Ezberleri bozan araştırma
Türkiye’de de zelzele sırasında uygulanması tavsiye edilen ve tatbikatlarda da uygulanılan ‘çök-tutun-kapan’ taktiğinin binanın yıkılması durumunda insanları korumadığı söyleyen bilim insanları, 11 ili etkileyen ve 50 binden fazla insanın hayatını kaybettiği Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda kurtulan insanların büyük bir çoğunluğunun ‘cenin’ konumu sayesinde hayatta kalmayı başardığını ortaya koydu.
BİNA YIKILDIĞINDA SİZİ KURTARMAZ
Acil Tıp uzmanları Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Ferudun Çelikmen, Doç. Dr. Sarper Yılmaz, Uzman Dr. Ali Cankut Tatlıparmak ve Prof. Dr. Figen Ünal Çolak’ın ortaklaşa yaptıkları araştırmada, zelzelede arama kurtarma çalışmalarına katılan uzmanlarla görüşüldü. Araştırma sonuçları da geçtiğimiz günlerde Cambridge Üniversitesi’nin mecmuasında yayınlandı. Araştırma sonuçlarını kıymetlendiren Acil Tıp Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Çelikmen, Türkiye üzere yapı stoğunun zayıf olduğu ülkelerde bina yıkıldığında ‘çök-tutun-kapan’ formülünün işe yaramadığını söyledi.
KURTARDIKLARIMIZIN HEPSİ CENİN POZİSYONUNDAYDI
Aynı vakitte AKUT’un da kurucu lideri olan, Türkiye ve dünyada sayısız arama kurtarma çalışmasına katılan Çelikmen, “Türkiye faylar üzerinde olan bir zelzele ülkesi ve bizim bina stoğumuz maalesef çok zayıf. Bunu son yaşanan zelzelelerde de gördük. Binalar üst üste pasta üzere çöküyor, kökünden yan yatıyor. Bu türlü bir yıkımda çök-tutun-kapan yaparak beşerler kurtulamaz” dedi. Çelikmen araştırma sırasında görüştükleri uzmanların da bina yıkıldığı taktirde çök-tutun-kapan taktiğini uygulayarak hayatta kalmayı başaran insan bildirmediklerinin altını çizerek, “Son zelzelede benim de dahil olduğu grubun enkazdan sağ olarak çıkardığı 249 kişinin hepsi cenin durumundaydı. Tehlike anında gaye küçültmek gerekiyor. Bu hem yaralanmalara karşı hem de hipotermiye karşı koruyor” dedi.
ALEYNA O DENLİ HAYATTA KALDI
Kahramanmaraş’ta zelzeleden 12 gün sonra enkazdan sağ olarak çıkmayı başaran 17 yaşındaki Aleyna Ölmez’in ‘cenin’ durumu sayesinde hayatta kaldığını anlatan Dr. Çelikmen, bu durumun onu hipotermiden ve ezilmekten koruduğunu anlattı.
SOĞUK SAVAŞTAN KALDI
Çök-tutun-kapan taktiğinin ABD ve Sovyetler ortasındaki soğuk savaş periyodundan kaldığını anlatan Dr. Çelikmen kelamlarını şöyle sürdürdü, “O vakit bir nükleer yarış vardı ve ABD’de beşerler paranoya halindeydi. Öldürücü gama ışınlarından duvara, tuğlaya denk geldiğinde giremediğinden yola çıkarak insanlara cam hizasının altında kalırsanız korunursunuz denildi. Enteresan halde soğuk savaş bittikten sonra da sarsıntılarda tedbir olarak önerilir hale geldi. Beşerler zelzelede yıkılmayacak binalarda düşen eşyalardan ziyan görmesinler diyerek uygulamaya alınmış. Fakat binanın yıkılma sıkıntısı yok. ABD’de ya da Japonya’da bu türlü lakin bizim durumumuz farklı. Bizim binalar harap oluyor, beşerler içerisinde ezilerek ölüyor. Binan sağlamsa tamam ancak binadan kuşkun varsa o vakit çök-tutun-kapan sizi kurtarmaz. Bunu sorduğumuz uzmanlar da çökme halinde çök-tutun-kapan’ın kurtarmayacağı konusunda hemfikir. Bu bize uymuyor. Türkiye üzere yapı stoğunun bu kadar zayıf olduğu bir ülkede insanların cenin durumu olmaları son bahtları olabilir.”
Patronlardunyasi.com
