Fiyat artırımlarının bir kısmı AGİ’den mi gelecek?
TAHSİN AKÇA
Minimum fiyata yüzde 50 artırım yapılırken tüm fiyatlarda brüt taban fiyata kadarki kısım için gelir ve damga vergisi muafiyeti getirilmiş, bu ortada vergi kesintisi artık kelam konusu olmayacağı için taban geçim indirimi (AGİ) uygulamasına da son verilmişti.
2021’de bekar çalışan için 268 TL olan AGİ, evli, eşi çalışmayan 3 ve 4 çocuklu çalışan için 456 TL’ye kadar çıkıyordu. Bekar emekçi için 2 bin 825 TL’nin 2021 net minimum fiyatının yüzde 9’una karşılık gelen AGİ, fiyat düzeyine nazaran değişmekle birlikte genel fiyat skalasında net minimum fiyatın 4-10’u ortasında değişiyordu.
Minimum fiyatın üzerinde maaş alanlar için Şubat ayı başında yeni yılın birinci fiyatlarının ödenmesi beklenirken, beklenen artırımların yüzde 4-10 ortasında değişen kısmının artık ödenmeyecek olan AGİ’den karşılanıp karşılanmayacağı çalışanlar ortasında merak konusu oldu.
Lakin brüt fiyattan nete hakikat fiyat oluşumuna bakıldığında, bu yıl vergi muafiyeti ve AGİ’nin kaldırılması dikkate alındığında fiyatlı lehine bir tablo ortaya çıkıyor.
Aşağıda brüt 5 bin 4 TL minimum fiyatın üzerinde 6 bin, 10 bin ve 15 bin TL için 2021 ve 2022 fiyatlarının maliyet hesabı yer alıyor.
Tablodaki hesaba nazaran 2021’de gelir vergisi ve damga vergisi muafiyeti olmadığında işçinin eline geçen net fiyatta 638 TL gelir vergisi, 37 TL de damga vergisi kesintisi kelam konusuydu. Bu durumda AGİ ödeniyor olsa bile birebir kıyaslamak için birebir brüt fiyat üzerinden hesap yapıldığnda, 2021’de net fiyat bu yıl yatacak fiyatlara nazaran daha düşük oluyordu.
Tıpkı halde bu yıl gelir ve damga vergisi muafiyeti uygulandığında AGİ eklenmese bile net fiyatlar daha yüksek oluyor.
Örneğin geçen yıl bekar çalışan için 6 bin TL brüt fiyat üzerinden 765 TL gelir vergisi hesaplanıp, 268 TL AGİ ödemesi yapıldığında ele geçen net fiyat 4 bin 557 TL oluyordu. Bu yıl ise birebir brüt fiyat için 638 TL gelir vergisi ve 37 TL damga vergisi kesilmezken 268 TL AGİ de ödenmeyeceği için ele geçen net fiyat geçen yılın yaklaşık 410 TL üzerinde 4 bin 965 TL olacak.
Tıpkı formda 10 bin TL brüt fiyat üzerinden bakıldığında da geçen yılın vergi ve AGİ şartlarında net fiyat 7 bin 417 TL olurken, bu yıl net fiyat AGİ ödenmediğinde de 7 bin 825 TL gerçekleşecek.
