TEPAV: Zelzele sonrası bölgede sigortalı fiyatlı sayısı yüzde 33 geriledi, düşüş 614 bini aştı…
TEPAV’a nazaran, sarsıntı sonrası bölgede sigortalı fiyatlı sayısı yüzde 33 geriledi, düşüş 614 bini aştı. Türkiye İktisat Siyasetlerini Araştırma Vakfı (TEPAV) İstihdam İzleme Bülteni’nin 128. sayısı yayımlandı…
Bültene nazaran, Ocak ayında toplam sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 3,5 yani 766 bin, aylık olarak ise yüzde 3,4 yani 805 bin azalarak 22 milyon 935 bin olarak gerçekleşti. Türkiye İktisat Siyasetlerini Araştırma Vakfı (TEPAV) İstihdam İzleme Bülteni’nin detaylarında şöyle denildi;
“Ocak 2023’e ilişkin sigortalı çalışan istatistiklerinin sarsıntı bölgesindeki iş gücü kaybına yönelik değerli bilgiler içerdiği düşünülmektedir. Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışanlara ilişkin Ocak 2023 datalarını 31 Mart 2023 tarihinde açıklamıştır. İlgili istatistikler 26 Şubat 2023 tarihine kadar beyan edilen bildirimlere dayanmakla bir arada, sarsıntılar nedeniyle Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa ve Elazığ vilayetleri için zorlayıcı sebep hali ilan edilmiş, ilgili vilayetlerde bulunan vatandaşlar için 6 Şubat ile 30 Nisan ortasında, Toplumsal Güvenlik Kurumu’na verilmesi gereken her türlü bilgi, evrak ve beyannameler 26 Mayıs 2023 tarihine kadar ertelenmiştir. Erteleme tarihinin bitimi sonrası Haziran ayı sonunda yayınlanacak Nisan datalarının daha kesin bilgiler içereceği dikkate alınmakla birlikte, Ocak ayına ilişkin sigortalı çalışan istatistiklerinin zelzele bölgesindeki yıkım, hasar ve göç nedeniyle karşılaşılan mevcut iş gücü kaybına yönelik değerli bilgiler içerdiği düşünülmektedir.
Ocak ayında toplam sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 3,5 (766 bin) artmış, aylık olarak ise yüzde 3,4 (805 bin) azalmıştır ve 22 milyon 935 bin olarak gerçekleşmiştir. Toplam sigortalı çalışanların yüzde 72,2’sini sigortalı fiyatlı çalışan kümesi oluşturmakta ve istihdamın genel seyrini belirleyici olmaktadır. Bu kümedeki yıllık değişim yüzde 3,8 (612 bin 732) artış istikametli iken aylık olarak yüzde 4,5 (779 bin 635) oranında gerileme kaydedilmiştir. Öbür taraftan, esnaf-çiftçi kümesindeki yıllık değişim yüzde 2,6 artış tarafında olmakla bir arada alt sınıflarda değişimler farklıdır; bu periyotta esnaf sayısında yüzde 3,0 (75 bin 739), çiftçi sayısında ise yüzde 0,6 (3 bin 111) artış görülmüştür. Bu kümedeki aylık değişimler ise, esnaf sayısında yüzde 0,3, çiftçi sayısında ise yüzde 3,2 oranında düşüş formundadır. Kamu kesiminde sigortalı çalışan sayısındaki yıllık artış yüzde 2,3, aylık düşüş yüzde 0,3’tür.
Ocak ayında inşaat dışındaki kesimlerin çabucak hepsinde yılın en düşük istihdam artış oranları gerçekleşmiştir; bilhassa imalat ve toptan-perakende ticaret dallarındaki ivme kayıpları dikkat çekmektedir. Sigortalı fiyatlı çalışanların yüzde 52,3’ü üç ana dalda istihdam edilmektedir. Bu kesimler, sırasıyla, imalat (yüzde 26,8), toptan ve perakende ticaret (yüzde 15,4) ve inşaat (yüzde 10,1) kesimleridir. Yıllık değişimlere bakıldığında, imalat ve toptan-perakende ticaret kesimlerinde yıllık artışların değerli oranda gerilediği; imalatta yüzde 0,4’e, toptan ve perakende ticaret bölümünde ise yüzde 2,9’a düştüğü gözlenmektedir. Bunun yanı sıra, inşaat dalında geçtiğimiz aylarda yaşanan artış eğilimi yüzde 13,3 ile hızlanarak devam etmiştir. Öteki taraftan, hizmet dallarından finans ve sigorta faaliyetlerinde istihdam yıllık olarak daralmış (yüzde 5,1), başkalarında de artış oranları değerli oranda düşmüştür.
Ocak ayı prestijiyle sarsıntı bölgesinde yer alan 11 ilin sigortalı fiyatlı istihdam içindeki hissesi yüzde 7,7’dir ve çalışan sayısındaki düşüşler yıllık 465 bin 695 (yüzde 26,8), aylık ise 614 bin 272 (yüzde 32,5) olmuştur. Ocak ayında afet bölgesindeki vilayetler başta olmak üzere on üç vilayette istihdam yıllık olarak gerilemiştir. Kahramanmaraş 113 bin 330 (yüzde 68,1), Hatay ise 111 bin 344 (yüzde 57,9) çalışan kaybı ile istihdamı en fazla daralan birinci iki ildir. Onları 92 bin 89 ile Gaziantep (yüzde 25,8), 53 bin 78 ile Malatya (yüzde 45,9) ve 30 bin 453 ile Adıyaman (yüzde 46,7) izlemektedir. Adana (yüzde 6,5), Osmaniye (yüzde 29), Urfa (yüzde 10,4), Elazığ (yüzde 4,9) ve Kilis de (yüzde 11,2) sarsıntı bölgesinde olan ve en fazla istihdam kaybı yaşayan öteki illerdir.
Ocak ayında dokumacılık eserleri imalatı kesimi, 91 bin 510’luk çalışan sayısı ile en fazla istihdam kaybeden kesim olmuştur. Yıllık değişimi de yüzde 18,4 oranında daralmaya işaret etmektedir. 89 alt dalın 19’unda sigortalı fiyatlı çalışan sayısında azalma görülmüştür. Dokumacılık eserleri imalatı dışında, finansal hizmetler (16 bin 543), konut hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanlar (12 bin 862) ve hukuksal ve muhasebe faaliyeti kesimleri de (7 bin 427) çalışan sayısı olarak istihdamı en çok daralan öbür dallardır. Oransal olarak bakıldığında ise istihdam en süratli mesken hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanlar dalında (yüzde 25,5) gerilemiştir. Bu kesimi yüzde 18,4 azalışla dokumacılık eserleri bölümü takip etmiştir.”
İlgili TEPAV Bültenine Buradan Ulaşabilirsiniz