“Uçakta bulaşma riski 2-3 kat arttı”

Hilal SARI

Dünya genelinde birçok sıhhat uzmanı Omicron’un daha bulaşıcı olması ve aşıların muhafazasından kaçabilmesi nedeniyle sıhhat sistemlerinin tekrar baskılanmaması için kıymetli ikazlar yapıyor. İngiltere ve ABD üzere birçok ülkede Omicron hem Delta’dan hem de beklentilerden çok daha kısa bir müddette baskın varyant haline geldi. Almanya, İskoçya, İrlanda, Hollanda ve Güney Kore kısmi yahut tam karantinanın yanı sıra toplumsal uzaklık kısıtlamalarını geri getiren ülkeler ortasında. Tayland ve Singapur üzere Asya ülkelerinde de seyahat kısıtlamaları açıklanırken, sıfır hadise siyasetini sürdüren Çin’de yarım milyonu aşkın insan karantina altında. Milletlerarası Hava Nakliyatı Birliği (IATA) 2021’de sivil havacılık hala 2019 kapasitelerine dönememiş olduğu halde “uçakta bulaşma riskinin 2-3 kat arttığını” söylüyor. Dünya genelinde yaklaşık 300 havayolu şirketini temsil eden IATA’nın en yetkili medikal danışmanı David Powell, Bloomberg’te yer alan habere nazaran uçaklarda Omicron varyantıyla enfekte olma riskinin 2- 3 kat artmış durumda olduğunu duyurdu.

“Business uçun, tıpkı anda yemek yemeyin”

Powell business class uçuş tercih etmenin daha sıkışık olan iktisat kabininden daha inançlı olabileceği tavsiyesini de paylaştı. Powell, kabinlerde yolcuların yüz yüze temastan kaçınması gerektiğini, yüzeylere temasları konusunda da dikkatli olmalarını ve yan yana oturan bireylerin birebir anda yemek yememelerinin (maskelerini çıkarmamalarının) daha inançlı olacağını aktarıyor. Kısa uçuşlarda maskenin hiç çıkarılmaması daha inançlı. Ayrıyeten kimi Asya ülkelerinde karantina otellerinde kimseyle teması olmayan bireylerde bile Omicron tespit edilmesi bireylerin maske ve toplumsal aralık üzere tedbirleri almalarını yine kritik hale getiriyor. Powell mevzunun yalnızca uçaklarla ilgili olmadığını, süpermarkette yahut otobüste de Omicron’a yakalanma riskinin tıpkı oranda yükselmiş olduğunu belirtiyor.

DSÖ: Yeni bir fırtınanın geldiğini görüyoruz

DSÖ Avrupa Bölge Yöneticisi Dr. Hans Kluge de Viyana’da gerçekleştirdiği bir basın toplantısında “Yeni bir fırtınanın geldiğini görüyoruz. Haftalar içinde Omicron bölgedeki birçok ülkede baskın varyant haline gelecek ve esasen yorulmuş durumda olan sıhhat sistemlerini tekrar çökmenin eşiğine yaklaştırabilir” diye konuştu. Kluge varyantın şimdiden İngiltere, Danimarka ve Portekiz’de baskın varyant haline geldiğini aktardı. Datalar Avrupa’da geçen hafta 2,6 milyona ulaşan yeni hadise sayısının geçen yıl sert karantinaların uygulandığı aralık devrine nazaran yüzde 40 daha üstte olduğuna işaret ediyor. Kluge Avrupa bölgesinde varyantın en çok 20’li ve 30’lu yaşlarındaki genç kesim aracılığıyla yayıldığına da dikkat çekiyor.

“Omicron krize dönüşmeden aşı olun”

Dünya Sıhhat Örgütü Genel Yöneticisi Tedros Ghebreyesus da hükümetlere ve bireylere Omicron varyantına karşı tedbir almaları daveti yaptı ve “Mümkünse aşınızı olun. Şu anda Omicron’un global bir kriz haline gelmesini önleyebiliriz” diye konuştu. Ortalarında ABD Lideri Joe Biden ve İngiltere Lideri Boris Johnson’ın da olduğu birçok başkan son günlerde vatandaşlarını tekrar 3. doz aşılarını olmaya çağırdı. Otoriteler hem şimdi hiç aşı olmamışları, hem de 2 doz aşı olmuş bireyleri aşıların müdafaa sağlandığı konusunda tekrar tekrar bilgilendiriyor.

“Her 2-3 günde bir iki katına çıkıyor”

Birinci sefer Güney Afrika’da 8 Kasım tarihli bir hastada, kasım ayının son haftasında tespit edilen Omicron varyantı, evvelki varyantlara nazaran çok daha bulaşıcı olması nedeniyle çok kısa bir müddette ortalarında İngiltere, Danimarka, İrlanda ve ABD’nin de olduğu birçok ülkede baskın varyant haline geldi. ABD’de Beyaz Saray’ın COVID-19 danışmanlığını yapmakta olan Anthony Fauci Omicron hadise sayısının her 2-3 günde bir iki katına çıktığını aktarıyor. Güney Afrika’da yeni hadiselerin neredeyse yüzde 100’ü Omicron, ABD’de de hadiselerin tamamının önümüzdeki bir iki hafta içinde Omicron olması öngörülüyor. Güney Afrika, Danimarka ve İngiltere’den gelen saha bilgileri Omicron’un Delta kadar öldürücü olmadığına işaret etse de, ülkelerin aşılama oranları ortasında giderek açılan makas ve hastanelerin birçok ülkede tekrar dolmaya başlaması, gidişata yönelik kesin kestirimler yapmayı zorlaştırıyor.

Biden konutlara fiyatsız test gönderiyor

ABD Lideri Joe Biden Omicron’un ülkede süratle yayılması sonrası ülkenin test kapasitesini artırmaya koyuldu ve 1,5 milyar fiyatsız mesken tipi PCR testi tedarik etti. Bu testler fiyatsız olarak sipariş edilerek meskenlere teslim edilecek. Evvelki akşam yaptığı konuşmada test ve aşının fiyatsız olduğunu vatandaşlara bir defa daha hatırlatan Biden, çocuklarına aşı yaptırmayan ailelere de bir defa daha seslenip hastanelerde ağır hasta ve can kayıplarının neredeyse tamamının aşısız olduğunu söyledi. New York’ta da vatandaşları aşıya teşvik etmek için kimi bölgelerde aşı olana 100 dolar teşvik bonusu verilmeye başlandı. İsrail’de ise hükümet 4. doza başlamaya hazırlanıyor.

Yeni tedavilere onay yakın, alımlara başladılar

ABD Besin ve İlaç Otoritesi FDA’in bu hafta içinde Pfizer ve Merck’in tedavi pillerine onay vermeye hazırlandığı belirtiliyor.

İngiltere, daha evvel aşı süreçlerinde olduğu üzere birinci tedavi hapı siparişini veren ülkelerden biri. Hükümet dün yaptığı açıklamada hem Pfizer hem Merck ile toplam 4,25 milyon tedavilik COVID-19 hapı için tedarik mutabakatı yaptığını duyurdu. Pfizer’in Paxlovid isimli hapından 2,5 milyon tedavilik ek alım yaptı – toplam alımı 2,75 milyona yükseltmiş oldu. Merck’ten ise 1,75 milyon tedavilik Molnupiravir hapı alımı için anlaşıldı.