Fırıncılardan ekmekte ‘makul fiyat artışı’ hazırlığı
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Lideri Halil İbrahim Balcı, esnafın ayakta durabilmesi için ekmek fiyatlarında makul bir fiyat artışının gündeme geleceğini bildirdi.
Federasyon binasında düzenlenen basın toplantısında, ekmek fiyatlarına ait değerlendirmede bulunan Balcı, ülke genelinde Ocak 2020’de ekmeğin kilogram fiyatının azami 10 lira olduğunu aktardı.
Balcı, ekmeğin kilogram fiyatının şu an azami 12 liradan satıldığını ve bunun üzerinde birkaç vilayet bulunduğunu söyledi.
Geçen yıl birçok girdide önemli fiyat artışı olmasına karşın ekmekteki fiyat artışının yüzde 20’de kaldığını belirten Balcı, “Burada Toprak Mahsulleri Ofisi’nin son 5 ayda yaptığı çalışmaların ehemmiyeti çok fazla. Un fiyatları 140 liradan 320 lira bandına çıktığında TMO 326 un fabrikasıyla muahede yaptı. Piyasaya 185 liradan fabrika teslimi un verildi. Fırıncımıza maliyeti, nakliye dahil 200 liraya geliyordu. 320 lira olan unu son 5 ayda 200 liraya piyasada bulma imkanımız vardı, bu da ekmek maliyetinin daha fazla yükselmesini önlemiş oldu.” diye konuştu.
Ekmek konusunda hem üreticiyi hem de tüketici düşünmek zorunda olduklarını vurgulayan Balcı, dünyada ve Türkiye’de yaşanan ekonomik aksiliklerde ekmek konusunda fırıncı esnafının ayakta kalma uğraşı gösterdiğini bildirdi.
“İşletme sarfiyatlarında artış olmayan kalem çabucak hemen yok”
Balcı, TMO’nun iki gün evvel açıkladığı fiyatla buğdayda yüzde 22,5 artış yaptığını ve fırıncıların fabrika teslimi aldığı unu 185 liradan 215 liraya taahhüt ettiğini lisana getirdi. Bunun da un fiyatında yüzde 16 artışı beraberinde getirdiğine işaret eden Balcı, şu değerlendirmede bulundu: “Piyasadaki undan yüzde 50 daha ucuz un temin etme imkanımız var. Güya TMO bu çalışmayı yaparken fırıncıya ucuz un veriyor üzere yanlış bir anlaşılma oluyor. Piyasadaki fiyatlara baktığımızda yüzde 50 ucuz un temin etmiş oluyoruz. Bu da ekmekteki maliyetinin önüne geçmiş oluyor. Biz başka fiyat farklılıklarında olduğu üzere ekmeğe yansıtma taraftarı olmadık bugüne kadar, ‘Bu artışları daha makul düzeye nasıl indiririz?’ diye ilgili bakanlıklarla çalışma yapıyoruz. 2022 yılında makul bir artışla ekmeğin fiyatını belirleyip, buna nazaran götürmeyi öngörüyoruz. ‘Unda yüzde 16’lık bir artış oldu, ekmek fiyatı zamlanacak’ diye düşünmek yanlışsız olmaz. Taban fiyat yüzde 50 arttı. İşletme masraflarında artış olmayan kalem çabucak hemen yok. Esnafın ayakta durabilmesi için ekmek fiyatlarında makul bir fiyat artışı gündeme gelecektir. ‘Nedir makul düzey?’ derseniz, 2021’de nasıl yüzde 20 gerçekleştiyse bu sene de ocak ayından sonra yüzde 20 bandında yani kilogramı 12 lira olan ekmeğin fiyatının azami 14-15 lirayı geçmemesi için çalışma yapıyoruz. Bu çabucak ocak ayında ekmek fiyatları artacak demek değildir. Bütün bu önemli artışlar kamuoyunun gözü önünde olurken ekmekteki makul artışı kamuoyunun takdir etmesi gerekiyor.”
Bakanlık, odun temini problemini önledi
Yalnızca un değil, odun fiyatlarının da önemli arttığını söz eden Balcı, fırıncı esnafının Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sağladığı çarçabuk odun temininde zorluk çekmesinin önüne geçildiğini anlattı. Balcı, ekmeğin siyasete alet edilmesini gerçek bulmadığına dikkati çekerek, “Ekmek fiyatı çok artacak üzere mevzuların gündeme gelmesi, şahsımız ve fırıncı esnafımızı rahatsız etmektedir.” tabirlerini kullandı.
Dar gelirli vatandaşların bütün fırınlardan “Askıda ekmek” uygulamasıyla fiyatsız ekmek alabildiğini belirten Balcı, şunları kaydetti: “Yerel idarelerin dar gelirli vatandaşa ucuz ekmek sağlamak için çalışma yapmasına karşı değiliz. Yanlış olan belediyelerin ekmek üretimi gerçekleştirmesi. Belediyeler dar gelirli vatandaşa ekmek vermek istiyorsa kimi belediyelerimizin yapmış olduğu üzere fırıncı esnafımızla yapacağı ortak çalışmayla bunu yapabilir.”
“Unun kalitesinde eksiklik yok”
Balcı, Tarım ve Orman Bakanlığının en az mayısa kadar piyasaya un vermeye devem etmesi gerektiğine işaret ederek, bunun fırıncıların maliyetlerine olumlu yansıyacağını vurguladı.
İlgili bakanlıklarla yapılan çalışmalar olmasa ekmekte fiyat artışlarının daha yüksek gerçekleşeceği bilgisini veren Balcı, fırıncı esnafıyla da makul düzeyde fiyat artışı için çalıştıklarını bildirdi.
Balcı, TMO’nun sağladığı unun kalitesinde rastgele bir eksiklik olmadığını vurgulayarak, un kalitesinde bir değişiklik olsa bunun ekmeğin imgesine de yansıyacağını ve üreticinin bunu fark edeceğini kaydetti.