İhracatçıların kur garantisi talebi karşılık bulmadı
İhracat gelirlerinin %25’inin Merkez Bankası’na satılmasını zarurî kılan düzenlemenin akabinde, uygulama ile ilgili olarak ihracatçı birlikleri dün TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu ile biraraya gelirken; ihracatçıların kelam konusu %25’lik kısım ile ilgili kur garantisi beklentisi karşılık bulmadı.
İhracatçıların verdiği bilgiye nazaran, TCMB Lideri Kavcıoğlu, bundan sonra kurda büyük volatiliteler beklemediklerini ve TL’nin istikrarlı seyredeceğini belirterek, ihracatçıların telaş etmelerine gerek olmadığı vurgusu yaptı.
Edinilen bilgiye nazaran Kavcıoğlu, ihracatçıların son bir aydır Eximbank ve reeskont kredilerine erişimde sorun yaşandığına işaret etmeleri üzerine ise bu kanallara kaynak aktarılacağı ve ihracatçıya rahatlama sağlanacağı bilgisini verdi.
TCMB’nin geçtiğimiz günlerde devreye aldığı uygulama talimatı ile ihracat döviz gelirinin dolar euro ve sterlin cinsi olanların ihracat bedelinin %25’i düzenlendiği tarihteki süreç kuru üzerinden TCMB’ye satılması mecburî kılındı.
Bu durum, Merkez Bankası’na satılacak yüzde 25’lik kısmı muhtaçlık duymaları halinde piyasadan tekrar satın almak isteyen ihracatçıların kur kaynaklı kayıp yaşama riskine karşı kur garantisi sağlanması talebini beraberinde getirmişti.
Ayrıyeten ihracatçılar talimattaki kimi noktaların net olmadığını ve uygulama açısından gri alanlar yarattığına işaret etmişti.
Kelam konusu gelişmelerin akabinde TİM bünyesindeki ihracatçı birlik temsilcileri dün TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu ile online olarak biraraya geldi.
Toplantıya katılan ihracatçılardan biri Reuters’a yaptığı değerlendirmede, “Birtakım anlayamadığımız, açık olmayan, kuşkulu bulduğumuz ya da işleyişte eza yaşayabileceğimiz noktalar vardı. TCMB Lideri’nden onların yanıtlarını aldık. Bizi tatmin edici bir toplantı oldu” dedi.
Birebir kaynak, “TL’ye dönecek %25’lik kısımla tekrar döviz almak istendiğinde kur farkı nedeniyle ufak tefek kayıplar olabilir. Lakin çok büyük, rahatsız edici birşey olmayacağı belirtildi. Merkez Bankası’nın kaynaklarını güçlendirmesi lazım ki, ihracatçılara reeskont kredileri yahut çeşitli takviyeler verilebilsin. O açıdan bakıldığında büyük ölçüde anlaştık” dedi.
Bir başka ihracatçı kaynak da, “TCMB’ye satılacak %25’lik kısım için kur garantisi biçimi bir enstrüman olabilir mi diye bir beklenti vardı. Lakin sayın Kavcıoğlu’ndan ‘kurda bir dengelenme bekliyoruz, artık yüksek volatilite olmayacak. Alış satışlarda büyük bir kaybınız olmaz’ biçiminde bir kıymetlendirme geldi” diye konuştu.
Birebir kaynak, “Dövizle ilgili bir ıstırap yaşamayacağımız söylendi. Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini artırmak ismine alınan bir tedbir üzere görünüyor” diye konuştu.
Üçüncü bir kaynak da, “Tahmin ediyorum süreksiz bir durum. Merkez Bankası’nın dövizlerini artırmak için yapılıyor. Birkaç ay sonra değiştirirler üzere geliyor” dedi ve ekledi:
“Türkiye’deki ihracat %75-80 ithalatla dönüyor. İhracatçı TL’ye dönen %25’lik kısım ile gidip tekrar döviz satın alacak. Ancak alışla satış ortasındaki farktan etkileneceğiz. Herhalde rezervlerini artırdıkten sonra uygulamayı bırakırlar diye düşünüyorum.”
Eximbank ve reeskont için yeni kaynak
Öte yandan, toplantıda ihracatçıların son periyotta krediye erişimde yaşadığı düşüncelerin da lisana getirildiği, Kavcıoğlu’nun ise Eximbank ve reeskont kredilerine yeni kaynak aktarılacağını belirttiği tabir edildi.
Kaynaklardan biri, “Kavcıoğlu muştular de verdi. Reeskont kredilerine önemli manada kaynaklar aktarılacağını, bunun ihracatçıya kesinlikle rahatlık getireceğini… Zira kredilerde 12. aydan itibaren biraz sıkılaşma vardı. Eximbank kaynaklarından ve çeşitli bankalardan kredi talepleri rahat karşılanamıyordu. Birtakım kaynakların ayrıldığını, bu kanalların biraz daha açılacağı tabir etti” dedi ve ekledi:
“Eximbank ve reeskont kredilerinin cazip olduğu gerçek. Lakin yeteri kadar kredi olmadığı istikametinde düşüncelerimiz vardı. Artık bunların muhakkak kaynaklar aktarılarak artırılacağı tarafında görüş bildirdiler.”
Birebir kaynak, bankaların KOBİ’lere kredi vermedeki isteksizliği konusunda da adımlar atılacağı, KOBİ’lerin aşikâr oranda destekleneceği, verilen kredilerden asgarî bir ölçünün KOBİ’lere verilmesi için yönlendirmeler yapılacağı bilgisini aldıklarını söyledi.
