçünün lakin yüzde 1-2’sinin kur muhafazalı TL mevduatına çevrildiğine dikkat çekiyor.

Resmi ve ticari kurumların TL mevduatı arttı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) günlük bilgilerine nazaran de yeni eserin devreye girdiğinin çabucak sonraki günü 22 Aralık 2021 itibariyle bankacılık kesiminde gerçek şahısların toplam TL mevduatı 1 trilyon 51 milyar 609 milyon lira düzeyindeydi. Tekrar BDDK’nın günlük bilgilerine nazaran de 30 Aralık 2021 itibariyle bu sayı 1 trilyon 63 milyar 164 milyon liraya çıktı. 11.5 milyar liralık bir artış yaşandığı görülüyor. Resmi ve ticari kurumların TL mevduatında ise 22 Aralık’ta 781 milyar 609 milyon lira, 30 Aralık itibariyle 806 milyar 925 milyon liraya yükseldi. BDDK datalarına nazaran resmi ve ticari kurumların TL mevduatındaki artış 25 milyar 235 milyon lira düzeyinde.

BDDK dataları gerçek bireylerin döviz tevdiat hesaplarında ise yükseliş olduğunu ortaya koyuyor. 22 Aralık 2021 itibariyle gerçek şahısların 163 milyar 694 milyon dolar olan döviz mevduatları 30 Aralık itibariyle 164 milyar 404 milyon dolara yükseldi. 710 milyon dolarlık artış var. Resmi ve ticari kuruluşların da 22 Aralık’ta 97 milyar 945 milyon dolar olan döviz mevduatı 30 Aralık’ta 95 milyar 122 milyon dolara indi. Yani 2.8 milyar dolarlık düşüş var.

Dönüşüm yüzde 3 düzeyinde

Toplam mevduatta ise 131.8 milyar liralık bir artış var. 22 Aralık’ta 5 trilyon 73 milyar 602 milyon lira olan toplam mevduat 30 Aralık’ta 5 trilyon 206 milyar 409 milyon liraya çıktı. Gerçek bireylerin toplam mevduatı ise 3 trilyon 76 milyar 673 milyon liradan 3 trilyon 177 milyar 278 milyon liraya yükseldi. Bakan Nebati’nin verdiği bilgiye nazaran şu an 91.5 milyar liralık bir dönüşüm var. Bu yaklaşım gerçek şahısların toplam mevduatının yüzde 3’ü kadar kur muhafazalı TL mevduata dönüşüm yaşandığını gösteriyor.

Öte yandan bankacılık kaynakları gerçek şahısların döviz tevdiat hesaplarında dönüştürülebilir mevduatın yüzde 1-2 düzeyinde bir değişim yaşandığını belirtti. Kurun hala daha yüksek düzeylerde ve dalgalı seyrinde olması ile yüksek enfl asyonun döviz mevduatından kur muhafazalı TL mevduata geçişi yavaşlattığını söyleyen bankacılık kaynakları önümüzdeki günlerde de döviz mevduatından dönüşün daha süratli olabilmesi için yüzde 17 ile sınırlanan faiz oranında bir gevşeme olabileceğine dikkat çekti. Enflasyondaki yüksek seyir de vatandaşın çekincelerinden biri. Fakat hükümetin enfl asyona endeksli yeni eserler çıkarması da piyasada konuşuluyor.
Vadenin uzaması bankaların lehine

Bu ortada bankacılık kaynakları şimdi yavaş ilerlese de kur muhafazalı TL mevduatın bankacılık bölümü için avantajlı olduğuna dikkat çekti. Bölümde 32 günde ağırlaşan mevduat vade müddetini en az 3 aya taşıyan yeni eser sayesinde bankalarda mevduat vadesinin uzadığını vurgulayan kaynaklar bunun da bilançolara olumlu yansıdığını kaydetti. Bankacılık kaynakları ayrıyeten faizin en fazla yüzde 17 ile sınırlanmasının da bankacılık kesimi için olumlu olduğunu lisana getirdi.

Bankacılık kesiminin bilanço yapısını destekleyecek

Türk İktisat Bankası (TEB), Türk Lirası ile yapılan birikimleri kurdaki değişime karşı korumak gayesiyle “Kur Muhafazalı TL Vadeli Mevduat Hesap” ve “Döviz Tevdiat Hesabı Dönüşümlü TL Vadeli Mevduat Hesap”ı devreye aldı. TEB Ferdi ve Özel Bankacılık Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi, “Yeni uygulamaya aldığımız mevduat eserlerimiz ile tasarrufu ön plana çıkarırken, birikimi olan müşterilerimizi de kur riskine karşı muhafazalı hale getiriyoruz” dedi. Yeni Mevduat eserlerine stopaj oranı uygulanmadığını vurgulayan Mendi, “Yeni eserlerimiz yabancı para mevduatı olan müşterilerimizi TL’ye geçişe teşvik edecek” diye konuştu. Mendi, TEB olarak bölümde TL tasarrufun ehemmiyetini vurgulamaya devam edeceklerini ve yeni eserlerin, bankacılık kesiminin bilanço yapısını destekleyeceğine inandığını kaydetti. “Döviz Tevdiat Hesabı Dönüşümlü TL Vadeli Mevduat Hesap”, bankada 20/12/2021 tarihinde mevcut olan ABD Doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz tevdiat hesaplarını dönüşüm kuru üzerinden Türk Lirasına çevirerek, Döviz Tevdiat Hesabı Dönüşümlü TL Vadeli Mevduat Hesap’ı açtıran yurt içi yerleşik gerçek şahıslar için geçerli olacak. Hesap TL bazlı ve 3 ay, 6 ay ve 1 yıl vadelerde açılacak. Vade sonunda hesap faiz oranı, hesaplanan kur değişim oranı ile kıyaslanacak, kur değişim oranı hesap üzerindeki faiz oranından daha yüksek ise Hesap’a yüksek olan oran üzerinden faiz tahakkuk edecek. Hesaplanan oran daha düşük ise faiz tahakkuku mevcut oran üzerinden gerçekleşecek. Bu eser için stopaj da uygulanmayacak. Hesap vade sonunda kapatılarak bakiye Müşteri’nin TL Vadesiz Mevduat Hesabına aktarılacak. Müşteri bu hesabı bir sefer açabilecek. “Kur Muhafazalı TL Vadeli Mevduat Hesap” ise vadeli mevduat özelliklerine sahip bir mevduat hesabı. TL bazlı hesap, 3, 6, 9 ve 12 ay vadelerde açılabilecek. Döviz Tevdiat Hesabı Dönüşümlü TL Vadeli Mevduat Hesap’taki başka unsurlar bu hesap için de geçerli olacak. Müşteri Kur Muhafazalı TL Vadeli Mevduat Hesap’ında devam etmek isterse, vade sonunda otmatik temdit edebilecek ya da yeni yeni bir kontrat imzalayarak yeni bir hesap açılışı yapabilecek.“Kur Muhafazalı TL Vadeli Mevduat” ve “Döviz Tevdiat Hesabı Dönüşümlü TL Vadeli Mevduat” eserleri önümüzdeki hafta itibariyle CEPTETEB İnternet Şubesi üzerinden de hizmete sunulacak.