YORUM: Seçim için harcanan tonlarca para, onlarca vaat iktisada itimadı yükseltmedi
Erdoğan hükümetinin 2022 sonbaharında başlattığı seçim kampanyasının en değerli özelliği çok değerli ekonomik vaatler içermesi. Kemal Kılıçdaroğlu’nun Millet İttifakı ortak adayı ilan edilmesinden bu yana, o da Erdoğan’dan geride kalmayan harcama taahhütlerine girişti.
Her iki rakip de seçimlere büyük ekonomik badire içinde giren seçmenin gönlünü çalmak için Merhum Süleyman Demirel’in “O ne veriyorsa, benden 5 fazlası” düsturunu benimsedi. Bu yaklaşımın en net örneği, Kılıçdaroğlu’nun emekli Bayram ikramiyelerine yapılan artırımdan sonra, ikramiyeyi taban fiyata yükseltme vaadi. Bu vaadin bir yılda iktisada maliyeti $10 milyar olarak hesaplanırken, Erdoğan’ın ne kıymetli vaatleri ortasında EYT emekliliği ve 5 milyon esnafa da erken emeklilik geliyor.
Pek, tarihe geçecek ölçüde yüksek harcamalar, seçmenin iktisada bakışını değiştirdi mi? Türkiye Raporu’nun Mart ayında düzenlediği ankete nazaran, iktisadın aktüel durumu hakkında olumsuz görüş belirtenlerin oranı bir yılda 8 puan azaldı. Velakin, moraller tekrar bozuluyor: İktisadın yeni durumu hakkında olumsuz görüş belirtenlerin oranı geçtiğimiz şubat ayına nazaran 2 puan yükseldi.
Anketten başka ayrıntılar ise şöyle:
Yılın üçüncü ayında iktisadın mevcut durumu çok kötü/kötü diyenlerin oranı %69’a yükseldi.
Ekonominin günümüzde ne uygun ne de makûs olduğunu söyleyenlerin oranı %17’ye düşerken çok iyi/iyi olduğunu belirtenlerin oranı ise %14’e yükseldi.
Ekonominin şimdiki durumu hakkında olumsuz görüş belirtenlerin oranı geçtiğimiz şubat ayına nazaran 2 puan yükseldi.
Şubat 2023’te iktisadın şimdiki durumunun çok kötü/kötü olduğunu belirtenlerin oranı %67 iken bu ay %69.
Geçen yılın mart ayında ise bu oran %77 idi.
Ekonominin aktüel durumu hakkında olumsuz görüş belirtenlerin oranı bir yılda 8 puan azaldı.
Millet İttifakı seçmenlerinin en az %93’ü iktisadın çok kötü/kötü olduğunu düşünüyor.
HDP seçmeninin %96’sı iktisat yeni durumu hakkında olumsuz görüş belirtirken bu oran UYGUN Parti seçmeninde %95, CHP seçmeninde ise %93.
Cumhur İttifakı seçmenlerinde ise MHP seçmeninin %54’ü iktisadın bugünü hakkında olumsuz konuşurken AK Parti seçmeninde bu oran %43.
Ekonominin ne düzgün ne de berbat olduğunu belirtenlerde başı %28 ile AK Parti seçmeni çekerken ikinci sırada ise %25 ile MHP seçmeni var.
Ekonominin şimdiki durumu hakkında olumlu görüş belirtenlerde başı %24 ile AK Parti seçmeni çekerken ikinci sırada %21 ile MHP seçmeni var.
Geçtiğimiz ayla kıyasladığımız vakit, iktisadın şimdiki durumu hakkında olumsuz görüş belirtenlerin oranı bütün seçmen kümelerinde artış gösterdi. Artışın en yüksek oranda gerçekleştiği olduğu seçmen kümesi 6 puan ile HDP olurken ikinci sırada ise 5 puan ile YETERLİ Parti seçmeni var.
Kaynak: Türkiye Raporu, 31 Mart 2023 sayısı