Kavcıoğlu: Kur da faizler de tıpkı istikrarda devam edecek
Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu, 2023 yılı ikinci enflasyon raporu tanıtım toplantısında değerli açıklamalarda bulundu. Kavcıoğlu’nun açıklamaları şöyle:
Yükselen enflasyon fiyatların gerilemesiyle birlikte global çapta aşağı taraflı yönelim belirlemiştir. Global enflasyondaki üst istikametli riskler canlı tutuluyor. Global çekirdek enflasyondaki düşüş daha yavaş gerçekleşiyor. Bankacılıktaki kahırlar gelişmiş ülkelerde problemlere yol açmıştır. Gelişmiş ülke merkez bankalarının sağladığı likidite dayanakları nedeniyle bilanço büyüklüklerindeki düşüş eğilimi sekteye uğradı. Türk bankacılık sistemi inançlı ve sağlam görünümünü sürdürmektedir. Faal ve öz kaynak karlılığı, likit varlıkların kısa vadeli yükümlülükleri karşılama oranını da içeren kriterler bankacılık dalının sağlamlığını teyit etmektedir.
Uluslararası kuruluşların yayınladığı bilgilere nazaran ülkemiz 2022 yılında G20 ve OECD ülkeleri ortasında üst sıralarda yer almaktadır. Milletlerarası refah karşılaştırmalarında hakikat ölçüt olan satın almaya bakıldığında Türkiye kişi başına düşen gelirle gelişmiş ülkelere yakınsamaktadır. Ülkemiz yüksek büyümesini verimlilik artışıyla bir ortada ilerletmeyi başarmıştır. 2023 yılı Ocak ayında sanayi üretiminde güçlenme sürmüştür.
Tarihimizdeki en büyük felaketlerden birinin yaşandığı birinci çeyrekte sanayi üretiminin nispeten yatay seyretmesi ekonomimizin dayanıklılığı ve dinamizminin bir göstergesidir.
Öncü göstergeler, afet sonrası toparlanmanın gerçekleşmesiyle birlikte sanayi üretimindeki kayıpların güçlü ve süratli bir halde telafi edilmekte olduğuna işaret etmektedir.
Yaşanılan zelzele felaketinin Türkiye iktisadı üzerindeki tesirleri kapsamlı olarak kıymetlendirilmektedir. Yüksek frekanslı bilgiler gerek ülke genelinde gerekse afet bölgesindeki toparlanmanın süratli bir halde gerçekleştiğini göstermektedir. Toplam ihracatımız zelzele öncesi düzeyine ulaşmıştır.
Afet bölgesindeki tüketim harcamalarına ait öncü göstergeler yakın vakitte zelzele öncesi düzeylerini aşmıştır, bu durum zelzele bölgesinde epeyce güçlü bir toparlanma eğilimine işaret etmektedir. Sarsıntı sonrası toparlanmanın gücüne ait anket göstergeleri de olumlu sinyaller vermektedir, gelecek üç aya ait talep beklentisi yükselirken, afet bölgesinin ekonomik yükü yüksek merkezlerinde üretim ve talep beklentileri artmaktadır.
Türkiye son iki yılda istihdamını en çok artıran ülkeler ortasındaki yerini almıştır. Afet bölgesinden yapılan ihracat ise sarsıntı sonrasındaki birkaç haftada gerilemekle birlikte, nisan ayı prestijiyle bir evvelki yılın birebir devrindeki düzeylerine yaklaşmıştır. Öbür vilayetlerdeki güçlü ihracat sonucunda toplam ihracatımız zelzele öncesi düzeyine ulaşmıştır.
Turizm kesimi güçlü seyrini 2023 yılında da sürdürmektedir. Önümüzdeki periyotta turizm gelirlerindeki artışın ve cari istikrara katkısının yılın tüm aylarına yayılarak süreceğini öngörmekteyiz.
2023 yılının geri kalanı cari dengelenmenin güçlendiği bir devir olacaktır. Enflasyondaki düşüş süreci evvelki raporda ilan ettiğimiz patikadan bir ölçü daha yavaş gerçekleşmiştir. Enflasyonun ana eğilimine yönelik göstergelerimiz fiyat artış oranlarındaki bariz yavaşlamayı teyit etmektedir.
Enflasyonun yalnızca ana eğilimine değil yayılımına ait göstergeler de gerilemektedir. Enflasyondaki yavaşlama beklentilere de yansımıştır. TL cinsinden ithalat ünite paha endeksi son periyotta yıllık bazda gerilemiştir. Enflasyon üzerindeki maliyet baskıları son periyotta büyük ölçüde ortadan kalkmıştır.
Hedefli kredi siyasetinin başarısı için tüm siyaset araçlarını gayelerimiz doğrultusunda kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz. Bankacılık dalı mevduat yapısında kıymetli oranda liralaşma sağladık.
48,6 MİLYAR DOLARLA EN YÜKSEK GELİR
2022 yılında hizmet bölümü büyümesi ve istihdamına destekleyen turizm dalı güçlü seyrini 2023 yılında da sürdürmektedir. Mart ayında 12 ay birikimli turizm gelirleri 48,6 milyar dolara ulaşarak şimdiye kadarki en yüksek kıymetine çıkmıştır. Misal formda toplam ziyaretçi sayısı 53 milyonu aşarak tarihi tepesine yükselmiştir.
Enflasyon Ekim ayındaki tepe noktası olan yüzde 85,5’ten yaklaşık 42 puan gerileyerek Nisan ayı itibariyle yüzde 43,7’ye ulaşmıştır.
ENFLASYON KESTİRİMİ DEĞİŞMEDİ
Enflasyon kestirim aralığımız 2023 yılı sonunda yüzde 22,3, 2024 yıl sonunda da yüzde 8,8 düzeylerine tekabül etmektedir. Enflasyon gerilemeye devam etmekle birlikte evvelki enflasyon raporunda sunulan kestirim aralığının üzerinde gerçekleşmiştir. 2023 yıl sonu varsayımımızı yüzde 22,3, 2024 yılı sonu varsayımımızı de yüzde 8,8’de sabit tuttuk.
Döviz kurlarının enflasyonun ana eğiliminde bir evvelki rapor iddialarımızdan daha güçlü bir güzelleşme sağlayacağını öngörüyoruz.
Borçlanma maliyetlerinin arttığı ve finansal sistem üzerindeki belirsizliklerin yüksek seyrettiği bir geçiş devrindeyiz. Birbirini tamamlamayan araçlarla ve sürdürülebilirlik anlayışıyla oluşturduğumuz para siyaseti çerçevemiz olan Liralaşma Stratejisi Türkiye iktisadının potansiyelini gerçekleştirme kabiliyetini ve dayanıklılığını artırmaktadır.
Önümüzdeki periyotta sürdürülebilir ve kalıcı fiyat istikrarı perspektifiyle oluşturulan Liralaşma Stratejisi kararlılıkla uygulanmaya devam edecektir. Siyaset faizlerimizi iktisadın içinde bulunduğu dengeyi detaylı bir halde tahlil ederek, üretim kapasitesinin gelişimini sağlayacak halde belirlerken, maksatlı kredi siyaseti ve likidite araçlarımızla da amaçladığımız nakdî transferin sağlıklı halde işlemesini sağlıyoruz. Uyguladığımız çerçeveyi, bir taraftan yatırım, istihdam, üretim ve ihracatın gelişimi doğrultusunda, öteki taraftan finansal kaynakların bu hedefleri engelleyen talep taraflı tesirlerin en aza indirecek formda geliştireceğiz. Arz kapasitesini yükseltecek finansal şartları oluşturarak cari istikrarımızı kalıcı fiyat istikrarıyla uyumlu bir yapıya kavuşturacağız.
Uyguladığımız siyasetler enflasyonu düşürme gücüne sahiptir, global şokları daha ağır hissettiğimiz bir coğrafyada olmamıza karşın, yüksek bir ekonomik performansla eş anlı olarak enflasyonumuzun düşüyor olması bunun en büyük göstergesidir.
Önümüzdeki periyotta enflasyondaki düşüş süreci devam ederken, birebir anda üretim ve cari fazla kapasitemizin gelişeceğini, finansal kaynakların en verimli halde kullanılmasının sağlayacağı ve afet bölgesinin ihyasına yönelik faaliyetlerin başarısıyla süreceğini öngörüyoruz.
Ülkemizin sahip olduğu dinamizm ile dayanıklılığa ve gerçek kesim ile bankacılık dalı göstergelerinin gücüne daima birlikte şahit olmaktayız, bu sayede, sarsıntı felaketinin açtığı yaraları da süratle sarmaktayız. Geliştirdiğimiz siyasetlerin sunduğu araçlarımızla, bu öngörünün gerçekleşmesine mani teşkil edecek olan ögeleri ortadan kaldırmaya ve enflasyondaki düşüş sürecini kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz.
SORU-CEVAP
Politikalarımızda rastgele bir değişiklik yok, bilhassa liralaşma stratejisi ve öteki politikalarımız birebir halde devam edecek. KKM bence çok başarılı bir formda devam ediyor. (KKM) bir badire görmüyoruz.
Türkiye Ekonomik Modeli’nin en kıymetli çıktısı cari fazla vermek üzerine, yani üretim, istihdam, ihracat modeli üzerine kuruldu, cari fazla verdiğimizde sürdürülebilir bir fiyat istikrarını da kalıcı olarak sağlayacağımızı argüman eden bir siyaset güdüyoruz.
Bu siyasete başladığımız gün cari fazla vereceğiz diye bir argümanımız yok, Türkiye son 3 yılda cari fazla verecek noktaya geldi, arızi durumları pandemiydi, savaştı, sarsıntıydı; mazeret bulmak için söylemiyorum. Türkiye bu tıp faktörlere karşın cari fazla vermeye başlayacak ve fiyat istikrarını kalıcı olarak sağlayacak.
Biz bu aydan sonra cari dengeyi sağlayacak bir durumu bekliyoruz. 2030’a kadar 300 milyar Dolar üzerinde cari istikrara katsı sağlayacak bedel oluşmuş durumda. Açıkladığımız iddiaların gerisindeyiz, gerçekleştirmek için tüm paydaşlar el birliğiyle çalışacağız. Mahsul manasında çalışmaların sonucu çok olumlu, bunlar fiyatları çok olumlu etkileyecek.
PİYASALAR ÜZERİNDEN YAPILAN MANİPÜLASYONLARA KARŞILIK VERDİ
Merkez Bankasıyla ilgili, dövizle ilgili bu kadar olumsuz Haberler, bunlar çok hakikat şeyler değil, buna karşın dövizdeki istikrar devam ediyor ve edecek, buna karşın KKM’deki istikrar devam ediyor, hanehalkının teveccühü devam ediyor. Biz dolarizasyonu bitireceğiz, liralaşma stratejisi işliyor. Sistem işliyor ve sistem şu an bankacılık bölümünde yüzde 60 liralaşmaya gerçek gidiyor. Kur da, bütün fiyatlar da, faizler de tıpkı istikrarda devam edecek.
patronlardunyasi.com