Erdoğan: Avrupa Birliği stratejik önceliğimiz olmaya devam ediyor
Göç konusunda AB’den beklentilerinin yalnızca adil yük ve sorumluluk paylaşımından ibaret olduğunu lisana getiren Erdoğan, 18 Mart Mutabakatı’nın göç idaresine ait boyutu güncellenmediği sürece bu alanda derinlikli bir iş birliğinden kelam etmenin mümkün olmayacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yine bu süreçte geri itme hadiselerine ve göçmenlere yönelik milletlerarası hukuku ayaklar altına alan uygulamalara da son verilmesi kuraldır. Bilhassa basına da yansıyan Ege’deki müessif olaylarla ilgili Avrupa’dan daha vicdanlı, daha yürekli sesler yükseltmesini bekliyoruz.” diye konuştu.
18 Mart Mutabakatı’nın göç alanında iş birliğinin yanında Türkiye-AB münasebetlerinde 5 alanda daha somut ilerleme sağlamayı hedeflediğine işaret eden Erdoğan, “Önümüzdeki devirde bilhassa vize serbestisi ve Gümrük Birliği’nin güncellenmesi hususlarında ilerleme kaydetmemiz gerekiyor. Vize serbestisi diyaloğu kapsamında kalan kriterler bakımından üzerimize düşenleri yerine getirmeye yönelik adımları aslında atıyoruz. Bu çerçevede 72 kriterden kalan 6’sının karşılanması konusunda kıymetli bir uzaklık kat ettik.” dedi.
– “Türkiye-Avrupa bağlarının sabote edilmesinin önüne geçilmelidir”
Vize serbestisinin, turizm ve ticaret yanında Türkiye’nin tam üyeliği önündeki önyargıların kırılmasına da katkı sağlayacağına dikkati çeken Erdoğan, Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin ise ortak menfaat olduğunu vurguladı. Sürecin siyasi saiklerle engellenmesinin tüm taraflara ziyan verdiğini ve müzakerelerin başlatılmasının birçok mevzuda uzlaşmanın yolunu da açacağını belirten Erdoğan, “Avrupa Birliği’nin, 2022 yılında stratejik miyopluktan kurtularak Türkiye ile ilgilerin geliştirilmesinde daha yürekli davranmasını ümit ediyoruz. Mevcut kısır yaklaşımın, birliğin bölgesel ve global güç olma argümanına ziyan verdiği ve hiçbir sorunu çözmediği ortadadır. Birlik içi dayanışma mazeretinin bilhassa arkasına sığınılarak Türkiye-Avrupa bağlarının sabote edilmesinin önüne geçilmelidir. Bunun için de kimi üyelerin Türkiye ile sorunlarını birlik koridorlarında çözme eforundan vazgeçmesi gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Geçen yıl Yunanistan ile diyalog düzeneklerinin birçoğunu yine canlandırdıklarını ve tansiyonun düşürülmesi için büyük çaba gösterdiklerini lisana getiren Erdoğan, ekonomik ve ticari bağları geliştirmek gayesiyle olumlu gündem oluşturulması istikametinde mutabık kalarak çalışmalara başladıklarını bildirdi.
İki komşu ülke olarak direkt ve yapan diyalogla ortalarındaki sorunları halledebileceklerine içtenlikle inandığını vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Türkiye’nin Kıbrıs sıkıntısına ait duruşu da nettir. Kıbrıs probleminin tahliline yönelik 50 yılı aşkın müddettir devam eden müzakere süreçlerinin neden muvaffakiyete ulaşmadığı hepinizin malumudur. Rumlar, kendilerini adanın tek sahibi olarak gören, Kıbrıs Türklerini yok sayan zihniyetten bir türlü kurtulamadı. Maalesef Avrupa Birliği, körü körüne Rum tarafının sözcülüğünü yaparken tıpkı coğrafyanın ayrılmaz bir modülü olan Kıbrıs Türklerinin hakkını, hukukunu görmezden geldi. Sergilenen ikili standartlar artık hepimizi dünün güneşiyle bugünün çamaşırlarını kurutmaya çalışmanın vakit kaybı olduğu noktasına getirdi. Kıbrıs probleminin, adadaki gerçekler temelinde tüm tarafların faydasına olacak formda tahlile kavuşturulması için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile birlikte uğraş harcamaya devam ediyoruz. Kıbrıs Türk halkının hükümran eşitliğinin ve eşit memleketler arası statüsünün tescil edilmesi tahlilin önünü açacaktır. Bu türlü bir tahlil, Doğu Akdeniz’deki iş birliği ortamının gelişmesine de katkı sağlayacaktır.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Avrupa Birliği açısından artık samimi bir muhasebe yapma vaktinin geldiğini” söyleyerek “Şayet Avrupa Birliği tahlile nitekim katkı yapmak istiyorsa 2004’te verdiği taahhütleri yerine getirerek Kıbrıs Türklerinin varlığını ve iradesini tanımalı, Cenevre’de sunulan tahlil teklifini değerlendirmelidir. Öbür türlüsü yeni bir oyalama, bilhassa de taktik olarak görülecek, vakit ve güç israfından diğer bir mana söz etmeyecektir.” dedi.
– “Avrupa Birliği bizim stratejik önceliğimiz olmayı sürdürüyor.””
Türkiye’nin yarım asırdan fazla bir müddettir Avrupa Birliği’ne üyelik için uğraş harcadığını ve kendisinin 20 yıla varan Başbakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı periyodunda üyelik sürecinin tüm ve veçhelerine detaylarıyla vakıf olduğunu söyleyen Erdoğan, “Bu 20 yıllık vakit diliminde Avrupa’da sayısız başkanla, cumhurbaşkanıyla, başbakanla, bakanla, birlik temsilcisiyle görüştüm, konuştum. Tam üyelik yolunda attığımız adımların nasıl engellendiğini, ülkemizin nasıl bir ikili standarda maruz bırakıldığını şahsen gördüm, yaşadım. Bu deneyimler ışığında şu gerçekleri içtenlikle tabir etmek isterim; coğrafik, tarihi ve beşeri olarak Avrupa kıtasının bir kesimi olan Türkiye elbette Avrupa Birliği tam üyelik gayesine bağlıdır. Maruz kaldığımız onca adaletsizliğe karşın Avrupa Birliği bizim stratejik önceliğimiz olmayı sürdürüyor.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu tarafta uğraş göstermeye devam ettiklerini, 2021-2023 yıllarını kapsayan Avrupa Birliğine İştirak İçin Ulusal Aksiyon Planı rehberliğinde çalışmalara sürat verdiklerini hatırlatarak “Kabul ettiğimiz Yargı Islahatı Stratejisi, İnsan Hakları Hareket Planı, Bayana Yönelik Şiddetle Çaba 4’üncü Ulusal Hareket Planı ve çıkarılan 5 yargı paketi sürece ait bilhassa kararlılığımızın en somut göstergeleridir. Paris İklim Muahedesi’ni onayladık ve 2053 yılına yönelik net sıfır emisyon gayemizi ilan ettik. Avrupa Yeşil Mutabakatı Hareket Planı’mızı yürürlüğe aldık. Türkiye-Avrupa Birliği alakalarının en görünür boyutlarından biri olan mali iş birliğine ve birlik programlarına iştirake da büyük değer veriyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Son 20 yılda Türkiye’ye tahsis edilen toplam 9,2 milyar avroluk Avrupa Birliği fonu sayesinde 900’e yakın büyük ölçekli proje gerçekleştirildiğini ve bunların hepsinin de karşılıklı faydaya olan projeler olduğuna işaret eden Erdoğan, “Önümüzdeki yıllarda birliğin Türkiye’ye iştirak öncesi mali yardım aracı kapsamındaki fon ölçüsünü artırmasının da ortak menfaatimize hizmet edeceği aşikardır. Tüm bunlarla birlikte yapılması gereken asıl konu, Avrupa Birliği’nin Türkiye’nin üyelik sürecine dair samimi, adil ve ahde vefalı davranmasıdır. Bunu başardığımızda üyelik sürecimize asıl ket vuran problemlerin ortadan kalkacağına, ülkemizin eforlarının meyvelerini vereceğine inanıyorum.” diye konuştu.
– Yakın coğrafyadaki gelişmeler
Erdoğan, yakın coğrafyada vuku bulan hadiselerin, dış siyaset ve güvenlik alanında iş birliğini güçlendirmenin ne kadar değerli, hatta hayati olduğuna işaret ettiğini lisana getirdi. Bu kapsamda Bosna Hersek’teki siyasi krizin tahlili noktasında ağır uğraş gösterdiklerini anlatan Erdoğan, şunları kaydetti:
“Bölgenin 1990’ların olumsuz havasına dönme sinyalleri vermesinde AB’ye üyelik perspektifinin sekteye uğramasının da tesiri büyüktür. Azerbaycan’ın topraklarını işgalden azat etmesiyle Kafkasya’da yeni bir periyoda girdik. Bu gelişmenin akabinde Ermenistan ile olağanlaşma sürecini başlattık. Atılan adımların beklenen sonuçları vermesi için Ermenistan’ın bölgedeki barış fırsatını güzel değerlendirip Azerbaycan ile olumlu bir bağlantı kurması kıymet taşıyor. Bölgemiz açısından bir başka kıymetli husus da Suriye’dir. AB, Suriye sıkıntısına yalnızca göç perspektifinden yaklaşmak yerine, siyasi sürecin ivme kazanması için somut çaba göstermelidir. Libya’da ise sükunetin koruması öncelikli amacımız olmalıdır. Seçimler de kalıcı istikrar ve barışa katkı sağlayacak formda yapılmalıdır. Bu yolda Türkiye olarak gereken dayanağı vermeye devam ediyoruz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 3. Türkiye-Afrika Paydaşlık Tepesi’ni 16-18 Aralık 2021’de salgın kurallarına karşın İstanbul’da başarılı bir biçimde tamamladıklarını anımsattı.
Gelecek ay AB-Afrika Tepesi’nin yapılacağını bildiğini ve bu coğrafyada iş birliği potansiyellerinin yüksek olduğuna inandığını anlatan Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye 2022 yılında da teşebbüsçü ve insani dış siyasetiyle daha adil bir dünya amacı tarafında uğraşlarını sürdürecektir. Bu anlayışla müzakere eden aday ülke olarak AB ile iş birliğimizi ve diyaloğumuzu güçlendirmeye hazırız. Önyargılar yahut endişeler yerine uzun vadeli stratejik bir bakış açısıyla hareket edilmesi ortak menfaatimizedir. Sizlerden gerek Brüksel’e gerek başkentlerinize yapacağınız yönlendirmelerle Türkiye-AB münasebetlerinde yeni bir sayfanın açılmasına dayanak olmanızı bilhassa bekliyorum. Bu vesileyle bir evvelki devir lideri Slovenya’ya ilgilerimizin geliştirilmesi tarafında harcadığı uğraşlar için teşekkür ediyorum. Yeni devir lideri Fransa’ya ve müteakip periyot lideri Çekya’ya şimdiden muvaffakiyetler diliyorum.”
Toplantıya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, AK Parti Genel Lider Yardımcıları Ömer Çelik ve Efkan Ala, TBMM AB Ahenk Kurulu Lideri Mehmet Gülpınar, TBMM Dışişleri Komitesi Lideri Akif Çağatay Kılıç, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Lideri Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile AB Türkiye Delegasyonu Lideri Nikolaus Meyer-Landrut da katıldı.