Ticari kredi faizleri en az 3 puan geriledi
Şebnem TURHAN
Merkez Bankası’nın siyaset faizinin eylülden bu yana 500 baz puan indirmesi ve ticari kredilerde ivme kaybına dikkat çekmesi sonrası bankaların ticari kredi faizleri en çok tartışılan hususların başında geldi. Bankalar bilhassa geçen yılın son ayı ve yeni yılın birinci haftalarında ticari kredi faizlerinde süratli bir yükselişe gitti ve rotatif kredilerde yüzde 46 düzeyleri bile görülür oldu. Çoğunlukla 26-33 düzeyinde rotatif kredi faizi uygulayan bankalarda geçen haftanın son günlerinde başlayan ve bu hafta ile birlikte hızlanan yeni bir trend var ki o da ticari kredi faizlerinde düşüş yaşanması. Bankacılık kaynakları ticari kredi faizlerinde en az 200-300 baz puanlık indirimler olduğunu belirterek faizlerin yüzde 20-24 düzeyine çekildiğine dikkat çekti. Kaynaklar bunun temel makroekonomik kıssanın değişiminden değil geçen yılın son ayında bankaların bilanço güzelleştirme operasyonlarının sona ermesinden kaynaklandığına işaret etti.
Bankacılık kaynakların aralık ayının sonuna yanlışsız kredi ve mevduat faizleri birden yükseldiğinde Merkez Bankası’nın fonlamasının 500 milyar TL civarında olduğunu ve şu anda 370 milyar liralar düzeyine çekildiğini belirtti. Kaynakların verdiği bilgiye nazaran tekrar üst istikametli bir seyir olsa da 350 milyar lira civarında dengelenmesi bekleniyor. Bu durum yeniden de TL likiditesinde tam bir rahatlama olmadığı manasına geliyor.
Bilanço devri gereksinimi kalmadı
Şu an gerileyen ticari kredi faizlerine bilgi veren bankacılık kaynakları yılsonundaki mantıksız mevduat ve kredi faizlerinin bilanço devrinin sona ermesiyle olağanlaşması üzere bakılması gerektiğine işaret ederken yoksa makro göstergelerde bir değişim olmadığını söyledi. Kaynaklar, enflasyonda yüzde 50-55’li düzeylerin görülmesinin öngörüldüğünü lisana getirirken ticari kredilerde son günlerde hafif de olsa hareketlenme olduğunu vurguladı. Fakat kişisel kredi faizlerinde çok yüksek düzeylerin devam ettiğini ve talebin de artmasının beklenmediğini belirtti kaynaklar.
Bir öteki bankacılık kaynağı da bankaların yılsonu bilanço devri muhtaçlıkları nedeniyle kredi ve mevduat faizlerinin çok arttığını artık de faizlerin gevşediğini vurguladı. Kaynaklar sıkılaştırmanın ise devam ettiğini ve TL likiditenin az olduğunu belirtirken o nedenle değerli olmasının da mantıklı olduğunu lisana getirdi. Bankacılık kaynakları rotatif ve spot kredilerde faiz oranları gerilerken 6 ay ve üzerinde tekrar faiz oranlarının yüksekliğini koruduğunu kaydetti.
Tüketici kredi faizi arttı
Merkez Bankası datalarına nazaran 7 Ocak haftasında bankaların TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı bir evvelki haftaya nazaran 140 baz puan artışla yüzde 25,77 oldu. TL bazlı konut kredi faizleri 110 baz puan artışla yüzde 18,58, taşıt kredi faizleri 333 baz puan artışla yüzde 29,57 ve muhtaçlık kredi faizleri 214 baz puan artışla yüzde 31,69 olarak gerçekleşti. Dolar bazlı ticari kredilerin faiz oranı tıpkı haftada 37 baz puan azalışla yüzde 4,75’e inerken Euro bazlı ticari kredilerin faiz oranı 87 baz puan artışla %4,50’ye çıktı. Bu ortada sankaların TL mevduat için uyguladıkları faiz oranı 07 Ocak haftasında bir evvelki haftaya nazaran 159 baz puan azalışla yüzde 17,88 olurken dolar mevduat faizi 17 baz puan azalışla yüzde 0,63 ve Euro mevduat faizi 4 baz puan azalışla yüzde 0,25’e indi.
Enflasyon beklentisi yüzde 40 civarında
Reuters’in anketine nazaran piyasada Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) 2022’nin birinci yarısında yüzde 40 civarında seyretmesi, yılsonunda ise yüzde 27 düzeyine gerilemesi bekleniyor. Reuters’ın toplam 43 iştirakçi ile 10-14 Ocak tarihlerinde gerçekleştirdiği anketteki medyan varsayıma nazaran enflasyonun yılın birinci çeyreğini yüzde 40 düzeyinde kapaması beklenirken, ikinci çeyrekte bu düzey yüzde 39’a düşüyor. Lakin piyasada birtakım analistlerin yaptıkları hesaplar enflasyonun birinci çeyrekte yüzde 50-55’ler düzeyine kadar çıkacağını da gösteriyor. Reuters’in son anketi daha evvelki anketteki birinci çeyrek iddiası olan yüzde 17 ve ikinci çeyrek iddiası olan yüzde 15,5’in hayli üstünde bulunuyor. TÜFE’nin yılsonuna kadar ise yüzde 26.8 düzeyine inmesi beklenirken iddialar yüzde 17 ve yüzde 46 ortasında geniş bir bantta yer alıyor. Anketteki medyan varsayıma nazaran enflasyonun 2023 sonunda bile fakat yüzde 15.3 düzeyine inmesine beklenirken bu sayı yetkililerin 2023 ortasında tek haneli enflasyona ulaşılacağı öngörülerinin çok üstünde bulunuyor.