TUSAŞ’tan dev kompozit yatırımı

Mehmet KAYA

ANKARA – Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) dünya yapısal havacılık kompozit gereksiniminin yüzde 2’sini karşılayacak kapasiteye sahip havacılık kompozit üretim tesisinin de ortalarında bulunduğu tesislerin açılışını yaptı. Türkiye’nin en kıymetli havacılık ve savunma projelerinden biri olan Ulusal Muharip Uçak (MMU) mühendislik merkezinin de ortalarında bulunduğu tesislerin açılış merasimine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı. TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, kompozit eser üretim tesisinin yanında, yıl sonuna kadar MMU’nu üretiminin yapılacağı hangarın ve Avrupa’nın ikinci büyük rüzgar tünelinin de yıl sonuna kadar tamamlanacağını bildirdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da merasimdeki konuşmasında Türkiye’ye yönelik uygulanan ambargolara yerli eserlerle karşılık verildiğini vurguladı. Erdoğan, “Araştırma-geliştirme yatırımlarımızı artırarak yüksek teknoloji gerektiren sistemleri birer birer hayata geçiriyoruz. Sürü İHA’lar ve deniz platformlarından savaş idare sistemine, insansız araçlardan yapay zekaya, elektromanyetik sistemlerden lazer silahına, uydulardan uzay sistemlerine kadar savunma sanayiinde olmamız gereken hangi teknoloji alanı varsa hepsine varız.” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, merasim öncesinde HÜRKUŞ, HÜRJET ve ATAK programlarının üretim tesislerini gezdi. Erdoğan merasimdeki konuşmasında, Türkiye’nin savaş gemisi tasarım ve üretimi, insansız taktik ve silahlı hava araçlarını üreten az sayıda ülkelerden biri olduğunu, yürütülen proje sayısının 20 yıl içinde 62’den 750’ye yükseldiğini vurguladı.

Erdoğan, “Sınırlarımız içinde terörle gayret operasyonlarını rahatça yürütebilmeyi, hudut ötesi barış harekatlarımızı istediğimiz üzere gerçekleştirebilmeyi işte bu başarılara borçluyuz. Artık çıtayı daha üst çıkararak geleceğin harp ortamına da ülkemizi hazırlıyoruz.” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, MMU’nun 2023’te hangar çıkışı (uçuş öncesi yer testlerine başlama aşaması) yapılacağını, 2025’te birinci uçuşunu yaparak, 2029’da envantere gireceğini de açıkladı. Bu ortada, Recep Tayyip Erdoğan, SSB iştiraklerinden Delta V firmasının hibrit yakıtlı roketinin testlerinin başarılı olduğunu bildirdi.

Ankara HAB

Ankara’da, TUSAŞ’ın yanında kurulan Ankara Uzay, Havacılık İhtisas OSB’de (HAB) arsa tahsislerinin bittiğini, 18 firmanın yatırımı tamamladığını, 57 firmanın devam ettiğini söyleyen Erdoğan, “HAB ile uzay ve havacılık alanlarında kendi sanayimizi desteklemeyi, yerli ve yabancı firmaları bir ortaya getirerek sinerji sağlamayı, yüksek katma pahalı eserler üretip ihracat yapmayı hedefliyoruz.” Halinde konuştu. Erdoğan, tıpkı bölgede Teknokent Teknoloji HAB’ın da kuruluş çalışmalarının sürdüğünü bildirdi.

Temel Kotil: Üzerinde güneş batmayan şirketiz

TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil ise konuşmasında, Filipinler’e 6 ATAK helikopter ihracı programında, 2 helikopterin teslim edildiğini açıkladı. Hizmete giren MMU Mühendislik Merkezinde tepe noktasında 2 bin 300 mühendisin çalışacağını belirten Kotil, MMU üretim hangarının yıl sonuna tamamlanacağını ve burada da 1000 teknisyenin misyon alacağını bildirdi. Sene sonunda Avrupa’nın ikinci büyük rüzgar tünelinin tamamlanacağını da açıklayan Kotil, böylelikle MMU ve öteki havacılık projelerinin rüzgar testlerinin kendi içinde yapılabileceğini kaydetti.

Kotil, birinci Türk tasarım ve üretimi jet eğitim ve yakın dayanak uçağı HÜRJET’in 2023’te birinci uçuş, 2025’te de envantere girmesini planladıklarını açıkladı. Kotil, Malezya’nın 18 jet eğitim uçağı alımı ihalesine de HÜRJET ile katıldıklarını hatırlattı.

Kotil, “2028’de 10 bin mühendis ve 10 bin teknisyenle dünyada birinci 10’a giren bir şirket olmayı hedefliyoruz. Malezya’dan Pakistan’a, Almanya’dan Fransa’ya kadar pek çok ülkedeyiz. Şirketimiz üzerinde şu anda güneş batmıyor.” sözlerini kullandı.

İsmail Demir: Uçak mühendislerinin iş bulma sorunu yok

Savunma Sanayii Lideri İsmail Demir de, havacılık alanında yürütülen projeleri değinerek, “Yıllar boyunca birçok uçak mühendisi yurt dışına gitmek, öteki tahsiller yapmak, öteki hususlarda mühendislik yapmak zorunda kaldılar. Bunun sebebi neydi? Bir irade, bir vizyon, bir proje olmamasıydı. Hatta F-16 montajları bittiğinde bu TUSAŞ’ı sanki ne yapacağız diye tartışmalar oldu. Ancak bugün çok şükür şunu görüyoruz. Uçak mühendislerimizin iş bulma diye bir sorunu yok. Bir çok mühendisimizin iş bulma diye bir sorunu yok.” dedi.

İsmail Demir, başta rüzgar tüneli olmak üzere, yapılan yatırımların Türkiye’nin gelecekteri havacılık ve uzay projelerine büyük katkı vereceğini belirtti.

Dünya havacılık kompozit üretim kapasitesinin yüzde 2’si kapasitede

TUSAŞ bünyesinde yapılan 4 farklı tesis merasimle açıldı. TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil açılan tesislerden biri olan Kompozit Üretim Binası ve Yardımcı Tesislerin, tek çatı altında dünyanın en büyük 4. Büyük kompozit üretim tesisi olduğunu bildirdi. Tesisin, dünyada hava yapısal eserleri kompozit pazarının yüzde 2’sini karşılayacak kapasiteye sahip olduğu kaydedildi.

Kompozit tesis yanında, TUSAŞ’ın MMU dizaynının yapılacağı mühendislik merkezi de hizmete girdi. Merkezin yatırım bedelinin 220 milyon TL olduğu bildirildi.

TUSAŞ’ın uzay alanındaki tasarım ve üretiminin yapılacağı Uzay Sistemleri Mühendislik Merkezi ve Fabrika Düzeyi Komponent Bakım tamirat Denetim Merkezi de hizmete açıldı.