İSO, kimya ve plastik kesimi için sürdürülebilirlik yol haritasını açıkladı
İstanbul Sanayi Odası (İSO), İSO global iklim değişikliği ve Avrupa Yeşil Mutabakatı üzere sürdürülebilirlik çerçevesinde milletlerarası ticarette yaşanan yeni sistemleri göz önünde bulundurarak belirlediği Sürdürülebilirlik Vizyonu kapsamında 10 dal için hazırladığı yol haritalarını açıklamaya devam ediyor.
Rehber, İSO bünyesinde faaliyet gösteren ve temel ve türlü kimya sanayi, boya, vernik, reçine sanayi, paklık eserleri, kozmetik ve esans sanayi, ilaç, tıbbi aygıt ve araç-gereç sanayi, kauçuk ve kauçuk teknolojileri sanayi, plastik ambalaj sanayi, plastik inşaat gereçleri sanayi ve plastik ham unsurları ve plastik enjeksiyon mamulleri sanayi meslek komitelerini kapsayan “kimyasal eserler, plastik ve kauçuk eserleri sanayi grubu”nun gelecek periyot sürdürülebilirlik çalışmaları için kesime özel yol gösterici öncelikleri ve takip göstergeleri sunmak hedefiyle hazırlandı.
Kimyasal eserler, plastik ve kauçuk eserleri sanayi dalı rehberinde, milyarlarca insanın hayatını kolaylaştırmaya devam eden kimyasal eserler kesiminin, Kovid-19 salgını üzere insanlığın direncini zorlayan krizlere süratli karşılık verebilme kapasitesi ve çevikliğinin dal ismine bedel yaratmak için ne kadar kritik olduğunun görüldüğü vurgulandı.
“KOBİ’ler harekete geçmeli”
Rehberde, kimyasal eserler bölümünün öncelikleri ortasında süratle yürürlüğe giren çeşitli regülasyonlarla bir arada toplumun bilinçlendirilmesi ve tüketim eserlerinde yer alan kimyasallar konusunda paketlemeler, etiketler üzere çeşitli yollarla bilgilendirilmesi olduğu belirtildi.
Rehbere nazaran, bilhassa KOBİ tarafında toplum ile birlikte şirketlerin kıymet zincirlerinde yer alan tedarikçilerinin sürdürülebilirlik performansının ölçümlenmesi ve bu doğrultuda güzelleştirilmesi için harekete geçilmesi gerekiyor.
Rehberde ayrıyeten tedarik zincirinin desteklenmesi ve gelişiminin de sanayiyi çeşitli yükümlülükler ile karşı karşıya getireceği belirtilirken, insan sıhhatine ziyanlı kimyasalların kullanımına yönelik yasaklı eser listelerinin genişlediği, Ar-Ge çalışmaları kapsamında mevcut tahlillere olumsuz çevresel tesiri düşük ve çalışan/tüketici sıhhatine dikkat eden alternatiflerin geliştirilmesinin kaçınılmaz olduğu ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen testlere yönelik yasal düzenlemelerin genişlemesi konusunda sorumlu adımlar atılması gerektiği vurgulandı.
Bu kapsamda bölümde yer alan çalışanlara inançlı ve sağlıklı çalışma şartları sunmak, kapsayıcılığı ve çeşitliliği artırmak, sorumlu satın alma ve tedarik zinciri izlenebilirliği artırarak kıymet zincirindeki insan hakları ihlallerinin ve olumsuz çevresel tesirin önüne geçebilmek, toplumu kimyasallar konusunda bilinçlendirmek ve canlı hayatına karşı sorumlu adımlar atmak gerektiği kaydedildi.
“AB’de kimyasalların toksik olmayan yeşil dönüşümü sağlanacak”
İSO Kimyasal Eserler, Plastik ve Kauçuk Eserleri Sanayi rehberinde, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın (AYM), 2050 yılına kadar Avrupa Birliği’ni (AB) net sera gazı emisyonlarının olmadığı, kaynak açısından verimli ve rekabetçi bir iktisada sahip adil ve müreffeh bir topluma dönüştürme stratejisi olduğu ve Avrupa’nın 2050 yılına kadar dünyanın birinci iklim-nötr kıtasına dönüştürülmesi maksadını ortaya koyduğu hatırlatıldı.
Rehberde, AB’nin, AYM çerçevesinde, ferdî tüketicilerin günlük hayatlarının büyük bir kısmında yer alan ve endüstrinin çeşitli gereksinimlerine yanıt veren kimyasalların topluma katkılarını en üst seviyeye çıkaran, gezegene ziyan vermeyen ve toksik olmayan yeşil dönüşümü sağlamak için bir çerçeve geliştirdiği belirtildi.
AB’de kullanımı temel olmayan kimyasallar kaldırılacak
Rehberde yer alan bilgilere nazaran, Avrupa Yeşil Mutabakatı daveti kapsamında ortaya koyulan Döngüsel İktisat Aksiyon Planı (Circular Economy Action Plan- CEAP) ve Sürdürülebilir Kimyasallar Stratejisi ile kullanımı temel olmayan ziyanlı kimyasalları etaplı olarak kaldırılması ve sürdürülebilir, inançlı eserlerin tüm paydaşlarca ortak perspektifte kullanımı hedefleniyor. Böylece, kimya sanayisini uygulamada desteklemek için çeşitli yenilik ve yatırım tedbirleri de yaratılıyor.
Rehberde, Döngüsel İktisat Hareket Planı’nın, sürdürülebilir üretim tekniklerinin geliştirilmesini ve kaynakların verimli kullanılmasını temel alarak döngüsellik yaklaşımını bilhassa kaynak kullanımı ağır dallara entegre etme amacıyla oluşturulduğu, planda ambalaj ve plastik dallarının de bu kapsamda etkilenecek dallar ortasında yer aldığı vurgulandı. Bu çerçevede CEAP’ta tek kullanımlık plastik ambalaj kullanımından çıkılarak tekrar kullanılabilir eserlerle ikame konusunda yeni yasal teşebbüsler ve ambalaj atıklarının azaltılmasına yönelik amaçlar geliştirilmesi önerildiği belirtildi.
Öte yandan, KOBİ’lerin daha güçlü siyaset ve mali takviyenin yanı sıra tavsiye ve yardıma gereksinimi olduğu, ek olarak AYM kapsamında yayımlanan “Eylem Planı: Hava, Su ve Toprakta Sıfır Kirliliğe Doğru” aksiyon planında, atıkları, denizdeki plastik çöpleri ve etrafa salınan mikroplastikleri azaltarak su kalitesini güzelleştirme net gayesi belirlendiği vurgulandı.
TKSD uyumunda çalışmalar yürütülüyor
Rehberde, olumsuz çevresel etkiyi azaltma istikametinde 2015 Paris İklim Muahedesi’nin akabinde birçok devletin 2050 yılına kadar net sıfır salımlı bir iktisada ulaşmak için gayeler belirlemeye başladığı, bunu desteklemek için de AYM üzere düzenlemeler ve mevzuatların hayata geçirildiği ve ortalarında kimyasal eserler, plastik ve kauçuk eserleri sanayi şirketlerinin de yer aldığı kimi büyük şirketlerin 2050 yılına kadar kesimde net sıfır salımlı iktisada geçişe öncülük etmek için yol haritalarını uygulamaya koyduğu belirtildi.
Bu doğrultuda, kaynakların sürdürülebilir halde kullanılmamasının tabiat üzerinde baskı ve ekonomik faaliyetler üzerinde de tehdit oluşturacağı göz önünde bulundurulduğunda, kimyasal eserler bölümünün olumsuz çevresel etkiyi en aza indirmek, hayat kaynağı olan toprak, su ve biyoçeşitliliği korumak, güç ve su verimliliğini artırmak, karbon salımlarını azaltmak ve sıfır atık amacıyla faaliyet göstermesinin büyük kıymet taşıdığı söz edildi.
Rehberde verilen örnekte, döngüsel bir iktisada geçişte plastik geri dönüşüm süreçlerinin mecburilik haline gelmekte olduğu, AB’de plastik kullanımının istikrarlı bir halde arttığı, çalışmalara nazaran Avrupa’da her yıl yaklaşık 25,8 milyon ton plastik atık üretildiği ve bu atıkların yüzde 30’dan daha azının geri dönüşüm için toplandığı belirtildi.
Global kimya sanayisinde yürütülen çalışmalardan biri olan “Üçlü Sorumluluk (Responsible Care)” taahhüt programına nazaran, firma, STK ve paydaşların, kaynak verimliliği, döngüsel üretim teknikleri, yeşil üretim teknolojileri kullanımı ve siyaset yapıcılar ile mevzuat geliştirilmesine dayanak sağlanması bahislerinde iş birliği yapılması üzere çalışmaların yürütülmesinin taahhüt edildiği not düşüldü.
Türkiye’de ise Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği’nin (TKSD) koordinasyonluğunda çalışmalar yürütüldüğü ve çevresel önceliklerin, süratle değişen yasal mevzuatlara, müşteri ve yatırımcı taleplerine ahenk ve global rekabet gücü açısından da büyük kıymet taşıdığı vurgulandı.