OİB Lideri Baran Çelik: En büyük risk, kur farkı ziyanı
Esra ÖZARFAT
İhracat bedeli dövizin Merkez Bankası’na satılmasıyla ilgili genelgeyi pahalandıran Uludağ Otomotiv Sanayisi İhracatçıları Birliği (OİB) Lideri Baran Çelik, genelgeyle birlikte Merkez Bankası’nın rezervlerini artırmayı amaçladığını belirtti. Çelik, “Ancak ihracatı etkileyecek, ihracatı zora sokacak biçimde yapılmaması gerekiyor. Bu uygulamaya başlandı. Belirli bir müddet devam edecek. Anladığımız kadarıyla ihracata, ihracatçıya getireceği yükler gözlemlenecek, çeşitli ek düzenlemelerle bu husus ihracatçı lehine geliştirilebilecek” dedi.
İhracatçılar olarak gelirlerinin yüzde 25’lik kısmını döviz alım evrakına bağlayarak Merkez Bankası üzerinden bozma durumunda kaldıklarını kaydeden Baran Çelik, şunları kaydetti: “Bu bedeli gereksinim olması halinde alıp alamayacağımız noktasında belirsizlik vardı. Bu türlü bir mahzur yok. Tekrardan Türk Lirası’ndan dolara dönüş yapılabilecek. Burada yalnızca kur farkı oluşma riski var. Merkez Bankası’nın ihracatçıya özel forward düzenekleri kurduğunu biliyoruz. İhracatçının bu noktada en büyük riski kur makası oluşması durumunda oluşacak kur farkından edeceği ziyan. Onun dışında her hangi bir halde öteki bir ziyanı oluşmayacak.” Dövizin çok pahalanması noktasında alınan tedbirlerin karşılığını gördüklerini belirten Çelik, Türk Lirası’ndaki yüksek kıymet kayıplarının çok daha fazla ziyana neden olduğuna işaret etti. Çelik, “Bizlerin de bu kadar sıhhatsiz fiyat oluşumu noktasında sağlıklı bir fiyat vermemiz, maliyetlerimizi hesaplamamız, yeni ihracat mutabakatları yapmamız mümkün değil. 16 liradan yaptığımız ihracat mutabakatı 13 liraya düştüğünde düşünce yaratabiliyor” dedi.
“Küresel çip krizi 2023’te sona erecek”
OİB’in geçen yılı yüzde 15 artış ve 29.3 milyar dolarlık ihracat ile kapattığını hatırlatan Baran Çelik, “Bu aslında bizim için çok olumlu bir bilgi değil. Biz 2018-19 yıllarında 30 milyar doların üzerinde ihracat yapan bir sektördük. 2020’de pandemiyle bir arada 30 milyar doların altına düştük. 2018-19 yıllarında Türkiye ihracatından aldığımız hisse yüzde 19’du. 2021’de yüzde 13.3. Dal olarak Türkiye ihracatının gelişmesinden bir ölçü geride kaldık. Bundan da şad değiliz” değerlendirmesini yaptı.
2021’e global çip krizinin damga vurduğunu lisana getiren Baran Çelik, talebi karşılayamayan arz nedeniyle firmaların kapasitelerini tam kullanamadığını tabir etti. Çelik şu bilgileri verdi: “Hesaplamalara nazaran yaklaşık 4 milyar dolar bir ihracat kaybımız var. 2022 yılı amacımız 33 milyar dolar. Geldiğimiz noktanın 4 milyar dolar üzerinde bir maksat koyduk. Bunun gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Zira 2021 yılında global çip krizinin en makûs günlerini tamamladığımızı, 2022’de çip krizinin azalacağını, 2023 yılında sonlanacağını düşünüyoruz.”
