Vergi gelirlerinin yarısı İstanbul’dan
Devletin, yılın birinci çeyreğinde ülke genelinde tahsil ettiği toplam 631 milyar liralık vergi gelirinin yüzde 45,6 oranındaki 287,7 milyarını tek başına İstanbul sağladı. Vergi gelirindeki hissede İstanbul’un en yakın takipçisi yüzde 11,1’le Kocaeli ve yüzde 11’le Ankara. En çok vergi ödeyen 10 vilayet toplam tahsilatta yüzde 88,5 hisse alırken, 71 ilin toplam hissesi yalnızca yüzde 11,1’de kaldı.
Dünya gazetesinden Naki Bakır’ın haberine nazaran ülke nüfusunun 15,9 milyon kişi ile yaklaşık yüzde 19’unun yaşadığı, lakin endüstrisi, ihracat, hizmetler ve finanstaki hissesi ve toplamda ulusal gelire katkısı bunun kat kat üzerinde bulunan İstanbul, Türkiye iktisadını sırtlamaya devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın son açıkladığı bütçe datalarına nazaran İstanbul, yılın birinci üç ayında ülke genelinde tahsil edilen toplam 631 milyar liralık verginin 287,7 milyar lira ile tek başına yüzde 45,6’sını sağladı.
VERGİ TAHSİLATI GEÇEN PERİYODA NAZARAN YÜZDE 39,3 ARTTI
Başka deyişle devletin kamu harcamalarını finanse etmek için yurttaşlardan topladığı her 100 liralık verginin yaklaşık 46 lirasını bu vilayet ödedi. İstanbul’dan yapılan vergi tahsilatı geçen yılın eş devrine nazaran yüzde 39,3’le genel artışın üzerinde bir büyüme kaydetti.
Vergi cinslerine nazaran İstanbul’un, üç aydaki gelir, kurumlar, veraset ve intikal, motorlu taşıtlar, pahalı konut üzere direkt vergilerdeki tahsilatta hissesi yüzde 53,5; KDV, ÖTV üzere dolaylı vergilerdeki hissesi da yüzde 43,1 oldu.
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) belirlediği birinci 500 büyük sanayi kuruluşunun 169’u, ikinci 500 sanayi kuruluşunun da 138’ine konut sahipliği yapan İstanbul, ocak-mart periyodunda ülke genelinde elde edilen toplam kurumlar vergisi tahsilatının 11 milyar 389,4 milyon lira ile tek başına yüzde 74,6’sını karşılarken, ilin birebir devirdeki gelir vergisi tahsilatındaki hissesi da 63 milyar 199,2 milyon lira ile yüzde 53,9 oldu. Direkt nitelikteki öbür vergilerde üç aylık tahsilata nazaran, toplam bedelli konut vergisinin yüzde 94,6’sını, veraset ve intikal vergisinin yüzde 60’ını, motorlu taşıtlar vergisinin yüzde 30’unu İstanbul ödedi.
Ocak-mart periyodunda Maliye’nin toplam 135 milyar 274,6 milyon lira olan ÖTV tahsilatının 61 milyar 570,9 milyon lira ile yüzde 45,5’i İstanbul’dan geldi.
TOPLAM TAHSİLAT YÜZDE 84,8 DÜZEYİNDE
İstanbul’un ÖTV tahsilatındaki hissesi; kolalı gazozlarda yüzde 91,5, akaryakıt ve doğal gazda yüzde 48, motorlu taşıtlarda yüzde 48, alkollü içkilerde yüzde 46, tütün mamullerinde yüzde 22,3, güçlü tüketim malları ile öbür eserlerdeki toplam tahsilatta ise yüzde 84,8 seviyesinde gerçekleşti.
Aynı periyotta 70 milyar 308,7 milyon lira olan toplam dahilde KDV’nin de 34 milyar 125 milyon lira ile yüzde 485’ini tek başına İstanbul ödedi. Üç ayda toplam 168 milyar 51,2 milyon liraya ulaşan ithalde KDV gelirinde hissesi yüzde 30,5 ve 24 milyar 384,6 milyonluk gümrük vergisi gelirindeki hissesi yüzde 49,9 olan İstanbul’un başka kalemlerden alınanlarla birlikte toplam dış ticaret vergilerindeki hissesi yüzde 32,9 olarak gerçekleşti.
Aynı periyotta banka ve sigorta muameleleri vergisinin yüzde 94,2’si, özel irtibat vergisinin yüzde 83,7’si, konaklama vergisinin yüzde 55,9’u, çeşitli harçlardaki toplam tahsilatın yüzde 46’sı, damga vergisinin yüzde 32,6’sı ve baht oyunları vergisinin yüzde 28,7’si İstanbul’dan toplanırken, “dijital hizmet vergisi”- nin ise tamamı bu vilayetten elde edildi.
2020 yılında uygulamaya konulan ve internet üzerinden satışı yapılan her türlü görsel, işitsel içerikler ile dijital hizmet ve içeriklerin fiyatlarına yansıtılan bu vergi tipinde, tamamı İstanbul’dan olmak üzere üç ayda 1 milyar 862,1 milyon liralık tahakkuk gerçekleşirken bunun yüzde 90,1 oranındaki 1 milyar 677,4 milyon lirası tahsil edildi.
VERGİ TAHSİLATINDA ÖNDER İSTANBUL
Üç aylık vergi tahsilatında İstanbul’u 70 milyar lira ve yüzde 11,1 hisseyle Kocaeli, 69,5 milyar lira ve yüzde 11 hisseyle Ankara, 67,2 milyar lira ve yüzde 10,6 hisseyle İzmir izledi.
Bu dört büyük vilayetteki toplam tahsilat, 494,4 milyar liraya ulaşarak toplam pastanın yüzde 78,4’ünü oluşturdu. Toplam vergi gelirindeki hissede bu vilayetleri sırasıyla Bursa, Mersin, Antalya, Tekirdağ, Hatay ve Adana izledi. Birinci on ilin üç ayda ödediği vergi 558,3 milyar lira ile toplam tahsilatın yüzde 88,5’ini oluşturdu. Başka 70 vilayet ise 70,2 milyar lira ile toplamda yüzde 11,4 hisse aldı. Vergi gelirlerinin yüzde 0,4’lük bir kısmı ise “merkez”- den tahsil edildi.
En çok vergi veren 10 vilayet sıralaması geçen yıla nazaran kısmen değişti. İstanbul, üretimi ve tüketimiyle en büyük iktisada sahip vilayet olarak açık farkla birinci sırada yer almaya devam ederken, geçen yıl birinci çeyrekte 2’nci sırada yer alan Ankara ile 3’üncü sıradaki Kocaeli, bu yıl yer değiştirdi. İzmir en çok vergi ödeyen 4’üncü, Bursa da 5’inci vilayet olmaya devam etti.
DEPREMDEN ETKİLENEN HATAY 9’UNCU SIRAYA GERİLEDİ
Depremzede vilayetlerden Hatay, birinci çeyrekte vergi tahsilatındaki yüzde 34,6’lık düşüşe bağlı olarak geçen yılki 6’ncılıktan bu yıl 9’uncu sıraya geriledi. Buna karşılık geçen yıl 7’nci olan Mersin, bu yıl 6’cı sıraya yerleşti.
Tekirdağ, 8’inci sırada yer almaya devam ederken geçen yıl 9’uncu olan Antalya bu yıl 7’ci sıraya yükseldi. Birinci üç ayda, birinci onda yer alan vilayetler içinde en çok tahsilat artışı yüzde 77,9’la Antalya’da gerçekleşti. Geçen yıl 11’inci sırada yer alan Adana, sarsıntıdan etkilenmesine karşın bu yıl 10’uncu sıraya yükselirken, geçen yılın 10’uncusu Zonguldak, birinci çeyrekte vergi tahsilatındaki düşüş nedeniyle 14’üncü sıraya kaydı.
patronlardunyasi.com