“İmar affı gündemden tümüyle çıkarılmalı”
Raporda, inşaat kesiminde geçen yıl yaşanan daralmanın, 2020’den bile büyük olduğuna dikkat çekildi.
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) raporunda, “Ülkenin gündeminden imar affı ve gibisi uygulamalar tümden çıkartılmalı, bilakis müeyyidelerin caydırıcı olması sağlanmalıdır” ifadelerine yer verdi.
Türkiye Müteahhitler Birliği, 2023’ün birinci çeyreğine ait dal raporunu yayımladı. “Deprem Felaketinin Acıları İçinde Seçim Süreci” başlığını taşıyan raporda global ve ulusal iktisat ile inşaat bölümüne ait datalar yer aldı.
“Enkaz, boyut prestijiyle Erciyes Dağı’nın büyüklüğünde”
Raporda, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin, ülkede yaşanan acı deneyimlere karşın sarsıntıya karşı kâfi tedbirlerin alınmamış olduğunu ve dayanıksız yapı üretiminin yaygınlığını gözler önüne serdiği belirtilerek, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Ortaya çıkan yaklaşık 230 milyon tonluk enkaz, boyutu prestijiyle Erciyes Dağı’nın büyüklüğü ile kıyaslanmıştır. Yıkılan binalar ve yitirilen canlar, doğal afet risklerini ve yer kurallarını dikkate alan kentsel planlamanın, ehil mühendisliğin, projeye uygun imalatın, yanlışsız ve kaliteli materyal kullanımı ile imal faaliyetleri kontrolünün hayati ehemmiyetini ortaya koymaktadır.”
Deprem bölgesinde inceleme yapan teknik grupların yapı hasarlarıyla ilgili tespitlerine yer verilen raporda, 2019’da yapı müteahhitlerinin ekonomik, mali, mesleksel ve teknik yeterliklerine nazaran sınıflandırılması için hazırlanan “Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik”in, yurt çapında faal ve taviz verilmeden uygulanması gerektiği vurgulandı.
“İmar affı vr gibisi uygulamalar tümden çıkartılmalı”
Raporda, bölümdeki kontrol sistemi sistemlerinin güçlendirilmesi gerektiğinin altı çizilerek, “Süreçte sorumluluğun çok taraflı olduğu gerçeği kabul edilerek ülkenin gündeminden imar affı ve gibisi uygulamalar tümden çıkartılmalı, bilakis müeyyidelerin caydırıcı olması sağlanmalıdır” ifadesi kullanıldı.
Ülkede kentsel planlamanın sarsıntıya güçlü halde yapılmasının değerine işaret edilen raporda, mümkün imar aflarına güvenen kaçak yapılaşmanın önlenmesi, yüksek riskli yapı stoku için faal kentsel dönüşüm siyasetlerinin geliştirilmesi gerektiği bildirildi.
Sektör daraldı
Raporda, düşen alım gücü ve içinde bulunulan enflasyonist ortamın toplumun geniş kısımları için krediye erişimde büyük mani teşkil ettiği belirtilerek, kentsel dönüşüm konusunda yalnızca İstanbul’daki muhtaçlığın bile kapsamlı finansal tahliller gerektirdiği vurgulandı.
Raporda, inşaat bölümünün 2018-2019 devrinden bu yana iç ve dış ekonomik gelişmelerin tesiriyle küçüldüğünün altı çizilerek, 2022 yılı genelinde ise kesimin, Covid-19 salgınının yaşandığı 2020’den daha derin bir daralma yaşadığı kaydedildi.
Salgının tesirleri ve döviz kurundaki gelişmeler nedeniyle 2021’de temel girdi maliyetlerinde yüzde 150 seviyesine varan fiyat artışlarının yaşandığına işaret edilen raporda, “Ardından ortaya çıkan Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ham husus fiyatları üzerinde global çapta yarattığı tesirle de 2022’de bu oranın yüzde 170’i aştığı izlenmiştir” değerlendirmesinde bulunuldu.
t24.com
