Liderler Konuşuyor: Karaman, 14 bin kişi ile dünyaya bisküvi üretiyor
DÜNYA, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülünde, 81 vilayetteki oda ve borsa liderleriyle iktisadın nabzını tutuyor. “Başkanlar Konuşuyor”un bu haftaki durağı Karaman oldu. DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan Karaman TSO Lideri Mustafa Gökhan Alkan, “Bir markete girdiğinizde raftan aldığınız bisküvinin ardında kentimizin ismi yazar” dedi.
1960’larda başladığımız serüvende 160 ülkeye bisküvi satar hale geldik
M. Gökhan Alkan / Karaman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri
İç Anadolu’nun hoş kentlerinden biriyiz. Ancak birebir vakitte topraklarımızın neredeyse yarı yakını Akdeniz Bölgesi’nde. Toroslar tarafında kalan üç ilçemiz, Akdeniz’de. Kentimizin rakımı 300’den başlayıp 2 bin 200’e kadar çıkıyor. Bu da eser çeşitliliği demek. Besin kentiyiz. Aslında besin eserlerine katma bedeli çok yüksek olmayan sanayi eserleri olarak bakılıyor. Fakat pandemi besinin kıymetini ortaya koydu. Bu da kentimiz için bir avantaj oluşturuyor bu. Pandemi ve tedarik krizlerine karşın er vakit umudunu koruyan, teşebbüsçü bir kentiz. Besinin katma bedeli hudutlu olsa da biz bu alandaki tedarik sanayimizi geliştirdik. Besin makineleri üretiyoruz.
10 BİN YIL EVVEL DE BUĞDAYIN ANAVATANIYDIK
Biz besin üretiminin doğduğu topraklar üzerindeyiz. Biliyorsunuz Çatalhöyük’de 10 bin yıl evvel insanoğlu birinci defa tarım yapmaya başlamış ve yerleşik nizama geçmişti. Çatalhöyük’te çıkartılan buğday kalıntılarından alınan örnekler gösteriyor ki; Karaman’da şu anda yetiştirilen buğday bu buğdayın genetiğiyle çabucak hemen tıpkı. Buradaki durum buğdayı Karaman’ın rüzgârından ve toprak yapısından kaynaklı çok kaliteli. Bir de helvamız, pekmezimiz var. En kıymetli atılımı 1960’larda yaptık. Bisküvi serüvenimizin temelini 1960’larda Bifa Bisküvi attı. Orası Karaman’ın okulu oldu. Türkiye’de birkaç bisküvi fabrikası hariç hepsi burada. İstanbul Sanayi Odası tarafından her yıl seçilen Türkiye’nin en kıymetli sanayi kuruluşları listesinde kentimizden 4 firma bulunuyor. Karaman’dan 160 ülkeye bisküvi satıyoruz.
BAYAN İSTİHDAMI TÜRKİYE ORTALAMASININ ÜSTÜNDE
Kentimizde toplam çalışan sayısı 19 bin. Bunun 15 bini besin endüstrinde çalışıyor. Toplamda 14 bin kişi de bisküvi alanında. Vilayet nüfusumuzun yüzde 27’si gelirini büskividen sağlıyor. Rastgele bir zincir markete girin, bisküvi reyonundan bir eser alın. Ardını çevirip baktığınızda üretildiği yerin Karaman olduğunu göreceksiniz. Besin üretimindeki bu başarımızın mimarları bayan çalışanlar. Türkiye’nin ortalamasının üzerinde bayan istihdamımız var. Konya ile içinde bulunduğumuz gelişmişlik bölgesi Türkiye’nin en düşük işsizliğine sahip bölge. Komşu vilayetlerin ilçelerinden taşıma yolu ile personel istihdam ediyoruz. Birtakım periyotlarda emekçi bulma kasveti da yaşıyoruz.
91 FİRMAMIZ BESİN ESERLERİ İMALATINDA ÇALIŞIYOR
Toplam sanayi siciline kayıtlı 469 tane firmamız var. 91 firmamız besin eserleri imalatı yapıyor. 79 makine imalatçımız var. Bunların yeniden 20’si besin üzerine. Taş ocakçılığı yapan 57 firmamız bulunuyor. Elektrik, gaz, buhar havalandırma sistemi üretimi ile ilgili 55 şirketimiz, kauçuk plastik eserlerinde 33 firmamız var. Odamıza kayıtlı etkin üye sayımız 4 bin 100 civarında.
SERTİFİKALI ELMA AĞACINDA TÜRKİYE BİRİNCİSİ
Sertifikalı elma ağacında biz Türkiye birincisiyiz. Üretimde de yılın rekoltesinde nazaran bazen ikinci bazen üçüncü olabiliyoruz. Son vakitte kentimizde çok sayıda ileri teknoloji soğuk hava tesisi yapıldı. Bu sayede etraf kentlerin elma üreticilerinin de eserlerini işleyip ihraç ediyoruz. Elbette bunlar Karaman’ın ihracatına yazılmıyor. Bu yüzden görünenin üzerinde bir potansiyelimiz var. 50 bin ton üzere bir elma üretimimiz var. Daima espri yaparım; burada herkesin işi vardır lakin aslında herkes elmacıdır.
HAVZA BAZLI TEŞVİK SU SIKINTISINI ÇÖZER
Elbette iktisadı bu kadar tarıma bağlı olan bir kentin en büyük tedirginliği kuraklık. Maalesef iki yıldır kuraklık kapımızda. Bölgemizde yer altı sularının önemli manada çekildiğini görüyoruz. Bunun yanında etrafımızda hoş barajlarımız var. Bu barajlardan kapalı sistemle sulamaya yönelik kamu yatırımları var. Kimileri proje etabında, kimileri tamamlandı. En büyük dileğimiz su sıkıntımızın çözülmesi. Şayet havza bazlı teşvik sistemine geçebilseydik yahut geçebilirsek su konusunda da kıymetli bir tahlil üretmiş olacağız. Zira suyu daha az isteyen eserler bu bölgelerde teşvik edilecek. Karaman’ın en kıymetli eserleri, kuru fasulye, nohut, şekerpancarı, yulaf, elma, kabak ve taze soğan. Bir de önemli ölçüde zeytinimiz var. Havza bazlı teşvik sistemine geçebilirsek, su savurganlığını giderebiliriz.
TÜKETTİĞİMİZ GÜCÜN 3 KATINI ÜRETİYORUZ
Güç kesiminde de çok değerli bir avantaja sahibiz. Tükettiğimiz gücün 3 katını üreten bir iliz. Üstelik üretimimiz yenilenebilir güçten. İlimiz sonları içerisinde hidroelektrik santralleri var. Bunun yanında güneş tarlalarımız rüzgâr elde ettiğimiz yerler var.
TABAN TAHTASI ÜRETİMİNDE ÖNDERDİK
Bir öbür değerli bölümümüz de ağaç işleri. Konuşmamızın başında da söylediğim üzere Akdeniz Bölgesi’nde de topraklarımız var. Toroslarda değerli bir ağaç varlığımız bunuluyor. Yapay laminant çıkmadan evvel biliyorsunuz taban tahtası kullanılırdı. Taban tahtası üretiminde kentimiz birinci. Tabi gelişen teknolojiler bu eserin yerine diğer şeyler koydu. Lakin hala ağaç işlerinde ve ormancılıkta çok değerli bir deneyime sahibiz. Artık bir grup yeniliklerle bu alanda ihracatımızı artıracağız. Biz dış ticaret istikrarında, fazla veren bir kentiz. Üstelik 3,5 kat. Ancak maksadımız daha da ihracatı artırmak.
ULU LİDERİN CET YURDU; TAŞKALE…
Oda olarak değerli bir Turizm Çalıştayı’na imza attık. Kentimize gelen turist sayının yüzde 50 arttığını gözlemledik. Çok kıymetli bir medeniyetlere konut sahipliği yapıyoruz. Mesela Karaman’da tam bizim kent merkezimizin kuzeyinde, ovanın ortasında duran bir kütle ve bu kütlenin üzerinde Binbir Kilise dediğimiz bir bölge var.
Hristiyanlık açısından çok ehemmiyet arz eden bir bölge. Bunun yanında Atatürk’ün cet yurduyuz. Ulu başkanımızın babasının yurdu Taşkale. Taşkale’de bulunan taş içinde tahıl ambarları da var. 100 yıldır kullanılıyor.
“Karaman Grisi” moda oldu tüm dünyaya 2 saat uzağız
Hazır giyside olduğu üzere mermer de moda var. Dönemsel olarak biri öne geçiyor sonra başkası kıymet kazanıyor. Şu anda tüm dünyada ‘Karaman Grisi’ çok moda. Bu mermerimiz gri, beyaz damarları var. Çok şık. Çok sonradan moda olduğu için yeni yeni mermerde gelişiyoruz. O yüzden kütük olarak satıyoruz. Diğer kentlerde işleniyor. Gönül dilek eder ki Karaman Grisi’ni biz işleyelim. Biz Mevlana Kalkınma Ajansı’na bağlıyız. Ajansımızla birlikte doğal taş alanında Karaman’la ilgili bir ön fizibilite raporu hazırlattık. Bu raporu Türkiye’deki kıymetli ocakların sahiplerini davet ederek sunduk. Ocaklarımızdan doğal taşlarımız kütük halinde çıkıyor ve kütük halinde ihraç ediliyor. Katma paha sağlayamıyoruz. Ocak sahiplerinden toplantı sonrası çok olumlu dönüşler aldık. Onlarda yatırım yapma hevesi var. Biz Mersin Limanı’na 2 saat uzaklıktayız. Yani diyoruz ki tüm dünyaya 2 saat uzaklıktayız. Bir de güç avantajımız var. Zira bu kesim birebir vakitte enerjiyi ağır olarak da kullanıyor. İkinci OSB’miz hayata geçer geçmez, mermer yatırımcıları buraya gelecektir. Etkin ocak sayımız 40’lı sayılarda.
İkinci OSB’nin parselasyonu 6 aya tamam
İkinci OSB’mizin yapılması için 2015’te harekete geçilmiş. Lakin birinci OSB’miz dolmadığı için süreç yavaş işlemiş. Fakat şu anda sürat verdik. Parselasyon işlerinin başındayız. 6 ayda tamamlayacağız. Çok önemli talep var. Raporu sunduğumuz mermerciler yer talep ettiler.
Mağarada peynir üretimi
Karaman Divle Obruğu Tulum Peynirimizin tescilini aldık. Kentimiz küçükbaş hayvancılıkla anılan bir kenttir. Bir mağarada üretiliyor. Tulum peynirlerinin, keçi derisi kılıfı, mağaranın bakteri fl orasından kaynaklı birinci başta beyaza bürünüyor, sonra hafif mavileşiyor ve sonunda o deri kırmızı bir hal alıyor. Öteki mağaralarda bu peynir elde edilemiyor. Hiçbir emek harcanmadan bu peyniri görmeye gelenler bir turizm destinasyonları oluşturdu. Coğrafik işaretin büyük katkısı oldu. Üretim yıllık 45 ton ile sonlu. Onun için sertifikalı eserleri almanız lazım. Peynirimiz İtalya’dan ve İstanbul’dan ödüllü.
