Seçim Kılıçdaroğlu’nun elinde

Mehmet Y. Yılmaz’ın bugünkü yazısı şöyle:

“Elinizde tuttuğunuz gazetenin piyasaya çıktığı gün, siyasi aktörlerin hepsinin “demokrasi tarihimizin en değerli seçimi” dedikleri seçime yalnızca 37 gün kalmış olacak.

1973 seçimlerini “politikaya meraklı heyecanlı genç” olarak yaşadım, o tarihten sonraki bütün seçimlerde gazeteciydim.

Ve şunu söylemeliyim ki bütün bu süreç boyunca bu kadar heyecansız ve anlamsız seçim kampanyalarına hiç şahit olmadım.

Bir yandan da kulağımda parti önderlerinin bu seçimin neden “demokrasi tarihimizin en kıymetli seçimi” olduğunu açıkladıkları kelamlar yankılanıyor.

Ama sokaklara taşan bir heyecan da gözlemlemiyorum.

Düşünün ki son bir haftayı bir “seccadeye bastı – seccadeyi görmedi” tartışmasıyla geçirdik.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bu mevzuda değerli bir maden bulduğunu düşünüyor aşikâr ki.

‘Din’ merkezde

Tartışma soğur üzere olurken katıldığı bir iftarda kendisine seccade armağan ettirdi. Alırken de “üzerinde şükür namazı kılacağını, ayakkabıyla basmayacağını” söyleyerek tartışmayı alevlendirmeye çalıştı.

Yapmaya çalıştığı şey çok açık: Din, bu seçimlerde de siyasetin merkezinde yer alacak, seçmenler “dindar” olana/görünene oy vermeye teşvik edilecek vs.

Dindarlık tartışması merkeze alınınca Erdoğan’ın kendisinin öne çıkacağını düşündüğü aşikâr.
Ben karar veremedim, kim daha dindar diye: Erdoğan mı, Karamollaoğlu mu, Babacan mı, Davutoğlu mu, Erbakan Jr. mı?

Bu seçimin belirleyici ögesi, son seçimlerdeki üzere tekrar kimlikler ve kültürel pahalar üzerinden yaratılan çatışma mı olacak? O denli görünüyor ki Erdoğan’ın bu soruya cevabı “evet”!
Pekala bu hesabı tutabilir mi? Oyların yüzde 53’ünü alarak seçilmişti, bugünkü önemli araştırmalara nazaran oyu yüzde 38-42 aralığında görünüyor.
Erdoğan son seçimden günümüze bu kadar oyu neden kaybetti?
Oyunun böylesine düşmesinin nedeni, AKP’den kopan kitlelerin Erdoğan’ın dindarlığında bir azalma tespit etmiş olmaları mıdır?

Haşa! Elbette bu türlü bir azalmanın varlığından kelam edemeyiz, Erdoğan beş yıl evvel ne idiyse, bugün de o.
Pekala Erdoğan’ın kendisinden kopan bu kitleyi “Ben daha dindarım, Amerika’ya da gününü göstereceğim, İsrail’e de” diyerek geri çevirebilmesi mümkün mü?
O kitle neden kopmuştu, artık neden geri dönsün?

Yanıtı genelleyebiliriz: AKP’den kopan kitlenin kıymetli kısmı ekonomik gerçekler yüzünden koptu. Elbette kendilerine dayatılan hayat biçiminden şad olmayan genç/yeni seçmeni de bunlara eklemek gerek.

Şapkanın içi boş

Ve AKP başkanının bu kitleyi ikna etme kabiliyeti artık yok.
Şapkada tavşan kalmadı, seçim iktisadı uygulayarak yoksullaşmayı durdurup geri çevirebilmesi de mümkün değil.
Kendisi de bu gerçeği içselleştirdiği için tek ümidi seçimi ikinci çeşide bıraktırabilmek.
İkinci çeşide kaldığında kendi ardındaki blok ve homojen oyun, Kılıçdaroğlu’nun oy tabanından en azından bir fazla olacağını iddia ediyor ve buna oynuyor.

Birinci çeşitte parti tercihleri nedeniyle kendisine yönelmeyeceğini gördüğü muhafazakâr seçmenin, ikinci tıpta oy kullanmaya gitmemesinin bile kâfi olacağını hesaplıyor.
Muharrem İnce faktörü de bunun için değerli.
Seçimin ikinci cinse kalabilmesi için İnce’nin ne kadar oy alması lazım?
Araştırmalar “Erdoğan’a mutlaka oy vermem” diyen kitleyi yüzde 58-62 aralığında gösteriyor.
Seçimin ikinci cinse kalması için İnce’nin en az yüzde 10 civarında oy alabilmesi gerekecek.
İnce bu türlü bir oy alabilir mi, alamaz mı?

Geçtiğimiz hafta açıklanan bir araştırmaya nazaran İnce yüzde 13’e kadar çıkabilir.
Ferdî varsayımım İnce’nin bu seviyeye ulaşabilmiş olmasının nedeni araştırmanın tam da Meral Akşener’in gidişli/gelişli günlerinin çabucak arkasına rastlaması.

İkinci tıp ne olur?

Millet İttifakı’nın seçim kampanyasının muvaffakiyet ya da başarısızlığının İnce’nin oyunu ve seçimin birinci çeşitte bitip bitmeyeceğini göstereceğini söyleyebilirim.
Burada bir soru daha ortaya çıkıyor: Birinci çeşidi ikinci olarak geçebilmiş bir Erdoğan’ın ve taraftarlarının ruhsal üstünlüğü kaybetmiş olmaları, ikinci tıptaki oy davranışlarını nasıl tesirler?
Erdoğan’ın birinci tipi ikinci olarak geçebilmesi “yenilmez” imajının yerle bir olması demek ve yalnızca bu tablo bile ikinci çeşidi kaybetmesine neden olabilir.

Seçimleri kazananlar, bunu her vakit kendi maharetleriyle başarmazlar. Seçimdeki rakiplerinin yanlışları, başarısızlıkları, gerçek politik telaffuz tutturamamaları da seçim kazanmayı sağlayabilir.
Erdoğan hem İstanbul’a belediye lideri olurken hem de kurduğu partiyle TBMM’de tek başına iktidar olabilecek çoğunluğa ulaşırken bu sonuçlara kendi gayretiyle olduğu kadar rakiplerinin başarısızlıkları ve aymazlıklarıyla da ulaşmıştı.

Şimdi şunu merak ediyorum: Çekirge üçüncü kere sıçrayıp rakiplerinin eksiklik ve yanlışlarından yararlanarak seçimi bir sefer daha kazanabilir mi?
Burada belirleyici olan tek şey Kemal Kılıçdaroğlu ve Millet İttifakı’nın yürüttüğü kampanya olacak.
Görebildiğimiz kadarıyla telaffuz bütünlüğü oluşturulabilmiş değil. İttifak, homojen bir bütünlük göstermiyor.
Her parti kendi propagandasını yürütüyor üzere bir imaj var.

Oysa seçime 37 gün kala bütün önderlerin meydanlarda olması gerekirdi.
Büyük merkezlerde altısının birden kürsüde yan yana olacağı cinsten büyük mitingler de başlamalıydı.
Bunun yapılmadığını görüyoruz.

Bilmiyorum, Trabzon tecrübesi, Kılıçdaroğlu’nun kampanyasını yönetenlere bir şey söyledi mi?
Trabzon’da Kılıçdaroğlu, Ekrem İmamoğlu ile bir “çadır” toplantısı yapacaktı.
Kimin aklına geldi bu çadır fikri, nitekim enteresan.
Valilik “Kılıçdaroğlu’nu engelleyeceğim” niyetiyle çadır kurulmasını yasaklayınca, iş ister istemez bir açık hava toplantısına dönüştü.

Yol gösterdiler!

AFAD da elinden geleni yaptı, toplantı saatinde Trabzon’da fırtına beklendiğini filan açıkladı lakin işe yaramadı, toplantı bir meydan mitingine dönüştü.
Vali Beyefendi, Erdoğan’ın gözüne gireceğim derken CHP yöneticilerine bu işi nasıl yapmaları gerektiğini göstermiş oldu.

Görebildiler mi, emin değilim.
Bu hafta artık milletvekili aday listeleri de katılaşacak ve seçimde tabir yerindeyse son düzlüğe girilecek.
Bu son düzlükte muhalefetin öne geçebilmesi fakat seçmenle sıcak temasla mümkün.
Mitingler, sokaklarda vatandaşlarla yüz yüze gelmek bu temas için kaide.

Erdoğan açılışları, temel atma merasimlerini bir mitinge dönüştürürken muhalefetin “sosyal medyaya” bel bağlaması, Twitter ile Türklerin ana haber kaynağı televizyonla rekabet edebileceğini sanması, Erdoğan’ın üçüncü defa sıçramasına yol açabilir.

Türkiye’nin bugün geldiği ortamda muhalefetin, Erdoğan’ın kurduğu “kimlikler ve kültürel çatışmalar” tuzağından çıkabilmesi için sesini herkese duyurabilmesi gerek.
Altı önderin bu son 37 günde konutlarına hiç girmemeleri ve meydanları birlikte doldurup kelam birliği etmeleri gerekiyor.

Dağınıklık, herkesin kendi propagandasının peşine düşmesi, kimin aklına geldiyse büyük mitingler yapmamak Erdoğan’a fayda.
Birlik, ortak propaganda, ekonomik problemlere tahlil vaadi ve heyecanı sokaklardan meskenlere taşıyacak büyük mitingler Kılıçdaroğlu ve muhalefete yarayacaktır.

Şunun altını çizmeliyim: Erdoğan bu seçimi etkileme, yönetme yeteneğini kaybetti.
Seçimi Kılıçdaroğlu kazanır ya da Kılıçdaroğlu kaybeder.”

patronlardunyasi.com