‘Enkazların içinde olduğumuz için o süreci süratli takip edemedik’
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, “Depremde neden bant daraltma yapıldı” sorusuna “Gerekli bir durum vardı ki, yapıldı. Sonuçta yapılması gereken mevzuydu. Teknik olarak izahı vardı. İnanılmaz bir afet durumu var. Orada bu türlü bir şey yapılması gerekiyordu demek ki” cevabını verdi.
Bakan, zelzelede afet bölgesinde çöken bağlantı sistemi için de, “Telekomünikasyon GSM şirketlerinin de birtakım mazeretleri var. Kimi mazeretler öne sürüldü. Jeneratörler vardı. Baz istasyonları irtibat için olmazsa olmaz. Bunların sağlam ve inançlı yerlerde kurulması gerekiyor. Kulelerin kurulacağı yerler konusunda müsaadelerde zorluk yaşanıyor. Kimi binalara koyulmakta müsaade verilmiyor. Binalar yıkılınca baz istasyonları da olmuyor alışılmış. Bunların hiçbiri mazeret değil. GSM şirketlerine gereken ihtarları yaptık, cezalarını verdik. Bundan sonra daha kalıcı şeyleri üretmek zorundalar” dedi.
Karaismailoğlu, Habertürk’te konuk olduğu canlı yayın programında soruları yanıtladı.
“Altyapılar sarsıntıya dirençliydi”
Karaismailoğlu’nun açıklamalarından satır başları şöyle:
“Depremin etkilediği bölge Yunanistan büyüklüğünde, üç tane Hollanda büyüklüğünde bir alan. Bizim 10 bin kilometre yolumuzdan yalnızca yüzde 2’si etkilendi. Birinci günde tamiratları yapılıp, açıldı. Nurdağı’nda bizim viyadükler var. Hiçbir şey olmamış hala çalışıyor. Kahramanmaraş-Göksun ortasında 11 tünelimiz var, zelzeleden eser göremezsiniz. Son 20 yılda yaptığımız altyapılar sarsıntıya dirençli yapılardı.
“Trafik aksamadı”
Yüzde 2’lik kısmı hasar gördü. Birçok 20 yılın öncesinde yapılmış eski yapılardır bunlar. Daha çok yol yüklü, fay sınırının geçtiği alan. Köprü de var bunların içinde. Buralarda trafik aksamadı. Birinci hafta aslında kuvvetli kış koşullarında sarsıntı bölgesine giden trafik yoğunluğu, kaygan yerden ötürü birtakım aksaklıklar yaşandı. Trafik akışının yaptığı düşüncelerle bu kuyruklar oluştu. Son 20 yılda yaptığımız bütün Türkiye’deki yapılar, olabilecek bütün afete karşı, zelzelenin getirmiş olduğu yükü kaldırabilecek yapılar yapıyoruz. Marmaray, Avrasya’da sismik zincirle sarsıntıyla gelen yükü absorbe ediyorlar. Yaptığımız projenin gerisindeyiz. Allah göstermesin İstanbul zelzelesinde ayakta kalacak yapılardır. Köprülerimiz de bu türlü.
“Dimdik ayakta kalacaklar”
Şu an FSM köprüsünün çelik çizgilerle yeniliyoruz. Bunları gün gün, saat saat takip ediyoruz. Trafiğe yansıtmadan yeniliyoruz. Birebir formda öteki köprülerimizin de bakımını yaptıkları için afet durumda dimdik ayakta kalacaklar. Afeti önleyemeyebilirsiniz fakat afete dirençli yapılar yapabilirsiniz. İstanbul’daki yapı stoğu maalesef eski. TOKİ binaların ziyan görmemesi yönetmeliklere, tekniklere uygun olduğu içindir. İstanbul’da eski binaların, Bağcılar, Güngören’de ağır yapılaşmaların olduğu bölgelerde kentsel dönüşümün hızla yapılması gerekiyor. Vatandaşlarımızın hassas olması gerekiyor.
“Hatay havalimanı çok eski”
Bölge için bütün raporları çıkardık, hazırlıklarımızı yaptık. Demiryollarımızda az da olsa hasar meydana gelmişti. 10 tane havalimanımız bölgede vızır vızır çalıştı. Bir tane Hatay Havalimanı 1 hafta kapalı kaldı. Mazisi çok eski. 2002’de Hatay Özel Yönetimi tarafından yeri tespit edilmiş. Bitmemiş bir havalimanıydı. 2007’de hizmete açıldı. Terminali yenidir. Bölge tartışılabilir, buraya havalimanı olabilir mi diye. Amik Ovası orası. Şu anda su altında bile bina yapma teknikleri var. Fakat mazisine gittiğinizde oradan gelen etkiler oldu. Daima denetim altında. Saat başı denetim yapılıyor. Süratlice açılabilmesi için gerekli olan işler yapıldı. Kalıcı ve uzun vadeli olabilmesi için tekrar kapatılıp, imalatının yapılması gerekiyor.
“Muhalefet gereksiz bulmuştu”
Zelzelenin yoğunluğu, gidiş gelişlerin azalmasından sonra artık orada kalıcı projeyi, afette etkilenmeyecek projeyi yapacağız. 9 tane havalimanımız harika çalıştı. Muhalefet birçok vakit Adıyaman Havalimanı’nın gereksizliğini söylüyordu. Sadece Adıyaman Havalimanı’ndan 1 ayda 100 binin üzerinden yolcu transferi sağladık. Enkaz altından çıkardığımız yaralılarımız için çalıştı. Hâlâ kargolar devam ediyor.
“İşletmeci devlete bırakıp gidecek”
İstanbul Havalimanı, zelzeleden katiyetle etkilenmez. En sağlam ve sarsıntıya karşı en dirençli yapılardan birisidir. Kalite açısından dünyanın en ilerilerinden bir tanesi. 75 milyon metrekarelik alanda devletin kasasından 1 kuruş çıkmadan yapıyorsunuz. Bundan sonra da hiç çıkmayacak.
Şu anda biz oradan kira alıyoruz. 25 yıl sonra buranın işletmecisi devlete bırakıp gidecek. Ağır bakımlarını yapmış olarak gidecek.
“Günde bin 500 vatandaşımızı defnettik”
Kentler yerle bir olmuş. Bu kadar vefat var. Bir taraftan enkaz altından binlerce vatandaşımızı kurtardık. Gerçekten çok büyük gayret verildi. Birinci gün işin büyüklüğü, sıcaklığıyla uzman dışında diğer müdahale yolu olabildiği için aksaklıklar oldu lakin sonra her şey yapıldı. Altyapıya aslında fazla bir şey olmadı. Birebir anda binlerce binanın yıkılması. Bu kentlerde, Adıyaman özelinde günde 2 vefat oluyordu. Günde maalesef 1500 vatandaşımızı defnettiğimiz günler oldu. Buraları çok kısa müddette eskisinden daha yeterli halde inşa edeceğiz.
“GSM şirketlerine ikazımızı yaptık”
Telekomünikasyon GSM şirketlerinin de kimi mazeretleri var. Kimi mazeretler öne sürüldü. Jeneratörler vardı. Baz istasyonları bağlantı için olmazsa olmaz. Bunların sağlam ve inançlı yerlerde kurulması gerekiyor. Kulelerin kurulacağı yerler konusunda müsaadelerde zorluk yaşanıyor. Kimi binalara koyulmakta müsaade verilmiyor. Binalar yıkılınca baz istasyonları da olmuyor olağan. Bunların hiçbiri mazeret değil. GSM şirketlerine gereken ihtarları yaptık, cezalarını verdik. Bundan sonra daha kalıcı şeyleri üretmek zorundalar.
“Kalıcı tahlil için uğraşıyorlar”
İstanbul’da ve büyükşehirlerde çok güçlüyüz. Tahminen kırsalda kimi sıkıntılar yaşıyorduk. Gereksinim duyduğumuz anda oldu. Bugün Hatay’da bir baz istasyonu kurmaya giden GSM şirketinin elemanlarını dövdüler. Baz istasyonu istemiyoruz demişler. Bir sanatçı, ‘bize baz istasyonu değil bağlantı lazım’ dedi. Binalardan bağımsız kuleler ve daha güçlü jeneratörlerle bu işi çözebileceklerini söylüyor, yer tahsisi istiyorlar. Bizler de takip edeceğiz. Bu sorunları yaşamamak üzere planlamaları yapıyorlar.
Depremde bantlar niçin daraltıldı?
Mahkemeye intikal etmiş husus. Arkadaşlarımız savunma yapıyor. Gerekli bir durum vardı ki, yapıldı. Sonuçta yapılması gereken bahisti. Teknik olarak izahı vardı. İnanılmaz bir afet durumu var. Orada bu türlü bir şey yapılması gerekiyordu demek ki. Olağan ki güvenlikte olur. Toplumsal medya üzerinden bir sürü aksilikler yaşamıştık. Aslında yargıya intikal etti, orada gerekli açıklamalar yapıldı. Biz büsbütün afetin içindeydik. Bant daraldığı daha sonra haber verildi. Enkazların içinde olduğumuz için o süreci süratli takip edemedik esasen.”
patronlardunyasi.com