Rusya-Ukrayna krizinde Kuzey Akım 2 kartı

CEM ÇOŞKUN/BERLİN

Almanya en başından beri Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi halinde bunun sonuçları olacağını söylüyor. Lakin son iki günde bu açıklama başkanlar seviyesinde daha bariz ve daha yüksek sesle lisana getirildi. Almanya, Rus doğal gazını Baltık Denizi üzerinden topraklarına taşıyan Kuzey Akım 2 projesini net bir biçimde koz olarak masaya koydu.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Berlin’de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile görüşmesinin akabinde boru çizgisinin durumuyla ilgili soruya “Ukrayna’ya askeri müdahale olması durumunda ödenecek bedelin yüksek olacağı ve her şeyin tartışılacağı açık” yanıtını vererek projenin durdurulabileceğine dikkat çekti. Almanya’nın boru sınırıyla ilgili ABD ile yaptığı muahedeye bağlı kalacağını da kaydeden Başbakan Scholz, Rusya’dan gerginliği yatıştırıcı bir işaret olarak askeri birliklerini azaltmasını beklediklerini de kelamlarına ekledi.

Tıpkı saatlerde Moskova’da mevkidaşı Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov’la ortak basın toplantısında konuşan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da “Yüksek ekonomik bedele mal olsa da, ortak kurallarımızı savunmaktan diğer bir seçeneğimiz yok.” kelamlarıyla Kuzey Akım 2’ye gönderme yaptı. Baerbock bir gün evvel de Ukrayna ziyareti kapsamında Kiev’de konuşmuş ve Kuzey Akım 2 projesine yönelik adımlar atılabileceğini belirtmişti.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ise boru çizgisinin açıldığında Avrupa’da güç güvenliğini artıracağını ve “bu projeyi siyasallaştırma girişimlerinin” aksi tesir yapacağını savundu. Ukrayna’nın NATO ittifakına dahil edilmeyeceği istikametinde batıdan garanti isteyen Rusya’nın Dışişleri Bakanı Lavrov, bir defa daha NATO’yu doğuya yanlışsız genişleme siyasetinde yapılan mutabakatlara uymamakla suçladı.

Diplomatik çalışmalar sürat kazanıyor

Berlin’de konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise “NATO müttefikleri askeri faaliyetlere ait risklerin azaltılması, şeffaflığın artırılması ve siber tehditlerin ortadan kaldırılması bahislerinde somut teklifleri tartışmaya hazır” diyerek NATO-Rusya Konseyi’ni tekrar toplantıya davet ettiğini belirtti.

Geçen hafta gerçekleşen ABD-Rusya ve NATO-Rusya görüşmelerinden bir sonuç çıkmamıştı. Bu nedenle ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da diplomatik çalışmalara sürat verdi. Bugün Kiev’i ziyaret eden Blinken’ın yarın da Berlin’de Alman, İngiliz ve Fransız mevkidaşlarıyla buluşarak “Rusya’nın muhtemel işgalini engellemek üzere alınacak ortak tedbirleri” masaya yatırması bekleniyor.

Çatışma endişeleri arttıkça batıdan Ukrayna’ya takviye de artıyor. İngiltere, hafta başında Ukrayna’ya kısa menzilli tanksavar füze göndereceğini açıkladı. Ukrayna’yı ziyaret eden Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly de asker ve askeri teçhizat gönderme kelamı verdi.

Rusya tarafı ısrarlı

Başka taraftan Rusya, Ukrayna’ya saldıracağı argümanlarını reddediyor ve ısrarla batıdan NATO ittifakının Rusya hududuna yanlışsız genişlemeyeceği garantisini almak istiyor. Ayrıyeten kendi topraklarında askerlerini istediği yere konuşlandırabileceğini savunuyor.

Gün geçtikçe yükselen tansiyon iktisat tarafında da tesirlerini gösteriyor. Öncelikle Avrupa’da doğal gaz fiyatlarını tetikleyen Rusya-Ukrayna gerginliği artık de Rusya piyasalarını vuruyor. Rusya’da pay senetleri piyasasında dün başlayan düşüş bugün de devam etti.