Tartışmalı Pekin Kış Olimpiyatları’nın iktisadı
Spor kamuoyunu olduğu kadar, siyasetin de gündeminde birinci sıralara yükselen Pekin Kış Olimpiyatları bugün başlıyor.
Oyunlar Çin’e yönelik insan hakları suçlamaları hasebiyle boykotlarla karşı karşıya kalırken, Çin’in ekonomik yatırımları ve bu yatırımlar karşısında alacağı ekonomik katma kıymet ile de gündemde.
Milletlerarası Olimpiyat Komitesi raporuna nazaran Çin’in Kış Olimpiyatları ile ilgili operasyonel harcamalarının 1,56 milyar dolar olduğu öngörüldü. Bloomberg’in datalarına nazaran bu bütçe içerisinde 1,51 milyar dolarlık sermaye harcamasının yüzde 65’i özel bölüm tarafından fonlanırken, kalan kısmı farklı kamu kuruluşlarının kaynaklarıyla karşılandı.
Bu yatırımlar karşısında ülkenin gelir beklentisi ise yüksek seviyede. Oyunların gişe gelirlerinin 118 milyon dolara ulaşması öngörülürken, spor turizminin ise dönemin tamamında 50 milyar doların üzerinde gelir getirmesi bekleniyor.
Bunun yanında Omikronun tesiriyle salgının devam etmesi harcama beklentilerinin optimist kaldığı istikametindeki yorumları da beraberinde getirdi.
Bloomberg’e konuşan Nomura ekonomisti Lu, pandemi münasebetiyle oyunların talebi bu sefer artıramayacağını öngördü. Lu, “Toplamda oyunların kısa vadeli tesiri olabilir, ama yılın birinci yarısı ve tamamı için görülecek tesirleri abartmamak gerek” sözlerini kullandı.
90’dan fazla ülkeden iştirakçi olacak
4-20 Şubat’ta gerçekleştirilecek 2022 Kış Olimpiyatları’nda 15 kolda 90’dan fazla ülkeden yaklaşık 3 bin sportmen gayret edecek.
Salon buz karşılaşmaları Pekin merkezinde, alp disiplini kayağı ile kızak karşılaşmaları merkeze 75 kilometre uzaklıktaki Yançing ilçesinde ve öbür kayak, snowboard ve kayakla atlama karşılaşmaları ise komşu Hıbey eyaletine bağlı Cangciakou kentinde yapılacak.
Kovid-19 salgını nedeniyle “kapalı devre” organize edilecek
Olimpiyatlar, Kovid-19’un yayılmasından korunmak emeliyle atlet, vazifeli ve gönüllülerin yer aldığı aktiflik alanlarının kentten yalıtıldığı “kapalı devre” sisteminde gerçekleştirilecek.
Oyunlarda açılış, kapanış merasimleri ve karşılaşmalar için bilet satılmazken izleyici kümeleri davetle karşılaşmalara getirilecek.
Türkiye’yi 7 sportmen temsil edecek
Kış Olimpiyatları’nda Türkiye’yi ise 7 sportmen temsil edecek. Kayakta 6, buz pateninde ise 1 Türk sportmen Çin’de yarışacak.
Kayakta alp disiplininde Hasret Çakıroğlu ve Berkin Usta, kayakla atlamada Fatih Arda İpçioğlu, kayaklı koşuda Hasret Ceren Dursun, Ayşenur Duman ile Yusuf Emre Fırat yer alacak. Kısa kulvar hız pateninde ise Furkan Akar Pekin’de uğraş verecek.
Avrupa’dan boykot daveti
Oyunlar siyasetin de gündeminde ön sıralara çıkmıştı. ABD Lideri Biden oyunlar için diplomatik boykot daveti yaparken, Avrupa cephesinden de misal teşebbüsler geldi.
Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekilleri, insan hakları uygulamalarını münasebet göstererek Çin’e yaptırım uygulanması ve Pekin Kış Olimpiyat Oyunlarının siyasi ve diplomatik olarak boykot edilmesi istenen karar tasarısını kabul etti.
Parlamentonun Strazburg’daki oturumunda 46 aleyhte oya karşı 585 oyla kabul edilen karar tasarısında AB Kurulu, AB Kurulu ve AB üyesi ülkelerden Pekin 2022 Kış Olimpiyatları için devlet vazifelileri ve diplomatlara yapılan davetlerin geri çevrilmesi istendi.
Münasebet olarak “Çin hükümetinin Hong Kong, Macao, Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Tibet ve öteki yerlerde insan hakları konusunda doğrulanabilir bir gelişme sergilememesi” gösterildi.
Hong Kong’da söz, toplanma ve basın özgürlüğünde gerileme bulunduğu, bu durumun kınandığı belirtilen karar tasarısında, Hong Kong’daki tüm siyasi tutukluların özgür bırakılması daveti yapıldı.
Tasarıda, insan hakları ihlallerinde rolü bulunduğu tespit edilen Hong Konglu ve Çinli yetkililerle şirketlere yönelik yaptırım uygulanması talep edildi.
STK’lar da boykot daveti yaptı
Dünyanın birçok yerinden 243 sivil toplum kuruluşu (STK), Çin’de düzenlenecek 2022 Pekin Kış Olimpiyatları’nın, ülkede insanlık cürümleri işlenirken başlayacağını belirtti ve memleketler arası topluluğa olimpiyatları boykot davetinde bulundu.
Ortalarında İnsan Hakları Gözlemevi (HRW), Çin İnsan Hakları Savunucuları ve Uygur İnsan Hakları Projesi üzere kümelerin bulunduğu kuruluşlar, ortak açıklamalarında, 4 Şubat’ta başlayacak olimpiyatlar öncesi Çin’de Uygurlara yönelik insan hak ihlallerine dikkati çekti.
HRW Çin Yöneticisi Sophie Richardson, olimpiyatlara konut sahipliği yapan ülkenin memleketler arası hukuku ihlal eden insanlık kabahatleri işlediğini kaydederek, “Olimpiyat Oyunları’nın zorlamayla güzellik formunda yapılması mümkün değildir.” açıklamasında bulundu.
Çin İnsan Hakları Savunucuları Yöneticisi Renee Xia, olimpiyatların Pekin’de düzenlenmesinin Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in hükümetini olağanlaştırmayı hedeflediğini vurgulayarak, “Dünyanın bu insanlık dramını yasallaştırması, mağdurların adaletsizliklere karşı sesini çıkarmasını zorlaştırmaktadır.” sözünü kullandı.
Uygur İnsan Hakları Projesi Lideri Ömer Kanat da Pekin Olimpiyatları’nın soykırımın üzerini örtemeyeceğinin altını çizerek, “Olimpiyat pahaları ve milletlerarası dostluğun bu yıl Pekin’de kutlanmasının mümkün olacağını düşünenleri anlamak çok sıkıntı.” değerlendirmesinde bulundu.
